Mày đay cấp đặc trưng bởi việc da trẻ nổi mẩn đỏ, sưng và ngứa do các mao mạch dưới da phản ứng lại với các tác nhân kích thích. Để điều trị hiệu quả, việc đầu tiên mà cha mẹ cần làm là tìm ra và loại bỏ nguyên nhân khiến trẻ em bị nổi mề đay. Ngoài ra, phụ huynh hãy tham khảo bài viết dưới đây để kịp thời xử trí đúng cách cho bé!
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Lê Thị Thu Hằng - Bác sĩ Da Liễu - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.
1. Mày đay là gì?
Mày đay là tình trạng mao mạch trên da phản ứng lại với nhiều tác nhân khác nhau, gây ra tình trạng phù cấp hoặc mạn tính. Mày đay cấp là phản ứng xuất hiện nhanh chóng, tức thì trong 24 giờ và kéo dài trong khoảng thời gian 6 tuần. Trong khi đó, mày đay mạn tính, nghĩa là tình trạng mày đay kéo dài hơn 6 tuần.
2. Đối tượng mắc bệnh
Những người có cơ địa dễ bị dị ứng thường dễ mắc bệnh mày đay cấp tính, đặc biệt là trẻ em.
Trắc nghiệm: Sự phát triển tinh thần, vận động của bé thế nào là đúng chuẩn?
Khi nào bé biết nói, biết hóng chuyện hay biết cầm cốc là "đúng chuẩn"? Điểm xem bạn biết được bao nhiêu mốc phát triển tinh thần, vận động "đúng chuẩn" của bé nhé!Nội dung trắc nghiệm được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ y khoa, Ma Văn Thấm , chuyên khoa Nhi , Phòng khám Đa khoa Quốc tế Vinmec Dương Đông(Phú Quốc)
3. Những biểu hiện nổi mày đay cấp
3.1 Sưng phù
Sẩn phù với nhiều kích thước khác nhau, có thể dao động từ nhỏ đến lớn và thường hơi nổi cao hơn mặt da xung quanh, có thể có màu đỏ hoặc nhợt nhạt hơn. Các sẩn, mảng sẩn có thể thay đổi nhanh chóng, xuất hiện và biến mất một cách đột ngột.
3.2 Ngứa
Hầu hết các trường hợp mày đay cấp đều gây ngứa, càng gãi sẽ càng ngứa và làm phát triển thêm các sẩn mới.
3.3 Mệt mỏi, biếng ăn
Mày đay cấp không chỉ gây ngứa ngáy khó chịu mà còn khiến trẻ mệt mỏi, chán ăn. Các triệu chứng của bệnh làm ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, khiến bé khó tiêu hóa thức ăn. Để giúp bé hấp thu tốt hơn, mẹ có thể chia nhỏ bữa ăn thành nhiều lần trong ngày.
3.4 Quấy khóc, khó ngủ
Trẻ em bị nổi mề đay thường không thể diễn tả cảm giác của mình. Thay vào đó, chúng biểu hiện qua những cơn quấy khóc, đặc biệt là vào ban đêm. Nguyên nhân là do mày đay cấp gây ra cảm giác ngứa ngáy khó chịu, khiến trẻ khó ngủ. Vào ban đêm, da trẻ mất nước nhiều hơn, trở nên khô ráp và dễ bị kích ứng, từ đó làm tăng cảm giác ngứa.
3.5 Phù Quincke
Ở một số vùng như mí mắt, môi, hoặc vùng sinh dục bên ngoài, các nốt ban đỏ và sẩn phù có thể xuất hiện đột ngột và làm một vùng bị sưng to, tình trạng này gọi là phù mạch hoặc phù Quincke.
Nếu phù Quincke xảy ra ở thanh quản hoặc ống tiêu hóa, tình trạng này có thể gây ra các vấn đề như khó thở trầm trọng, tiêu chảy, đau quặn bụng, huyết áp giảm, rối loạn nhịp tim hoặc sốc phản vệ.
4. Nguyên nhân làm trẻ em bị nổi mề đay
Bệnh mày đay là một tình trạng dễ nhận biết nhưng thường khó xác định được nguyên nhân chính xác do tính phức tạp của căn nguyên gây bệnh này. Nguyên nhân trẻ em bị nổi mày đay cấp có thể là do nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm:
- Do thức ăn, thuốc, nọc độc côn trùng.
- Tác nhân đường hô hấp: Phấn hoa, bụi nhà, lông vũ, nấm mốc.
- Do nhiễm trùng.
- Tiếp xúc hóa chất: Sử dụng các loại hóa chất như nước hoa, thuốc nhuộm tóc, chất tạo màu thực phẩm cũng có thể gây ra phản ứng dị ứng làm nổi mày đay.
- Yếu tố vật lý: Bao gồm mày đay và chứng da vẽ nổi do vận động xúc cảm như mệt mỏi, stress, gắng sức, cũng như các yếu tố vật lý như chèn ép, rung động, nhiệt độ quá lạnh hoặc quá nóng, ánh sáng mặt trời.
- Bệnh hệ thống: Mày đay cấp cũng có thể do các bệnh hệ thống như lupus ban đỏ, viêm mạch, bệnh nội tiết (như tiểu đường, cường giáp) hoặc các loại ung thư gây ra.
- Yếu tố di truyền.
- Mày đay cấp tự phát (không rõ nguyên nhân): Đây là trường hợp nổi mề đay không có nguyên nhân cụ thể xác định được, chiếm khoảng 50% các trường hợp.
5. Cách xử trí mày đay cấp
Việc quan trọng nhất là phải xác định và loại bỏ nguyên nhân gây ra bệnh mày đay cấp, đồng thời tránh tiếp xúc với các yếu tố này.
Phương pháp điều trị cho mày đay cấp phụ thuộc vào loại mề đay, mức độ nghiêm trọng và thời gian mà bệnh đã kéo dài. Trong trường hợp nhẹ, việc sử dụng các loại thuốc kháng histamin H1 như Loratadin 10mg mỗi ngày hoặc Cetirizin 10mg mỗi ngày có thể được áp dụng. Đối với các trường hợp nặng, việc kết hợp giữa thuốc kháng histamin H1 và corticoid có thể được áp dụng để đạt được hiệu quả điều trị tốt nhất.
Khi trẻ bị nổi mề đay cấp, nếu tình trạng không thuyên giảm sau 24-48 giờ hoặc có xu hướng trở nên nghiêm trọng hơn, cha mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện để được bác sĩ chuyên khoa thăm khám và điều trị mày đay cấp kịp thời.
6. Những lưu ý khi chăm sóc trẻ bị mày đay tại nhà
Ngoài việc áp dụng các biện pháp để giảm triệu chứng mày đay cấp, phụ huynh cần lưu ý các điểm sau:
- Ngừng sử dụng: Tất cả các loại thuốc, thực phẩm nghi ngờ gây dị ứng cần được ngừng sử dụng ngay lập tức.
- Để làm dịu các triệu chứng mày đay cấp và ngăn ngừa viêm nhiễm, việc tránh tiếp xúc với các chất kích ứng là rất cần thiết. Trong thời gian này, phụ huynh nên hạn chế sử dụng mỹ phẩm, xà phòng và các chất tẩy rửa khác cho bé. Khi tắm cho trẻ em bị nổi mề đay, cha mẹ chỉ nên dùng nước sạch và massage da nhẹ nhàng.
- Tránh gãi, chà xát mạnh lên da.
- Nên chườm lạnh hoặc tắm nước lạnh cho trẻ em bị nổi mề đay, tránh tắm nước nóng. Tuy nhiên, cách chăm sóc này không áp dụng cho 2 trường hợp nổi mề đay do nóng hoặc lạnh.
- Chế độ ăn uống:
- Nên ăn uống lành mạnh để tránh táo bón và hạn chế các loại thực phẩm, gia vị dễ gây dị ứng, ngứa da như rượu bia, nước ngọt, gia vị, ớt…
- Không ăn thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn đông lạnh, đồ hộp và các món ăn nhiều gia vị vì thường chứa nhiều chất phụ gia có thể gây kích ứng da.
- Vệ sinh cá nhân: Mặc quần áo bằng vải cotton nhẹ, thoáng mát, vừa cơ thể và tránh các hoạt động gắng sức, tiết mồ hôi nhiều.
- Vitamin E có trong nha đam đóng vai trò quan trọng trong việc làm dịu làn da bị kích ứng. Chính vì thế, nha đam được xem là một trong những loại thực phẩm tự nhiên hiệu quả nhất trong việc cải thiện tình trạng nổi mày đay ở trẻ, giúp giảm ngứa ngáy và khó chịu.
- Tinh thần: Cố gắng nghỉ ngơi, tránh căng thẳng.
Bác sĩ Thu Hằng đã có trên 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực da liễu. Đặc biệt dày dặn kinh nghiệm trong điều trị bệnh da người lớn và trẻ em, bệnh lây truyền qua đường tình dục, bệnh da tự miễn và hiếm gặp. Bác sĩ từng đạt các chứng chỉ, bằng đại học trong và ngoài nước như: Bằng chuyên khoa I - Da liễu, Đại học Y Hà Nội, Bằng DFMS - Da liễu, Đại học Paris XIII, Cộng hòa Pháp trước khi là bác sĩ da liễu tại khoa Nội tổng hợp bệnh viện Vinmec Hải Phòng như hiện nay.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
