Ung thư đại trực tràng do rượu và béo phì đang trở thành một vấn đề sức khỏe ngày càng được quan tâm, đặc biệt trong bối cảnh lối sống hiện đại với thói quen uống rượu và tỷ lệ béo phì gia tăng. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng cả rượu và béo phì đều là những yếu tố nguy cơ quan trọng, góp phần làm tăng khả năng mắc ung thư đại trực tràng.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của ThS.BS Đào Thị Thu Trang - Bác sĩ Nội khoa Ung thư - Khoa Nội Ung bướu - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.
1. Tỷ lệ tử vong ở giới trẻ do ung thư đại trực tràng mức báo động
Bài nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Annals of Oncology cho thấy, tổng số ca tử vong do ung thư đại trực tràng ở Anh và Liên minh Châu Âu (EU) dự kiến sẽ giảm trong năm 2024 so với năm 2018 - tỷ lệ giảm là 6% đối với nam giới và 4% đối với nữ giới. Tuy nhiên, đây là thông tin là đáng lo ngại, đặc biệt là ở những người trẻ tuổi.
Các nhà khoa học đã chỉ ra rằng, trong khi tỷ lệ tử vong do ung thư tuyến tụy dự kiến tăng ở EU thì tại Anh lại có dấu hiệu giảm nhẹ. Tuy nhiên, loại ung thư gây nhiều lo ngại nhất là ung thư đại tràng ở người trẻ tuổi. Đối với nhóm tuổi từ 25 đến 49, tỷ lệ tử vong ở Anh dự kiến sẽ tăng đáng kể, với mức tăng 26% đối với nam giới và gần 39% đối với nữ giới.
Tương tự tại EU, tỷ lệ tử vong do ung thư trong cùng nhóm tuổi này cũng được dự báo tăng lên, bao gồm 1% ở đàn ông Ý và 2% ở phụ nữ Ý; gần 6% ở đàn ông Ba Lan; 5% ở đàn ông Tây Ban Nha và 7% ở phụ nữ Đức.
Tiến sĩ Cindy Kin, phó giáo sư phẫu thuật tại Stanford Medicine ở California, đã nhận xét về con số này, cho biết điều này cũng được ghi nhận tương tự tại Mỹ. Ung thư đại trực tràng đang ngày càng phổ biến ở những người trẻ tuổi, thậm chí là những người ở độ tuổi 20 đến 40. Điều này đặt ra một mối quan tâm lớn về sức khỏe cộng đồng cần được lưu ý.
2. Ung thư đại trực tràng do rượu và béo phì - Mối liên hệ
Nghiên cứu này không chỉ chỉ ra nguyên nhân gây ra tỷ lệ tử vong cao do ung thư đại tràng ở người trẻ mà còn nhấn mạnh những thói quen sinh hoạt không lành mạnh có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Cụ thể, các yếu tố như béo phì, tiểu đường, ít vận động, ăn uống không lành mạnh và uống rượu đều có thể làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng.
Tiến sĩ Carlo La Vecchia, một giáo sư về thống kê y tế và dịch tễ học tại Đại học Università degli Studi di Milano, Ý, cho biết rằng thừa cân, béo phì, tiểu đường và hội chứng chuyển hóa có thể làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng từ 50% đến 100%. Uống quá nhiều rượu cũng có thể làm tăng nguy cơ này thêm 20% đến 40%.
Theo Viện Ung thư Quốc gia, rượu có thể làm tăng nguy cơ ung thư đại tràng lên đến 50%. Lạm dụng rượu, bia quá mức cũng liên quan đến nhiều loại ung thư khác như ung thư đầu và cổ, ung thư thực quản, ung thư vú và ung thư gan. Tổ chức Y tế Thế giới cũng cảnh báo trong năm 2023 việc sử dụng tiêu thụ rượu bia là không an toàn đối với sức khỏe.
Tiến sĩ Cindy Kin từ Stanford Medicine nhấn mạnh rằng, mặc dù nhiều người cho rằng uống rượu vừa phải có thể có mang nhiều lợi ích nhưng những bằng chứng mới nhất đã bác bỏ quan điểm này. Rượu không chỉ gây hại cho gan mà còn tác động đến nhiều cơ quan khác như đường tiêu hóa, tuyến tụy, vú, tử cung và buồng trứng.
Ngoài rượu, béo phì cũng được xem là một trong những yếu tố nguy cơ chính. Người thừa cân có nguy cơ mắc ung thư đại tràng cao hơn 30% và cũng liên quan đến ít nhất 13 loại ung thư khác, cũng như các bệnh nghiêm trọng như tiểu đường, huyết áp cao và bệnh tim mạch.
3. Những phương pháp làm giảm nguy cơ ung thư đại tràng
Ung thư đại trực tràng là một trong những loại ung thư phổ biến nguy hiểm nhất, đứng thứ ba về số ca được chẩn đoán và là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ hai ở Hoa Kỳ, chỉ sau ung thư phổi. Sự gia tăng đáng kể số ca ung thư đại tràng ở người trưởng thành dưới 55 tuổi từ năm 1995 đến 2019 đã dẫn đến việc Lực lượng Đặc nhiệm Dịch vụ Phòng ngừa Mỹ hạ thấp độ tuổi khuyến nghị sàng lọc từ 50 xuống 45 vào năm 2021.
Sàng lọc sớm là chìa khóa để giảm tỷ lệ tử vong do ung thư đại tràng. Ngoài ra, việc thay đổi lối sống cũng rất quan trọng để giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng do rượu và béo phì. Các biện pháp bao gồm chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên, duy trì cân nặng hợp lý, bỏ hút thuốc và tránh uống rượu.
Dưới đây là 6 bước mà các chuyên gia y tế thế giới khuyến nghị để giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng:
- Thực hiện sàng lọc ung thư đại tràng định kỳ.
- Ăn nhiều trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt.
- Duy trì thói quen tập thể dục đều đặn.
- Giảm cân nếu đang béo phì.
- Bỏ hút thuốc hoặc không nên thử.
- Hạn chế hoặc không uống rượu, bia.
Tiến sĩ Cindy Kin từ Stanford Medicine nhấn mạnh tầm quan trọng của việc ăn nhiều thực phẩm thực vật, hạn chế thịt và thực phẩm chế biến sẵn, đặc biệt không bỏ qua các triệu chứng bất thường. Việc chủ động kiểm tra sức khỏe là cần thiết để phát hiện sớm và điều trị kịp thời ung thư đại tràng.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
