Tăng cường sức khỏe hệ tiêu hóa không chỉ quan trọng cho việc kiểm soát cân nặng và sức khỏe tổng thể mà còn ảnh hưởng lớn đến tâm trạng cùng trạng thái tinh thần. Trong bài viết này, Vinmec giới thiệu 9 "công thức" giúp cải thiện khả năng tiêu hóa và ngăn ngừa các triệu chứng khó chịu như khó tiêu, đầy hơi và ợ chua.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ chuyên khoa Tiêu hoá - Gan Mật - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Thực phẩm giàu chất xơ giúp tăng cường sức khỏe hệ tiêu hoá
Thực vật là loại thực phẩm giàu chất xơ - một yếu tố quan trọng giúp tăng cường sức khoẻ hệ tiêu hoá. Chất xơ không chỉ có tác dụng trị táo bón mà còn duy trì cảm giác no lâu, phù hợp với đối tượng đang cố gắng giảm cân. Các loại thực phẩm giàu chất xơ dễ tìm như:
- Rau.
- Trái cây.
- Các loại hạt.
- Các loại ngũ cốc.
- Đậu.
Nếu vẫn chưa quen với việc dung nạp quá nhiều chất xơ, chúng ta có thể tăng dần lượng rau củ quả trong khẩu phần ăn hằng ngày của mình. Điều này cần kết hợp với việc uống nhiều nước vì nước sẽ giúp chất xơ hấp thụ vào cơ thể một cách hiệu quả, tránh tình trạng chuột rút và đầy hơi.
2. Dùng các món nước
Nước và các loại chất lỏng khác như súp, nước dùng, nước trái cây đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động một cách dễ dàng và hiệu quả hơn.
Các món ăn làm nhiều nước giúp thức ăn di chuyển dễ dàng qua đường tiêu hoá. Ngoài ra, nước giúp cơ thể hấp thu vitamin và khoáng chất từ thức ăn.
Nếu không phải là fan của súp nóng, một số loại đồ uống khác như trà thảo dược hoặc nước lọc với một lát dưa chuột hay một ít chanh để mang lại hương vị tươi mát cũng là một sự lựa chọn giúp tăng cường sức khỏe hệ tiêu hoá.
Thực tế, chúng ta có thể chọn bất kỳ loại đồ uống nào mà bản thân thích, miễn là trong đó không chứa cồn (vì cồn có thể dẫn đến tình trạng mất nước) hoặc không có quá nhiều caffeine (vì caffeine có thể kích thích ruột).
Ngoài ra, hãy cân nhắc việc sử dụng nước ngọt có gas - loại đồ uống làm tăng axit dạ dày, gây ra triệu chứng ợ chua. Do đó, hãy sử dụng nước có gas một cách có vừa phải và cân nhắc cẩn thận.
3. Ăn chậm nhai kỹ cũng giúp tăng cường sức khỏe hệ tiêu hóa
Ăn chậm nhai kỹ là một thói quen đơn giản nhưng mang lại nhiều lợi ích cho hệ tiêu hóa. Quá trình nhai kỹ để nghiền nát thức ăn sẽ góp phần kích thích enzyme tiêu hóa trong miệng tiết ra, giúp bắt đầu quá trình tiêu hóa ngay từ lúc thức ăn còn ở trong miệng
Việc ăn chậm, nhai kỹ sẽ giúp kiểm soát lượng thức ăn nạp vào, tránh ăn quá no dẫn đến đầy hơi, khó tiêu. Đồng thời, ăn chậm giúp cảm nhận được cảm giác no sớm hơn, hạn chế ăn quá nhiều.
4. Thói quen tập thể dục
Tập thể dục không chỉ mang lại lợi ích cho tim mạch và vóc dáng mà còn giúp tăng cường sức khỏe hệ tiêu hoá. Một chế độ tập thể dục đều đặn có thể giúp cải thiện sự lưu thông máu trong cơ thể, kích thích quá trình tiêu hóa và giảm nguy cơ gặp phải các vấn đề tiêu hóa như táo bón hoặc đầy hơi.
Tuy nhiên, tập thể dục ngay sau bữa ăn có thể làm giảm sự chuyển hóa thức ăn và gây ra các triệu chứng khó tiêu như chuột rút hoặc đầy hơi. Do đó, hãy lên kế hoạch để tập thể dục trước bữa ăn hoặc đợi ít nhất một giờ sau khi ăn.
5. Bổ sung Probiotic (lợi khuẩn)
Probiotic là lợi khuẩn tồn tại tự nhiên trong hệ vi sinh vật của đường ruột, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng của vi sinh vật trong ruột, góp phần vào quá trình tiêu hóa và hấp thụ dưỡng chất. Một số loại thực phẩm bổ sung probiotic dễ tìm: sữa chua và thực phẩm lên men như natto, kimchi, và miso.
Trước khi bổ sung probiotic, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để chọn loại sản phẩm phù hợp và đảm bảo việc sử dụng probiotic là an toàn, hợp lý đối với bản thân.
6. Hạn chế thực phẩm có chất béo, dầu mỡ
Chất béo thường tồn tại trong hệ tiêu hóa lâu hơn so với các loại chất khác và do đó, chúng có thể gây ra cảm giác no, không thoải mái sau bữa ăn. Việc tiêu thụ quá nhiều chất béo có thể khiến quá trình tiêu hóa trở nên chậm lại và tăng nguy cơ gặp phải các vấn đề như ợ hơi, đầy hơi hoặc cảm giác nóng rát.
Nên hạn chế lượng chất béo xấu trong khẩu phần ăn của mình và thay vào đó tập trung vào các loại chất béo không bão hòa từ nguồn thực vật như dầu olive, hạt hướng dương và hạt chia. Đồng thời, người bệnh cũng nên kết hợp với một chế độ ăn giàu chất xơ và uống đủ nước để hỗ trợ quá trình tiêu hóa, giảm cảm giác no sau bữa ăn.
7. Hạn chế các thực phẩm không tốt cho hệ tiêu hoá
Để tăng cường sức khỏe hệ tiêu hoá, chúng ta cần lưu ý đến những thực phẩm có thể gây khó chịu cho dạ dày. Nên liệt kê một số loại thực phẩm và cảm giác không thoải mái của bản thân sau khi ăn để có thể ghi nhớ cho lần sau:
- Thực phẩm có tính axit: Một số người có thể cảm thấy ợ nóng sau khi ăn cà chua hoặc các loại trái cây họ cam quýt
- Lúa mì và hành tây: Đối với một số người, lúa mì và hành tây có thể là nguyên nhân gây ra các vấn đề tiêu hóa như đầy hơi hoặc khó tiêu.
- Sản phẩm từ sữa: Sữa và phô mai cũng có thể gây khiến một số người khó chịu, đặc biệt là những người có dị ứng hoặc không dung nạp lactose tốt.
- Thức ăn cay: Thức ăn cay có thể làm tăng axit dạ dày và gây ra triệu chứng như ợ chua, đau dạ dày hoặc tiêu chảy.
Ngoài ra, hút nhiều thuốc cũng có thể khiến cơ thể gặp phải tình trạng rối loạn tiêu hoá.
8. Hạn chế căng thẳng, lo âu cũng có tác dụng tăng cường sức khỏe hệ tiêu hoá
Căng thẳng là một phần không thể tránh khỏi trong cuộc sống. Tuy nhiên, căng thẳng kéo dài có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, đặc biệt là hệ tiêu hóa.
Bằng cách tập trung giảm căng thẳng như tham gia các hoạt động giải trí, tập thể dục thường xuyên, tránh sử dụng chất kích thích như caffeine và nicotine sẽ giúp chúng ta cải thiện sức khoẻ tổng thể và hỗ trợ hệ tiêu hoá hoạt động hiệu quả hơn.
9. Khám sức khỏe định kỳ
Một số loại thuốc hoặc bệnh lý có thể ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa, gây ra khó chịu hoặc khó khăn khi tiêu hóa thức ăn. Nếu đã loại trừ các vấn đề khác như thực phẩm không phù hợp hay cách ăn uống không lành mạnh nhưng bản thân vẫn cảm thấy bất thường trong quá trình tiêu hóa, bệnh nhân cần liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và chẩn đoán chính xác.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.