Ăn mòn xương khớp ảnh hưởng đến khoảng 3% dân số nói chung và phụ nữ thường bị ảnh hưởng nhiều hơn so với nam giới. Tình trạng ăn mòn xương khớp gây ra do mất sụn thuộc mô chắc và linh hoạt có vai trò làm đệm cho các đầu xương trong khớp của cơ thể. Bệnh có thể tiến triển trầm trọng hơn với quá trình phân huỷ xương, ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của người bệnh.
1. Ăn mòn xương khớp
Thoái hóa khớp được biết đến với tình trạng các khớp bị hao mòn gây mất sụn - mô chắc chắn nhưng linh hoạt làm đệm cho các đầu xương trong khớp của bạn.
Viêm xương khớp có thể làm cho người bệnh cảm thấy:đau đớn; sưng tấy; cứng khớp; mất tính linh hoạt và chức năng hoạt động của khớp.
Ăn mòn xương khớp là một loại bệnh liên quan đến viêm xương khớp, có thể phát triển ở các khớp bản lề của ngón tay và ít xuất hiện ở vị trí ngón chân.
Ăn mòn xương khớp có thể gây ra: cứng xương gần sụn, được gọi là chứng xơ cứng dưới sụn, thu hẹp không gian giữa các xương, phá hủy một số vật liệu xương (ăn mòn).
2. Các triệu chứng của ăn mòn xương khớp
Ăn mòn xương khớp hoặc xương khớp suy yếu có thể khó chẩn đoán bằng chụp X-quang cùng với các xét nghiệm hình ảnh khác. Một nghiên cứu phân tích với hàng chục nghiên cứu cho thấy có một số bất đồng giữa các bác sĩ về những gì thay đổi khớp chỉ ra sự ăn mòn xương khớp khi thực hiện chẩn đoán bằng hình ảnh.
Một dấu hiệu thường được các bác sĩ chẩn đoán chấp nhận của tình trạng ăn mòn xương khớp là sự xuất hiện đột ngột của bệnh với các triệu chứng như: Căng cứng và đau nhức liên quan đến viêm xương khớp thông thường có xu hướng hình thành dần dần. Nhưng các triệu chứng của ăn mòn xương khớp thường đến mà không báo trước. Những triệu chứng đó chủ yếu ảnh hưởng đến các ngón tay và thường bao gồm: cơn đau khởi phát đột ngột; sưng tấy, ở các vị trí khớp thường có sự ấm áp và đỏ; giảm chức năng của bàn tay (ví dụ như việc cầm nắm đồ vật trở nên khó khăn hơn). Các thay đổi về chức năng khớp thường xảy ra.
3. Nguyên nhân ăn mòn xương khớp
Các chuyên gia y tế không đồng ý về việc liệu ăn mòn xương khớp nên được coi là một dạng viêm xương khớp tích cực hay một dạng viêm khớp riêng biệt. Viêm xương khớp điển hình có thể được bắt nguồn từ nguyên nhân mài mòn các khớp theo thời gian hoặc do chấn thương không lành. Các nhà nghiên cứu tin rằng nội tiết tố có thể liên quan đến tình trạng ăn mòn xương khớp vì phụ nữ bị ảnh hưởng thường xuyên hơn nam giới. Một khả năng khác được dự đoán cũng có thể do tình trạng tự miễn dịch.
4. Các yếu tố nguy cơ gây ăn mòn xương khớp
Ăn mòn xương khớp thường ảnh hưởng đến phụ nữ có độ tuổi khoảng 50 tuổi. Các nhà nghiên cứu tin rằng việc mất hormone nội tiết tố estrogen có thể đóng một vai trò gây nên tình trạng này, đặc biệt viêm xương khớp điển hình của bàn tay và đầu gối phổ biến hơn ở phụ nữ sau mãn kinh. Tiền sử gia đình bị ăn mòn xương khớp cũng làm tăng nguy cơ phát triển tình trạng này.
Sự hiện diện của tình trạng viêm xương khớp điển hình cũng có thể làm tăng nguy cơ. Tỷ lệ mắc bệnh ăn mòn xương khớp ước tính trong dân số nói chung là khoảng 3%. Tuy nhiên, tỷ lệ này lên đến 10,2% ở những người bị viêm xương khớp tay có triệu chứng. Về quan điểm, trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh CDC báo cáo rằng gần 50% những người từ 65 tuổi trở lên đã được chẩn đoán mắc một số loại viêm khớp. Và phụ nữ được chẩn đoán mắc bệnh viêm khớp phổ biến hơn nam giới.
5. Chẩn đoán bệnh ăn mòn xương khớp
Các triệu chứng ăn mòn xương khớp, chẳng hạn như ngón tay bị đau và sưng, có thể tương tự như các triệu chứng của bệnh viêm khớp dạng thấp (RA). Viêm khớp vảy nến cũng có thể bắt đầu xuất hiện ở các ngón tay. Kết quả ăn mòn xương khớp đôi khi bị chẩn đoán nhầm lúc đầu. Một điểm khác biệt quan trọng, thoái hóa khớp ăn mòn thường không liên quan đến cổ tay hoặc các khớp nơi ngón tay tiếp xúc với lòng bàn tay - hai khu vực phổ biến bị ảnh hưởng bởi viêm khớp dạng thấp.
Chẩn đoán ăn mòn xương khớp có thể bắt đầu bằng việc xem xét kỹ lưỡng các triệu chứng và tiền sử bệnh án cá nhân và gia đình. Các xét nghiệm hình ảnh cũng rất cần thiết để chẩn đoán chính xác mà bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện. Một sự khác biệt đáng chú ý là sự ăn mòn dưới sụn ở các ngón tay gây ra bởi sự phá hủy sụn và xương ở các khớp.
Một dấu hiệu khác của bệnh thoái hóa khớp ăn mòn có thể giúp người bệnh phân biệt với bệnh thoái hóa khớp tiêu chuẩn là sự hiện diện của sự ăn mòn xương trung tâm.
6. Điều trị thoái hóa khớp ăn mòn
Hiện vẫn chưa có cách phù hợp giúp chữa khỏi bệnh thoái hóa khớp ăn mòn. Đó cũng là một điều kiện tiến triển không thể đảo ngược của tình trạng ăn mòn xương khớp. Và mục tiêu của điều trị căn bệnh này nhằm quản lý mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng và duy trì chức năng khớp.
Nhiều phương pháp điều trị ăn mòn xương khớp cũng giống như các phương pháp điều trị viêm xương khớp tiêu chuẩn. Tuy nhiên, mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng ăn mòn xương khớp sẽ quyết định cách tiếp cận và phương pháp điều trị tốt nhất.
NSAID và thuốc giảm đau. Thuốc giảm đau không kê đơn và thuốc giảm đau theo toa thường là phương pháp điều trị đầu tiên cho bệnh ăn mòn xương khớp. Thuốc chống viêm không chứa hợp chất steroid (NSAID), chẳng hạn như ibuprofen (Advil), có thể giúp giảm viêm liên quan đến tình trạng này. Thuốc giảm đau, bao gồm acetaminophen (Tylenol), có thể là thuốc giảm đau rất hiệu quả, đặc biệt hữu ích cho những người không thể dùng NSAID. Đối với một nhóm nhỏ những người có các triệu chứng bệnh nghiêm trọng, thì những loại thuốc uống này có thể không mang lại hiệu quả. Trong trường hợp này, các bác sĩ có thể cân nhắc sử dụng thuốc không có nhãn mác thường được sử dụng để điều trị viêm khớp dạng thấp, chủ yếu là methotrexate.
Tiêm steroid. Tiêm steroid nhằm giảm viêm và đau, nhưng chúng chỉ có thể được sử dụng một vài lần trong năm cho từng khớp. Thông thường, khi thực hiện tiêm sẽ có hiệu quả hơn trong việc tạm thời giảm bớt các triệu chứng ở các khớp lớn hơn, chẳng hạn như đầu gối hoặc vai, và ngược lại với các khớp nhỏ hơn của bàn tay.
Liệu pháp nghề nghiệp. Khi chức năng của các ngón tay hoặc bàn tay bị suy giảm, các công việc cơ bản như cài cúc áo sơ mi hoặc dụng cụ ăn uống có thể trở nên khó khăn với bạn. Chuyên gia trị liệu có thể dạy bạn những cách đã sửa đổi để tự mình thực hiện các công việc hàng ngày hoặc với sự trợ giúp của các công cụ và thiết bị đặc biệt. Liệu pháp này khá đặc biệt với một phần của liệu pháp vận động, những người bị ăn mòn xương khớp cũng nên tập thể dục để tăng cường hoạt động cho các khớp bị ảnh hưởng và cải thiện chức năng của chúng.
Liệu pháp nhiệt. Chườm nóng hoặc ngâm nước nóng được xem như phương pháp chính trong điều trị viêm khớp. Nhiệt giúp mở ra các mạch máu để cung cấp nhiều oxy và chất dinh dưỡng đến các mô khớp của bạn, làm dịu độ cứng và giảm đau. Liệu pháp nhiệt có thể sử dụng kết hợp bổ sung hiệu quả cho thuốc uống và các phương pháp điều trị khác.
7. Ăn mòn xương khớp so với các tình trạng tương tự
Đau, sưng và cứng khớp ở một mức độ nào đó đều có thể liên quan đến đặc điểm của hầu hết các loại viêm khớp. Nhưng có một số phân biệt có thể giúp bạn và bác sĩ xác định tình trạng cụ thể đang gây ra các triệu chứng của bạn.
Viêm xương khớp truyền thống. Viêm xương khớp bị bào mòn có xu hướng gây ra nhiều đau, sưng và tàn tật chức năng ở khớp bị ảnh hưởng hơn so với viêm xương khớp truyền thống. Đồng thời cũng liên quan đến sự xói mòn hoặc phá hủy xương. Thoái hóa khớp điển hình thường liên quan đến việc mất sụn và thường ảnh hưởng đến cơ sở của khớp ngón tay cái, điều này gây ra tình trạng thoái hóa khớp ăn mòn.
Viêm khớp dạng thấp. Viêm khớp dạng thấp thường bắt đầu ở bàn tay, nhưng thường liên quan đến các khớp khác, chẳng hạn như cổ tay và khuỷu tay. Ăn mòn xương khớp thường bị cô lập ở các ngón tay, mặc dù đôi khi nó ảnh hưởng đến các ngón chân. Đa số những người bị viêm khớp dạng thấp cũng có kết quả xét nghiệm dương tính với một số dấu ấn sinh học, bao gồm kháng thể peptide citrullinated chống chu kỳ (chống CCP), trong khi những người bị ăn mòn xương khớp xét nghiệm âm tính với các kháng thể đó.
Viêm khớp vảy nến. Việc phân biệt giữa hai loại viêm khớp này có thể khó khăn trong một số trường hợp nếu không có dấu hiệu của bệnh vẩy nến - một loại phát ban có vảy hình thành trên vùng da này. Những người bị viêm khớp vảy nến có thể hiếm khi phát triển các triệu chứng viêm khớp đau đớn trước khi quan sát thấy bất kỳ thay đổi nào trên da. Khi bệnh vẩy nến được chẩn đoán chính xác, bác sĩ có thể dễ dàng loại trừ các nguyên nhân gây bệnh viêm xương khớp do ăn mòn.
8. Triển vọng ăn mòn xương khớp
Sống chung với tình trạng thoái hóa khớp ăn mòn có thể có nghĩa là phải sử dụng nhiều liệu pháp khác nhau để kiểm soát các triệu chứng và duy trì khả năng sử dụng bàn tay của bạn. Mặc dù không có cách chữa trị, ngày càng có nhiều sự chấp nhận trong cộng đồng y tế rằng bệnh ăn mòn xương khớp cần được nghiên cứu nhiều hơn để hiểu rõ hơn về nguồn gốc của nó và xác định các phương pháp điều trị. Bằng cách chủ động và kiên trì với kế hoạch điều trị của mình, bạn có thể giữ được chất lượng cuộc sống dễ chịu, tuy nhiên vẫn còn sự xuất hiện của tình trạng đau đớn cho người bệnh.
Ăn mòn xương khớp có nhiều triệu chứng giống như viêm xương khớp truyền thống, mặc dù đau, sưng và các dấu hiệu khác của bệnh thường chỉ giới hạn ở các ngón tay. Nếu bạn có các triệu chứng về khớp, hãy đến gặp bác sĩ hoặc chuyên gia thấp khớp. Bạn càng được chẩn đoán sớm và vạch ra kế hoạch điều trị sớm có thể làm chậm sự tiến triển của bệnh ăn mòn xương khớp và kiểm soát các triệu chứng.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
