U tuyến giáp là bệnh lý khá phổ biến có thể gặp ở bất kỳ đối tượng nào gây ra các triệu chứng như khó thở, khó nuốt, đau cổ,... Tuy nhiên có tới hơn 90% các trường hợp u tuyến giáp là lành tính và có thể điều trị dứt điểm mà không để lại biến chứng. Vậy các dấu hiệu u tuyến giáp lành tính như thế nào?
1. U tuyến giáp lành tính là gì?
U tuyến giáp lành tính là tình trạng tăng sinh bất thường của tế bào tuyến giáp sinh ra các khối u hay còn gọi nhân giáp, các nốt này có thể chứa thành phần đặc( nhân giáp) hoặc chứa dịch (nang giáp).
Hầu hết các trường hợp u tuyến giáp đều lành tính, không ảnh hưởng đến sức khoẻ và đôi khi không gây ra triệu chứng cho tới khi khối u quá lớn và bắt đầu chèn ép lên các tổ chức xung quanh.
U tuyến giáp lành tính có thể ở dạng u tuyến, u nang, viêm tuyến giáp hoặc các nốt tăng sản. Tình trạng u tuyến giáp thường gặp ở nữ giới hơn nam giới.
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn tới hình thành u tuyến giáp lành tính như sau:
- Thừa hoặc thiếu iod: mỗi người trưởng thành nên tiêu thụ khoảng 150mg iod/ngày vì nếu dùng quá nhiều hoặc quá ít đều có thể ảnh hưởng đến tuyến giáp. Nếu tiêu thụ quá ít iod có thể gây ra suy giáp còn quá nhiều sẽ dẫn tới cường giáp mà biến chứng có thể dẫn tới bao gồm cả hình thành khối u
- Tăng sinh quá mức mô tuyến giáp: việc tăng sinh quá mức tế bào tuyến giáp có thể tạo thành khối u, thông thường là u tuyến giáp lành tính.
- Viêm tuyến giáp mạn tính: việc bệnh nhân viêm tuyến giáp không được điều trị trong thời gian dài có thể dẫn tới tình trạng viêm mạn tính. Từ đó cũng làm tăng nguy cơ xuất hiện bướu giáp nhân, các hoạt động của tuyến giáp hầu hết sẽ bị suy giảm (nhược giáp)
- Nang giáp: các nang giáp chứa dịch hình thành thường do sự thoái hoá các u tuyến, đa phần các u này đều là lành tính.
- Bướu giáp đa nhân: có thể phát triển do rối loạn tuyến giáp hoặc thiếu iod. Bướu giáp với nhiều khối u phát triển cùng lúc được gọi là bướu giáp đa nhân.
2. U tuyến giáp lành tính có biểu hiện gì?
U tuyến giáp lành tính có gây đau không? Triệu chứng u tuyến giáp lành tính biểu hiện thế nào là mối quan tâm của nhiều người bệnh.
Theo bác sĩ chuyên khoa, đã số các khối u tuyến giáp lành tính sẽ không gây ra triệu chứng hoặc sẽ có những triệu chứng rõ ràng khiến người bệnh dễ dàng nhận biết. Theo thời gian, các nhân giáp có thể phát triển lớn hơn và xuất hiện những triệu chứng mà người bệnh cần chú ý như sau:
- Sưng to vùng cổ hoặc sờ thấy khối u vùng cổ.
- Có cảm giác nuốt vướng, nuốt nghẹn.
- Đau họng không rõ nguyên nhân
- Ho khan, ho dai dẳng.
Trong những trường hợp ít gặp hơn, khi khối u kích thích sản xuất thyroxine, một loại hormon tuyến giáp, bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng tăng nồng độ hormon tuyến giáp, tương tự như những triệu chứng liên quan đến cường giáp, bao gồm các dấu hiệu sau đây:
- Đổ mồ hôi thường xuyên.
- Sụt cân nhanh nhưng không rõ nguyên nhân.
- Thường xuyên run tay và run rẩy.
- Người hay lo lắng, bồn chồn.
- Nhịp tim nhanh bất thường hoặc không đều.
Ngoài ra, bạn có thể gặp một số triệu chứng của bệnh suy giáp do tuyến giáp hoạt động kém khiến lượng hormone không được sản xuất đầy đủ, với những triệu chứng sau đây bạn cũng cần đi khám sớm, như:
- Thường xuyên mệt mỏi.
- Da khô.
- Thường xuyên cảm thấy lạnh.
- Dễ lo lắng và trầm cảm.
- Táo bón.
- Vấn đề về trí nhớ.
- Kinh nguyệt không đều.
- Rụng tóc
3. Làm gì khi bị u tuyến giáp lành tính?
Bệnh nhân khi có các triệu chứng nghi ngờ có khối u ở vùng cổ có thể đến khám ở các cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán và kiểm tra đầy đủ. Một số xét nghiệm được thực hiện để chẩn đoán u tuyến giáp lành tính gồm:
- Các xét nghiệm chức năng tuyến giáp: định lượng thyroxin (hormon tuyến giáp) và các hormon kích thích tuyến giáp khác để kiểm tra chất lượng hoạt động của tuyến giáp và các bệnh lý liên quan.
- Siêu âm: là phương pháp đơn giản và chính xác để chẩn đoán được kích thước, hình dạng và tính chất khối u ( u đặc hay u nang hay u hỗn hợp, đơn nhân hay đa nhân giáp).
- Ngoài ra tùy từng trường hợp bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm chọc hút tế bào hoặc sinh thiết lõi nhân giáp dưới hướng dẫn siêu âm để kiểm tra tính chất của tế bào khối u là lành tính hay ác tính, lựa chọn phương thức điều trị phù hợp
- Một số phương pháp khác cũng có thể được bác sĩ chỉ định để góp phần chẩn đoán xác định: xạ hình tuyến giáp ( đánh giá mức độ hoạt động của khối u), chụp CT scan ( đánh giá mức độ lan rộng của khối u)
4. Điều trị u tuyến giáp lành tính như thế nào?
Khối u tuyến giáp có cần dùng thuốc không ? Hoặc khối u tuyến giáp lành tính có cần phẫu thuật không ? Đây là câu hỏi của nhiều người bệnh quan tâm.
Đối với các khối u tuyến giáp lành tính, sau khi được chẩn đoán, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả nhất. Bởi vì tình trạng bệnh lý của mỗi người khác nhau nên không phải tất cả các khối u tuyến giáp đều cần phải phẫu thuật hay điều trị. Hiện nay có nhiều giải pháp quản lý- điều trị u tuyến giáp lành tính như sau:
- Theo dõi định kỳ mà không cần điều trị y tế: Áp dụng cho u giáp lành tính chưa gây triệu chứng. Người bệnh khám định kỳ theo hẹn của bác sĩ để theo dõi sự phát triển của khối u.
Trường hợp u tuyến giáp lành tính đã biểu hiện thành triệu chứng thì có một số phương pháp điều trị sau:
- Nếu kích thước khối u nhỏ từ 1-2 cm: Về cơ bản chỉ cần khám và theo dõi định kỳ kết hợp với chế độ ăn uống, sinh hoạt phù hợp để kiểm soát sự tăng trưởng của khối u
- Nếu kích thước khối u khoảng 2-3 cm: có thể sử dụng liệu pháp hormone để điều trị. Người bệnh thường được chỉ định dùng levothyroxine là thuốc bổ trở khả năng sản sinh hormon tuyến giáp nhằm giảm lượng hormone kích thích phát triển mô tuyến giáp, cải thiện tình trạng tăng sinh tuyến giáp
- Nếu kích thước khối u lớn >4 cm: có thể cân nhắc đến chỉ định phẫu thuật nhằm loại bỏ khối u. Ngoài ra, các khối u chưa đạt đến kích cỡ này nhưng vẫn gây ra triệu chứng thực thể trên người bệnh như khó nuốt, khó thở hoặc bướu giáp đa nhân vẫn có thể cân nhắc phẫu thuật
- Kỹ thuật đốt sóng cao tần: là phương pháp kỹ thuật cao nhằm xử lý khối u tuyến giáp lành tính hiệu quả, có thể áp dụng được ở cả các khối u lành tính có kích thước > 4cm. Phương pháp này sẽ loại bỏ khối u bằng nhiệt mà không cần phẫu thuật, tác dụng của nhiệt độ sẽ làm kích thước khối u nhỏ dần và tiêu biến. Phương pháp điều trị này giúp bảo tồn tối đa chức năng tuyến giáp, hầu như không ảnh hưởng đến chức năng tuyến giáp và không để lại sẹo nên có tính thẩm mỹ cao. Đặc biệt hơn, người bệnh không cần phải uống thuốc sau khi điều trị. Tuy nhiên, trước khi quyết định thủ thuật, bệnh nhân cần được các bác sĩ có chuyên môn sâu thăm khám và làm các xét nghiệm cẩn thận để đưa ra lựa chọn điều trị phù hợp nhất.
Nhận biết sớm các triệu chứng u tuyến giáp lành tính sẽ giúp người bệnh có hướng thăm khám và điều trị kịp thời. Vì vậy, khi có các triệu chứng của bệnh, bạn nên đến trung tâm y tế để thăm khám và điều trị.
Xem thêm: Hướng dẫn chẩn đoán u tuyến giáp
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.