Phương pháp điều trị dị ứng và chẩn đoán ngày nay đã đạt được nhiều bước tiến nhờ sự tiến bộ của Y học. Các trường hợp dị ứng bao gồm viêm mũi, viêm xoang, hen phế quản, mày đay và sẩn ngứa ngày càng xuất hiện nhiều do tác động của ô nhiễm, căng thẳng…Vì vậy, người bệnh nên kiểm tra sức khỏe định kỳ để bảo vệ sức khỏe.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ chuyên ngành Dị ứng - Miễn dịch lâm sàng, tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Chẩn đoán dị ứng
Bác sĩ sẽ tiến hành đánh giá xem có bị dị ứng hay không bằng cách:
- Hỏi chi tiết về các triệu chứng và dấu hiệu đang gặp phải.
- Kiểm tra những biểu hiện liên quan đến dị ứng.
Trong trường hợp bị dị ứng thực phẩm, bác sĩ sẽ:
- Yêu cầu xem nhật ký chi tiết về các loại thực phẩm mà người bệnh tiêu thụ.
- Hỏi xem liệu người bệnh có ngừng ăn thực phẩm nghi ngờ gây ra phản ứng dị ứng ngay khi phát hiện dấu hiệu hay không.
Một hoặc cả hai xét nghiệm sau cũng có khả năng được bác sĩ đề nghị. Tuy nhiên, người bệnh nên chú ý rằng các xét nghiệm dị ứng này có thể cho kết quả dương tính giả hoặc âm tính giả.
- Xét nghiệm da: Bác sĩ hoặc điều dưỡng sẽ lẩy da đến lớp thượng bì, rồi cho khu vực đó tiếp xúc với một lượng nhỏ protein từ các chất nghi ngờ gây dị ứng. Nếu xảy ra dị ứng sẽ có một nốt sẩn xuất hiện trên nền hồng ban tại vị trí lẩy da.
- Xét nghiệm máu: Loại xét nghiệm này nhằm phát hiện các kháng thể IgE đặc hiệu (sIgE) thường được biết đến như là xét nghiệm hấp phụ dị nguyên gắn phóng xạ (radioallergosorbent test) hoặc xét nghiệm kháng thể miễn dịch (ImmunoCAP testing) dùng để đo lường kháng thể gây dị ứng trong máu. Bác sĩ hoặc điều dưỡng sẽ lấy mẫu máu từ tĩnh mạch cánh tay và gửi tới phòng xét nghiệm để kiểm tra độ nhạy với các chất nghi ngờ gây dị ứng.
Nếu nghi ngờ rằng triệu chứng không phải do dị ứng thì bác sĩ sẽ chỉ định thêm các xét nghiệm khác để xác định hoặc loại trừ những bệnh lý khác.
2. Các cách điều trị dị ứng hiệu quả nhất
2.1 Tránh các tác nhân gây dị ứng
Các bước để xác định và tránh các tác nhân gây dị ứng sẽ được bác sĩ hỗ trợ thực hiện. Thực tế, đây thường là bước quan trọng nhất trong việc ngăn ngừa phản ứng dị ứng trong tương lai cũng như làm giảm mức độ nghiêm trọng của tình trạng dị ứng.
2.2 Thuốc điều trị dị ứng
Bác sĩ sẽ kê toa các loại thuốc điều trị dị ứng để làm giảm phản ứng miễn dịch và các triệu chứng tùy theo loại dị ứng mà người bệnh gặp phải. Bác sĩ có khả năng chỉ định thuốc kê đơn hoặc thuốc không cần kê đơn dưới dạng viên, tiêm, xịt mũi hoặc nhỏ mắt.
2.3 Liệu pháp miễn dịch
Immunotherapy hay liệu pháp miễn dịch là phương pháp tạo ra tình trạng dung nạp tạm thời với những dị nguyên đã được bác sĩ xác định là nguyên nhân gây dị ứng. Phương pháp điều trị dị ứng này được thực hiện bằng cách lặp lại các liều nhỏ với lượng chất gây ra dị ứng tăng dần theo thời gian cố định.
Khi đã xác định được dị nguyên gây dị ứng, bác sĩ sẽ đưa dị nguyên đó vào cơ thể qua đường dưới da hoặc dưới lưỡi để tạo ra kháng thể bao vây, giúp giảm thiểu sự tương tác giữa kháng thể IgE và dị nguyên. Tuy nhiên, trong việc điều trị dị ứng cho bệnh nhi, phương pháp giải mẫn cảm phải đối mặt với nhiều thách thức. Đặc biệt, tình huống càng trở nên nguy hiểm hơn khi người bệnh có dấu hiệu phản vệ do nguy cơ tử vong rất cao và khả năng lặp lại sốc trong quá trình giải mẫn cảm là điều có thể xảy ra.
2.4 Epinephrine cấp cứu
Trong trường hợp bị dị ứng nghiêm trọng, việc tiêm epinephrine khẩn cấp ngay khi có dấu hiệu dị ứng, đặc biệt là sốc phản vệ là rất cần thiết. Một mũi epinephrine (Auvi-Q, EpiPen) giúp giảm nhanh chóng các triệu chứng dị ứng và đủ thời gian để người bệnh được đưa đến cơ sở y tế để điều trị dị ứng trong các phản ứng dị ứng nghiêm trọng.
3. Chăm sóc bệnh nhân dị ứng tại nhà
- Các triệu chứng của viêm xoang và viêm mũi dị ứng thường được cải thiện thông qua việc rửa mũi và xoang bằng dung dịch nước muối. Để thực hiện, người bệnh có thể dùng bình neti pot giống như bình trà hoặc một chai chuyên dụng để bóp giúp đẩy nước muối vào mũi và làm sạch chất nhầy cùng các tác nhân gây kích ứng từ mũi. Tuy nhiên, người bệnh cần phải thận trọng vì việc sử dụng không đúng cách neti pot hoặc các thiết bị khác có thể dẫn đến nhiễm trùng.
- Người bệnh có khả năng giảm thiểu tiếp xúc với bụi hoặc vẩy/da của thú cưng bằng cách thường xuyên giặt đồ giường và đồ chơi nhồi bông bằng nước nóng, giữ cho độ ẩm trong phòng thấp, thường xuyên sử dụng máy hút bụi với bộ lọc tốt như bộ lọc không khí hiệu suất cao (HEPA) và tránh sử dụng thảm.
- Để làm giảm độ ẩm tại những nơi ẩm ướt như bồn tắm và nhà bếp, người bệnh hãy sử dụng máy hút ẩm cùng với quạt thông gió.
Hiện tại, tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec có Gói khám và tư vấn điều trị viêm da cơ địa dị ứng giúp khách hàng có cái nhìn tổng quan về tình trạng bệnh cũng như nhận được lời khuyên về các biện pháp phòng ngừa bệnh tái phát.
Khi khách hàng đăng ký gói khám và tư vấn điều trị viêm da cơ địa dị ứng sẽ được khám chuyên khoa Da liễu. Các xét nghiệm sẽ được tiến hành bao gồm: định lượng IgE, soi tươi vi nấm, định lượng IgE đặc hiệu với các dị nguyên gây dị ứng hô hấp và thực phẩm (Panel 1 Việt), cùng với xét nghiệm Rida Allergy Screen (panel 1)...
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: Acaai.org; Mayoclinic.org