Viêm mũi dị ứng mùa hè là một trong những bệnh lý thường gặp. Khi thời tiết chuyển giao sang mùa hè, lượng phấn hoa từ cây cối tăng cao, kết hợp với độ ẩm cao tạo điều kiện thuận lợi cho các loại nấm mốc phát triển nhanh chóng. Điều này kích thích hệ miễn dịch của cơ thể, gây ra phản ứng viêm ở niêm mạc mũi.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Miễn Dịch Dị Ứng - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Tần suất phổ biến của bệnh viêm mũi dị ứng mùa hè trong cộng đồng
Trong cộng đồng, viêm mũi dị ứng mùa hè là một bệnh lý phổ biến, đặc biệt ở những nơi khí hậu nóng ẩm và có nhiều phấn hoa. Theo các nghiên cứu, tỷ lệ mắc bệnh dao động từ 10-30% dân số ở các quốc gia phát triển và từ 5-15% ở các nước đang phát triển.
Mức độ phổ biến của bệnh thay đổi dựa trên các yếu tố như độ tuổi, giới tính, vị trí địa lý và môi trường sống. Gần đây, tỷ lệ bệnh nhân tăng lên rõ rệt, có thể do ảnh hưởng của sự biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường. Vì vậy, việc đẩy mạnh nghiên cứu và phòng ngừa căn bệnh này là điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe của cộng đồng và nâng cao chất lượng sống.
2. Nguyên nhân viêm mũi dị ứng vào mùa hè
Viêm mũi dị ứng mùa hè xuất phát từ các tác nhân gây dị ứng như phấn hoa, bụi mịn, khói bụi và nhiều yếu tố khác (dựa theo Hiệp hội Dị ứng, Hen suyễn và Miễn dịch học Hoa Kỳ).
- Dị ứng phấn hoa: Đây là nguyên nhân viêm mũi dị ứng mùa hè chính, đặc biệt là dị ứng từ các loại cây như bạch quả, sồi, thị, bạch dương và nhiều loại hoa khác.
- Bụi mịn: Loại bụi này tồn tại trong không khí, nhất là vào những ngày khô và nóng, dễ dẫn đến viêm mũi dị ứng.
- Nấm mốc: Loại vi sinh vật này sinh sôi trong môi trường ẩm ướt và có khả năng gây dị ứng trong mùa hè.
- Khí thải: Các khí thải từ xe cộ và công trình xây dựng thường gây kích ứng niêm mạc mũi, dẫn đến viêm mũi.
- Hóa chất: Một số hóa chất từ thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ hoặc các sản phẩm hóa học khác cũng có thể gây dị ứng trong mùa hè.
- Tác nhân khác: Các yếu tố như hóa chất từ xà phòng, nước hoa, thuốc lá và các chất độc hại khác cũng có thể kích thích dị ứng.

3. Triệu chứng
Biểu hiện viêm mũi dị ứng mùa hè điển hình như sau:
- Sổ mũi: Đây là dấu hiệu thường gặp nhất, người bệnh cảm thấy mũi bị nghẹt, nước mũi chảy không ngừng và thấy khó thở.
- Ngứa mũi: Người bệnh thường cảm thấy ngứa mũi, gây khó chịu.
- Hắt hơi liên tục.
- Chảy nước mắt.
- Đau họng hoặc khó chịu ở họng.
- Cơ thể mệt mỏi.

Viêm mũi dị ứng có thể dẫn đến ho, khó thở, đau đầu và chóng mặt. Tuy nhiên, không phải lúc nào những triệu chứng của viêm mũi dị ứng mùa hè cũng xuất hiện và không phải bệnh nhân nào cũng gặp phải (American College of Allergy, Asthma, and Immunology).
4. Phương pháp chẩn đoán và điều trị viêm mũi dị ứng mùa hè
4.1 Chẩn đoán
- Tiến hành khám lâm sàng và thu thập thông tin bệnh sử của bệnh nhân.
- Xét nghiệm da (Skin prick test): Đây là phương pháp chẩn đoán viêm mũi dị ứng phổ biến. Các chất gây dị ứng như phấn hoa, bụi nhà hoặc nấm mốc được tiêm vào da, sau đó bác sĩ sẽ quan sát phản ứng. Nếu da bị sưng tấy hoặc đỏ, có khả năng bệnh nhân bị dị ứng với các chất đó.
- Xét nghiệm phết tế bào da (Skin patch test): Được tiến hành bằng cách dán một miếng dán chứa các chất có thể gây dị ứng lên vùng da và quan sát phản ứng da sau 48 đến 72 giờ.
- Xét nghiệm kích thích (Test Provocation): Đây là loại xét nghiệm được chỉ định khi kết quả từ các xét nghiệm da và xét nghiệm phết tế bào không đủ rõ ràng hoặc không chính xác. Trong quá trình xét nghiệm, một lượng nhỏ chất gây dị ứng được hít hoặc tiêm vào cơ thể và các dấu hiệu dị ứng sẽ được theo dõi.

4.2 Điều trị
- Tránh tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng.
- Sử dụng các loại thuốc giúp giảm triệu chứng như thuốc giảm đau, thuốc kháng histamine… Nếu người bệnh gặp phải tình trạng viêm mũi dị ứng, thuốc kháng histamin có thể giúp giảm các triệu chứng như ngứa mũi, hắt hơi hay sổ mũi.
- Dùng thuốc xịt mũi hoặc thuốc uống để làm dịu triệu chứng viêm mũi.
- Nếu các triệu chứng trở nên nghiêm trọng, bệnh nhân cần nhập viện để được chăm sóc y tế.

5. Biện pháp phòng ngừa
- Hạn chế tiếp xúc với các yếu tố gây dị ứng: Nếu một người biết bản thân dễ bị dị ứng với phấn hoa, bụi mịn hay nấm mốc, hãy tìm cách tránh xa những tác nhân này.
- Đeo khẩu trang khi ra ngoài: Việc mang khẩu trang sẽ giúp chúng ta tránh hít phải phấn hoa, bụi mịn – những yếu tố dễ gây dị ứng.
- Dọn dẹp và vệ sinh nhà cửa: Để hạn chế sự phát triển của nấm mốc, mọi người nên duy trì không gian sống luôn sạch sẽ, lau chùi bụi bẩn và thường xuyên hút bụi.
- Sử dụng máy lọc không khí: Máy lọc không khí có thể giúp lọc sạch bụi và phấn hoa trong không gian sống, giúp không khí trở nên trong lành và dễ thở hơn.
- Tập thể dục vào sáng sớm hoặc chiều tối: Vào những thời điểm này, lượng phấn hoa trong không khí thường giảm so với giữa ngày, giúp người bệnh dễ thở hơn khi tập thể dục.
- Tư vấn bác sĩ: Nếu các biện pháp trên không hiệu quả, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được chỉ định cách điều trị viêm mũi dị ứng phù hợp.
Viêm mũi dị ứng mùa hè là bệnh lý khá phổ biến, tuy nhiên, nếu không được điều trị đúng cách, bệnh sẽ gây rất nhiều phiền toái trong cuộc sống. Vì thế, khi có dấu hiệu của bệnh, bệnh nhân nên tìm gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.