Viêm niêm mạc miệng trong điều trị ung thư là gì?
Viêm niêm mạc miệng trong điều trị ung thư là tình trạng viêm và loét niêm mạc miệng gây ra do các liệu pháp điều trị ung thư như xạ trị, hóa trị và cấy ghép tế bào gốc.
Nguyên nhân gây viêm niêm mạc miệng?
Viêm niêm mạc là do tác động tại chỗ của tia bức xạ lên niêm mạc miệng hoặc do tác động của hóa chất chống lại các tế bào phân chia nhanh.
Hóa trị và xạ trị tác động lên các tế bào ung thư phân chia nhanh, nhưng cũng tác động lên các tế bào "khỏe mạnh" của cơ thể, như các tế bào lót thành khoang miệng.
Điều này khiến niêm mạc trở nên mỏng, đỏ và gây loét. Các vết loét sau đó có thể bị nhiễm vi-rút, vi khuẩn hoặc nấm.
Dấu hiệu và triệu chứng
- Đau, đỏ và sưng niêm mạc miệng
- Các vết loét hở và chảy máu
- Cảm giác nóng rát hoặc ngứa châm chích
- Mảng trắng trong miệng
- Khô miệng và nứt nẻ môi
- Khó nuốt
Viêm niêm mạc miệng có thể làm xấu đi kết quả điều trị:
- Tăng nguy cơ nhiễm trùng.
- Kéo dài hoặc tạm hoãn quá trình điều trị.
- Làm giảm liều điều trị không mong muốn.
- Giảm lượng dịch và thức ăn tiêu thụ dẫn đến mất nước và suy dinh dưỡng.
Phòng ngừa và quản lý viêm niêm mạc miệng
| Nên | Không nên |
| Đánh răng bằng bàn chải mềm ít nhất hai lần một ngày | Không sử dụng nước súc miệng mua ở cửa hàng mà không hỏi ý kiến dược sĩ, điều dưỡng hoặc bác sĩ; chúng có thể gây kích ứng niêm mạc miệng của bạn |
| Dùng chỉ nha khoa một lần mỗi ngày | Không ăn những thức ăn giòn, cứng hoặc có cạnh sắc như khoai tây chiên |
| Súc miệng bằng nước ấm (hoặc nước pha chút muối) nhiều lần trong ngày | Không ăn các thức ăn nóng, cay hoặc nhiều muối |
| Ngậm viên đá lạnh | Không ăn thực phẩm có tính axit như cà chua, cam hoặc chanh |
| Ăn thức ăn mềm, ẩm (có thể thêm nước sốt hoặc nước thịt vào thức ăn) | Không uống đồ uống nóng (như trà và cà phê), đồ uống có gas hoặc rượu |
| Uống nhiều nước | Không hút thuốc |
| Nhai kẹo cao su không đường (điều này có thể giúp giữ ẩm cho miệng của bạn) | Không dùng thuốc giảm đau mà không có ý kiến của bác sĩ |
Trong quá trình điều trị
Tiếp tục thói quen chăm sóc răng miệng của bạn
Tăng tần suất đánh răng hoặc súc miệng theo chỉ dẫn của chuyên gia chăm sóc sức khỏe. Duy trì chế độ chăm sóc sức khỏe răng miệng tốt sẽ giúp giảm tác động của viêm niêm mạc miệng và các triệu chứng về miệng liên quan đến điều trị.
Nếu bạn có triệu chứng đau miệng liên tục hoặc loét miệng
Bạn nên báo cáo điều này với các chuyên gia chăm sóc ung thư của bạn vì họ sẽ có thể đề xuất các phương pháp điều trị và giảm đau tốt nhất phù hợp với bạn.
Nước súc miệng gây tê tại chỗ và nước súc miệng dạng gel bôi có thể giúp giảm đau
Nước súc miệng dạng gel tạo thành lớp phủ bảo vệ đôi khi có thể giúp làm dịu cơn đau và sự khó chịu do loét miệng.
Thường xuyên uống từng ngụm nước nhỏ
Dùng ống hút và son dưỡng môi trung tính để tránh tình trạng nứt nẻ môi.
Súc miệng thường xuyên bằng nước muối sinh lý
- Có thể giúp giảm đau và loại bỏ cặn bẩn trong miệng, giúp giữ sạch răng miệng.
- Bạn nên duy trì thói quen chăm sóc răng miệng trong vài tháng sau khi kết thúc điều trị vì có thể mất vài tuần đến vài tháng để hồi phục hoàn toàn.
- Việc chăm sóc răng miệng tốt cũng rất quan trọng nếu bạn đã xạ trị vùng đầu và cổ, vì xạ trị có thể làm giảm sản xuất nước bọt và có thể làm tăng nguy cơ sâu răng và nhiễm trùng miệng.
- Nếu sau khi xạ trị, bạn cần nhổ bất kỳ chiếc răng nào, trước tiên bạn nên liên hệ với bác sĩ điều trị ung thư hoặc điều dưỡng chuyên khoa.
- Ngoài việc duy trì vệ sinh răng miệng tốt, bạn nên cố gắng đến gặp nha sĩ ít nhất sáu tháng một lần để kiểm tra và đảm bảo rằng miệng của bạn đang phục hồi tốt.
- Nếu bạn đeo răng giả thì bạn nên kiểm tra để đảm bảo răng giả vẫn vừa vặn với miệng của bạn.
