Chứng sợ nơi công cộng là một loại rối loạn lo âu khiến người mắc tránh các địa điểm và tình huống có thể khiến họ cảm thấy bị mắc kẹt, bất lực, hoảng sợ hoặc xấu hổ.
Điều trị hội chứng sợ nơi công cộng
Có nhiều phương pháp điều trị khác nhau dành cho chứng sợ nơi công cộng. Thông thường, bạn sẽ cần kết hợp các phương pháp điều trị để đạt hiệu quả tốt nhất.
Liệu Pháp Tâm Lý
Tâm lý trị liệu, hay còn gọi là liệu pháp trò chuyện, bao gồm việc gặp gỡ một nhà trị liệu hoặc chuyên gia sức khỏe tâm thần thường xuyên. Điều này giúp bạn có cơ hội nói về nỗi sợ hãi và các vấn đề góp phần gây ra nỗi sợ đó. Tâm lý trị liệu thường được kết hợp với thuốc để đạt hiệu quả tối ưu. Đây thường là một phương pháp điều trị ngắn hạn có thể dừng lại khi bạn đã học được cách đối phó với nỗi sợ và lo âu.
Liệu pháp nhận thức hành vi (CBT) là phương pháp tâm lý trị liệu phổ biến nhất được sử dụng để điều trị chứng sợ nơi công cộng. CBT giúp bạn hiểu rõ những suy nghĩ và cảm xúc sai lệch liên quan đến chứng sợ nơi công cộng. Đồng thời, nó cũng dạy bạn cách xử lý các tình huống căng thẳng bằng cách thay thế những suy nghĩ sai lệch bằng những suy nghĩ lành mạnh, giúp bạn lấy lại cảm giác kiểm soát cuộc sống.
Liệu pháp tiếp xúc cũng có thể giúp bạn vượt qua nỗi sợ. Trong liệu pháp này, bạn sẽ dần dần và nhẹ nhàng tiếp xúc với các tình huống hoặc địa điểm mà bạn sợ hãi. Điều này có thể làm giảm nỗi sợ của bạn theo thời gian.
Thuốc
Một số loại thuốc có thể giúp giảm bớt chứng sợ nơi công cộng hoặc triệu chứng của cơn hoảng loạn, bao gồm:
- Thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc, như paroxetine (Paxil) hoặc fluoxetine (Prozac)
- Thuốc ức chế tái hấp thu serotonin và norepinephrine, như venlafaxine (Effexor) hoặc duloxetine (Cymbalta)
- Thuốc chống trầm cảm ba vòng, như amitriptyline (Elavil) hoặc nortriptyline (Pamelor)
- Thuốc chống lo âu, như alprazolam (Xanax) hoặc clonazepam (Klonopin)
Thay Đổi Lối Sống
Các thay đổi lối sống có thể không điều trị được chứng sợ nơi công cộng, nhưng chúng có thể giúp giảm lo âu hàng ngày. Bạn có thể thử:
- Tập thể dục thường xuyên để tăng sản xuất các hóa chất trong não giúp bạn cảm thấy hạnh phúc và thư giãn hơn
- Ăn chế độ ăn uống lành mạnh bao gồm ngũ cốc nguyên hạt, rau củ và protein nạc để cảm thấy khỏe mạnh hơn tổng thể
- Thực hành thiền định hoặc các bài tập thở sâu hàng ngày để giảm lo âu và ngăn ngừa các cơn hoảng loạn
Trong quá trình điều trị, tốt nhất nên tránh sử dụng các chất bổ sung dinh dưỡng và thảo mộc. Những biện pháp tự nhiên này chưa được chứng minh là có hiệu quả trong việc điều trị lo âu và có thể gây cản trở hiệu quả của thuốc được kê đơn.
Triển vọng dành cho người mắc hội chứng sợ nơi công cộng
Không phải lúc nào cũng có thể ngăn ngừa chứng sợ nơi công cộng. Tuy nhiên, điều trị sớm các rối loạn lo âu hoặc hoảng loạn có thể giúp ích cho những người mắc hội chứng này. Với các phương pháp điều trị, bạn sẽ có cơ hội cao để cải thiện hội chứng này. Việc điều trị thường dễ dàng và nhanh chóng hơn khi được bắt đầu sớm. Vì vậy, nếu bạn nghi ngờ mình mắc chứng sợ nơi công cộng, đừng ngần ngại tìm kiếm sự giúp đỡ.
Chứng rối loạn này có thể gây ra nhiều khó khăn, vì nó ngăn cản bạn tham gia vào các hoạt động hàng ngày. Mặc dù không có cách chữa khỏi hoàn toàn, nhưng điều trị có thể giảm đáng kể các triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống của bạn.
Chẩn đoán hội chứng sợ nơi công cộng
Chứng sợ nơi công cộng được chẩn đoán dựa trên các triệu chứng và dấu hiệu. Bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng của bạn, bao gồm thời điểm bắt đầu và tần suất xuất hiện. Họ cũng sẽ hỏi về tiền sử y tế và gia đình của bạn. Ngoài ra, bác sĩ có thể thực hiện các xét nghiệm máu để loại trừ nguyên nhân thể chất gây ra các triệu chứng.
Để được chẩn đoán mắc chứng sợ nơi công cộng, các triệu chứng của bạn cần đáp ứng các tiêu chí nhất định trong Cẩm Nang Chẩn Đoán và Thống Kê Các Rối Loạn Tâm Thần (DSM) của Hiệp Hội Tâm Thần Hoa Kỳ. Đây là tài liệu thường được các nhà cung cấp dịch vụ y tế sử dụng để chẩn đoán các tình trạng sức khỏe tâm thần.
Bạn cần cảm thấy sợ hãi hoặc lo lắng dữ dội trong ít nhất hai hoặc nhiều hơn các tình huống sau để được chẩn đoán mắc chứng sợ nơi công cộng:
- Sử dụng phương tiện giao thông công cộng, chẳng hạn như xe lửa hoặc xe buýt
- Ở trong không gian mở, chẳng hạn như cửa hàng hoặc bãi đỗ xe
- Ở trong không gian kín, chẳng hạn như thang máy hoặc ô tô
- Ở giữa đám đông
- Ra khỏi nhà một mình
Ngoài ra, để được chẩn đoán mắc rối loạn hoảng sợ kèm theo chứng sợ nơi công cộng, bạn cần có các cơn hoảng loạn tái phát, trong đó ít nhất một cơn hoảng loạn phải đi kèm với:
- Nỗi sợ hãi về việc sẽ có thêm các cơn hoảng loạn khác
- Nỗi sợ hãi về hậu quả của cơn hoảng loạn, chẳng hạn như bị đau tim hoặc mất kiểm soát
- Sự thay đổi trong hành vi do các cơn hoảng loạn gây ra
Bạn sẽ không được chẩn đoán mắc chứng sợ nơi công cộng nếu các triệu chứng của bạn do một bệnh lý khác gây ra. Ngoài ra, các triệu chứng không được do lạm dụng chất kích thích hoặc một rối loạn khác gây nên.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: healthline
