Liệu pháp trò chuyện và thuốc men là các phương pháp điều trị hiệu quả cho lo âu. Châm cứu, liệu pháp ánh sáng, hít thở sâu, liệu pháp với thú cưng, thiền, chế độ ăn uống cân bằng và tập thể dục cũng có thể giảm các triệu chứng lo âu trong thời gian ngắn.
Dù không thể loại bỏ hoàn toàn lo âu, nhưng tình trạng rối loạn lo âu có thể được điều trị và quản lý.
Rối loạn lo âu có bao giờ thực sự biến mất?
Xu hướng bị lo âu của một người được quyết định bởi nhiều yếu tố, bao gồm yếu tố di truyền, trải nghiệm sống, môi trường, và các yếu tố khác.
Vì là một phần tự nhiên trong bản chất con người, lo âu không thể chữa khỏi hoàn toàn. Nhưng cảm giác lo âu nên chỉ là trạng thái tạm thời, kết thúc khi yếu tố gây căng thẳng hoặc kích hoạt đã qua.
Lo âu có thể xuất hiện vào những thời điểm nhất định, chẳng hạn khi bạn thuyết trình lớn tại nơi làm việc hoặc khi gặp một vấn đề sức khỏe cấp tính.
Mặt khác, rối loạn lo âu khác với cảm giác lo âu thông thường. Các rối loạn lo âu khiến bạn luôn trong tình trạng lo lắng quá mức, kéo dài. Bạn có thể cảm thấy dễ dàng bị áp đảo và không thể ngừng cảm giác lo âu.
Nếu không được điều trị, rối loạn lo âu có thể trở nên nghiêm trọng theo thời gian và ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống.
Điều này có thể bao gồm:
- Tránh các trách nhiệm cá nhân hoặc nghề nghiệp.
- Tự cô lập hoặc không muốn ra ngoài.
- Trở nên trầm cảm.
- Giảm sự tự tin.
- Xuất hiện các cơn hoảng loạn.
Điều quan trọng là nhận ra khi nào lo âu kiểm soát bạn quá mức và tìm kiếm sự giúp đỡ. Có những cách để quản lý lo âu và ngăn nó chi phối cuộc sống của bạn.
Các phương pháp điều trị rối loạn lo âu
Rối loạn lo âu được điều trị bởi các nhà tâm lý học, bác sĩ tâm thần và các chuyên gia sức khỏe tâm thần khác.
Bênh này đôi khi xuất hiện cùng các tình trạng khác (bệnh đồng mắc), chẳng hạn như trầm cảm hoặc rối loạn sử dụng chất kích thích. Khi tìm kiếm sự chăm sóc cho lo âu, điều quan trọng là phải giải quyết cả các tình trạng sức khỏe tâm thần khác nếu có.
Dưới đây là các phương pháp điều trị phổ biến cho lo âu. Nhiều phương pháp trong số này đã được sử dụng trong một thời gian dài và liên quan đến cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống.
Liệu pháp trò chuyện
Liệu pháp tâm lý, hay còn gọi là liệu pháp trò chuyện, bao gồm các buổi gặp một-một với một nhà trị liệu. Bạn có thể gặp nhà trị liệu hàng tuần hoặc với tần suất khác tùy thuộc vào tình trạng rối loạn lo âu của bạn.
Liệu pháp trò chuyện là một thuật ngữ chung. Các dạng liệu pháp trò chuyện phổ biến bao gồm:
- Liệu pháp hành vi nhận thức (CBT).
- Liệu pháp hành vi biện chứng (DBT).
- Liệu pháp chấp nhận và cam kết (ACT).
- Liệu pháp liên cá nhân.
- Liệu pháp gia đình hoặc cặp đôi.
Trong liệu pháp trò chuyện, bạn có thể nói thoải mái về lo âu và các mối quan tâm khác của mình. Nhà trị liệu sẽ giúp bạn xác định các vấn đề và phát triển chiến lược để vượt qua chúng.
Liệu pháp mang đến một không gian an toàn, không bị phán xét, nơi bạn có thể chia sẻ bất kỳ điều gì đang làm bạn lo lắng và là chính mình. Nhà trị liệu cũng có thể cung cấp thông tin về các lựa chọn điều trị sức khỏe tâm thần khác.
Liệu pháp hành vi nhận thức (CBT)
CBT được chứng minh là hiệu quả trong điều trị nhiều loại rối loạn lo âu, bao gồm lo âu liên quan đến trầm cảm, chứng sợ hãi và rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD). CBT cũng liên quan đến cải thiện chất lượng cuộc sống cho người mắc lo âu.
Cách hoạt động:
- CBT dựa trên ý tưởng rằng suy nghĩ, cảm xúc và hành vi có mối liên hệ với nhau. Phương pháp này giúp bạn thay đổi cách suy nghĩ và hành vi để mang lại lợi ích cho bản thân.
- Bạn và nhà trị liệu sẽ thống nhất số buổi gặp để xây dựng kế hoạch điều trị và mục tiêu cụ thể.
- Các buổi gặp tập trung vào giải quyết các vấn đề cụ thể và thay đổi cách bạn nhìn nhận và đối phó với chúng.
Liệu pháp phơi nhiễm, một dạng CBT, thường được sử dụng để điều trị rối loạn lo âu. Phương pháp này liên quan đến việc nhận diện các yếu tố gây lo âu và từng bước tiếp xúc với chúng trong một môi trường an toàn và có kiểm soát.
Liệu pháp phơi nhiễm cũng có thể kết hợp với các kỹ thuật thư giãn, gọi là giảm nhạy cảm hệ thống.
Liệu pháp hành vi biện chứng (DBT)
DBT ngày càng phổ biến trong điều trị các rối loạn sức khỏe tâm thần nghiêm trọng gây ra lo âu.
Giống như CBT, DBT tập trung vào thay đổi hành vi nhưng thêm phần phát triển kỹ năng đối phó và cách suy nghĩ để điều chỉnh cảm xúc, tâm trạng và mối quan hệ.
Chương trình DBT thường đòi hỏi một kế hoạch trị liệu cường độ cao, bao gồm liệu pháp cá nhân và nhóm kéo dài trong nhiều tháng.
DBT đặc biệt hữu ích với những người bị rối loạn lo âu nghiêm trọng do các tình trạng sức khỏe tâm thần như rối loạn nhân cách ranh giới (BPD), rối loạn ăn uống, hoặc rối loạn sử dụng chất kích thích.
Thuốc điều trị
Khi liệu pháp trò chuyện hoặc liệu pháp hành vi không đủ hiệu quả, bác sĩ có thể thảo luận về khả năng sử dụng thuốc chống rối loạn lo âu.
Các loại thuốc thường gặp bao gồm:
- Benzodiazepines.
- Thuốc ức chế tái hấp thu serotonin và norepinephrine (SNRIs).
- Thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRIs).
- Thuốc chống trầm cảm ba vòng.
Cách sử dụng:
- Benzodiazepines thường được kê dùng khi cần thiết, tác dụng nhanh nhưng có nguy cơ gây nghiện.
- Thuốc chống trầm cảm (SNRIs và SSRIs) được dùng hàng ngày hoặc dài hạn, thường mất thời gian để phát huy hiệu quả.
- Thuốc ba vòng cũng có thể dùng để điều trị OCD.
Các loại thuốc điều trị lo âu có thể gây tác dụng phụ và cần được sử dụng theo chỉ định của bác sĩ. Có thể mất vài lần thử nghiệm để tìm ra loại thuốc phù hợp nhất cho bạn.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: healthline
