Đau khớp gối nên ăn gì là thắc mắc được nhiều bệnh nhân tìm kiếm. Bệnh lý liên quan đến khớp gối phổ biến ở mọi độ tuổi nhưng thường xảy ra nhất ở người trung niên. Ngoài việc thực hiện các bài tập rèn luyện sức khỏe định kỳ, chế độ dinh dưỡng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe khớp gối. Cùng tìm hiểu thông tin trong bài viết này nhé!
Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Lê Dương Tiến - Bác sĩ Nội cơ xương khớp - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.
1. Chế độ ăn uống tốt cho khớp gối là gì?
Béo phì có thể dẫn đến tổn thương thoái hóa nghiêm trọng ở khớp gối. Nhiều bệnh nhân đến khám vì bị sưng và đau khớp gối. Thông thường, những bệnh nhân này có trọng lượng cơ thể lớn và việc giảm cân trở nên khó khăn do cơn đau ở đầu gối hạn chế khả năng hoạt động. Việc bổ sung các chất dinh dưỡng đầy đủ và lành mạnh sẽ giúp cải thiện tình trạng đau khớp gối của bệnh nhân.
Một chế độ ăn uống tốt cho khớp gối nên hạn chế những thực phẩm có khả năng gây tăng cân và viêm. Bệnh nhân không ăn uống đúng cách có thể dẫn đến tình trạng sưng và đau khớp gối do cả trọng lượng thừa và các loại thực phẩm có thể tự sinh ra yếu tố gây viêm. Do đó, nhiều người thường thắc mắc đau khớp gối nên ăn gì?
Ngoài ra, một chế độ ăn uống lành mạnh còn là chế độ ăn không làm tăng cân và không gây ra viêm độc lập với phản ứng viêm thoái hóa. Chỉ số viêm trong chế độ ăn uống sẽ giúp đo lường mức độ gây viêm của các loại thực phẩm (gây viêm ít và nhiều nhất), từ đó giúp đưa ra các khuyến nghị về lựa chọn thực phẩm cho bệnh tim và phòng ngừa ung thư. Dưới đây là một số thực phẩm nên tránh:
- Thực phẩm có lượng đường cao.
- Các sản phẩm tinh chế chứa carbohydrate như bột mì trắng, bánh mì trắng, gạo trắng và các món ăn có đường.
- Thực phẩm chiên rán.
- Các loại thịt đỏ và thịt chế biến sẵn như thịt nguội.
Những loại thực phẩm này có khả năng kích thích các phản ứng viêm trong cơ thể, dẫn đến tình trạng sưng và đau đầu gối do trọng lượng thừa và phản ứng viêm do thực phẩm tự sinh ra. Do đó, việc chọn thực phẩm phù hợp có thể hỗ trợ quá trình phục hồi tổn thương, trong khi thực phẩm không tốt có thể làm gia tăng phản ứng viêm và làm tình trạng đau đầu gối trở nên nghiêm trọng hơn.
2. Đau khớp gối nên ăn gì?
Một số thực phẩm có lợi như trà xanh có khả năng giảm viêm mãn tính nhờ chứa nhiều chất kháng viêm và chất chống oxy hóa. Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị bệnh thoái hóa khớp gối.
Hiện nay, chúng ta luôn có sẵn các loại thực phẩm bổ sung vitamin D, đồng thời những nguồn thực phẩm giàu vitamin D như cá hồi, cá trích và cá mòi cũng là một lựa chọn tốt. Đối với những ai không thích cá có thể thay thế bằng rau bina và cải xoăn. Ngoài ra, ánh nắng mặt trời cũng là một yếu tố quan trọng giúp cơ thể tổng hợp vitamin D.
Theo các nghiên cứu y học về việc đau khớp gối nên ăn gì, một chế độ ăn kiêng sẽ mang lại lợi ích cho những người gặp vấn đề với đau khớp gối. Cụ thể, các chế độ ăn như chế độ ăn Low-Carb, chế độ ăn nhiều trái cây và rau hoặc chế độ ăn giàu chất xơ, chế độ ăn Địa Trung Hải đều giúp cải thiện tình trạng khớp gối.
Một số loại thực phẩm được liệt kê trong danh sách “đau khớp gối nên ăn gì" có thể kể đến:
2.1 Cá béo
Omega-3 và vitamin D là những dưỡng chất có khả năng kháng viêm mạnh mẽ được tìm thấy nhiều trong cá béo như cá hồi, cá thu, cá mòi, cá trích, cá cơm, cá cháy Hilsa và cá ngừ. Nhờ khả năng ức chế sự sản sinh cytokine và các enzym phá vỡ sụn, các loại cá này góp phần làm giảm các triệu chứng khó chịu do viêm khớp gây ra.
2.2 Bông cải xanh
Nhờ vào thành phần sulforaphane, bông cải xanh có khả năng trung hòa các enzyme gây hại cho sụn, từ đó ngăn chặn quá trình thoái hóa khớp diễn ra sớm. Bên cạnh đó, các loại vitamin khác như K, C và các chất chống oxy hóa trong loại rau này còn đóng góp vào việc bảo vệ và tăng cường sức khỏe xương khớp, đồng thời giảm viêm.
2.3 Quả óc chó, hạt lanh
Không chỉ giúp giảm viêm, sưng khớp nhờ hàm lượng omega 3 cao, quả óc chó và hạt lanh còn có một đặc điểm riêng biệt, đó là không gây béo phì dù chứa nhiều chất béo và calo.
2.4 Xương ống hoặc sườn
Nhờ chứa lượng lớn chondroitin và glucosamin, nước hầm từ sụn sườn bò hoặc xương ống nuôi dưỡng và củng cố hệ xương khớp chắc khỏe. Thêm vào đó, hàm lượng canxi dồi dào trong xương cũng giúp ngăn ngừa các căn bệnh về xương khớp, điển hình là bệnh loãng xương.
2.5 Thực phẩm giàu Beta carotene
Beta carotene là chất chống oxy hoá có khả năng ngăn chặn và tiêu diệt các gốc tự do gây tổn thương đến khớp. Khi thắc mắc đau khớp gối nên ăn gì, mọi người có thể tham khảo các loại các loại trái cây, rau củ màu cam, đỏ, xanh đậm,.... giàu Beta carotene chẳng hạn như: rau cải xanh, cải Brussels, rau chân vịt, khoai lang, cà rốt, quả mơ, cà chua,...
3. Chế độ ăn low-carb có giúp ích cho đầu gối không?
Tại Đại học Alabama ở Birmingham, một nhóm các nhà nghiên cứu đã công bố phát hiện rằng chế độ ăn Low-Carb có thể là một giải pháp thay thế tiềm năng cho các loại thuốc như opioid, acetaminophen và thuốc chống viêm không steroid.
Chế độ ăn uống hợp lý sẽ giúp phục hồi khớp bị thoái hóa bằng cách giúp tái tạo các mô bị hỏng. Để thực hiện điều này, hệ thống miễn dịch của cơ thể cần phải ngăn chặn tình trạng viêm bằng cách thiết lập một hệ thống bảo vệ chống viêm cho sụn mới mà hệ thống đang xây dựng.
Khi các tế bào chondrocytes (tế bào tạo sụn) không thể hoàn tất việc sửa chữa hoặc kiểm soát viêm, một vòng viêm sẽ hình thành, tạo ra môi trường độc hại trong khớp với sự hiện diện của các tế bào và hóa chất làm tăng stress oxy hóa.
Nhóm nhà nghiên cứu vấn đề “đau khớp gối nên ăn gì” đã nhận thấy rằng, khi so với nhóm tham gia chế độ ăn ít chất béo và nhóm vẫn tiếp tục ăn theo chế độ ăn thông thường, những người tham gia chế độ ăn ít carbohydrate đã giảm cường độ đau và khó chịu trong các nhiệm vụ đau chức năng cũng như cơn đau tự báo cáo.
Nhóm ăn ít carbohydrate cũng đã ghi nhận mức độ stress oxy hóa và adipokine leptin (tế bào mỡ) giảm đáng kể khi so với nhóm ăn ít chất béo và nhóm tiếp tục ăn theo chế độ ăn thông thường. Điều này chứng tỏ việc giảm stress oxy hóa có mối liên quan với tình trạng giảm đau chức năng.
4. Chế độ ăn nhiều trái cây, rau xanh và chất xơ có giúp giảm đau đầu gối không?
Các loại thực phẩm khác nhau có khả năng hỗ trợ điều trị thoái hóa khớp gối. Hãy cùng xem qua một số nghiên cứu để hiểu rõ hơn về vai trò của trái cây, rau củ và chất xơ trong quá trình này.
Trong một nghiên cứu được công bố trong Tạp chí Y khoa châu Âu Maturitas tháng 4 năm 2019, các nhà nghiên cứu từ Đại học Wollongong ở Úc đã kiểm tra ảnh hưởng của chế độ ăn uống từ các loại thực phẩm đối với bệnh viêm xương khớp.
Chất phytochemical là hợp chất tồn tại trong thực vật, giúp bảo vệ thực vật khỏi các tác nhân như nấm, côn trùng hoặc các chất gây hại khác. Ở con người, thuật ngữ này thường được sử dụng để chỉ các hợp chất hóa học trong một số loại thực phẩm thực vật, mang lại lợi ích cho sức khỏe.
Trong nhóm các chất phytochemical, có một loại được gọi là polyphenol. Các nhà khoa học tham gia nghiên cứu “đau khớp gối nên ăn gì” đã lưu ý rằng vẫn chưa có đủ bằng chứng để đưa ra khuyến nghị chắc chắn về lợi ích tiềm năng của các hóa chất thực vật.
Tuy nhiên, việc bổ sung polyphenol từ thực phẩm (chẳng hạn như dâu tây đông lạnh và nước ép anh đào chua) có thể giúp làm chậm sự tiến triển của bệnh viêm xương khớp bằng cách giảm viêm và ngăn ngừa thoái hóa sụn.
Các bác sĩ tại Đại học Nevada, Las Vegas đã công bố một nghiên cứu vào tháng 12 năm 2018 trên tạp chí Thực phẩm & Chức năng. Trong đó, các bác sĩ đã tìm hiểu về viêm xương khớp đầu gối ở những người béo phì có nguy cơ mắc các bệnh tim mạch chuyển hóa cao (bao gồm huyết áp cao, đường huyết cao và mức cholesterol bất thường).
Nghiên cứu chỉ ra rằng việc tiêu thụ dâu tây có thể giúp giảm bớt một số triệu chứng của viêm khớp ở bệnh nhân béo phì và cũng làm giảm các dấu hiệu viêm mãn tính.
5. Người bệnh viêm khớp gối kiêng ăn gì để giảm đau nhức?
Để bảo vệ sức khỏe xương khớp, ngoài việc đau khớp gối nên ăn gì, người bệnh cũng nên tránh những thực phẩm sau:
- Thực phẩm chứa nhiều photpho như phủ tạng, thịt đỏ, thịt đóng hộp.
- Đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn và các món chiên nhiều dầu mỡ.
- Đồ uống và thức ăn có nhiều đường, bánh kẹo, muối.
- Chuối tiêu, cà pháo, canh cua,...
- Sản phẩm từ sữa vì chứa nhiều chất béo bão hòa.
- Thịt mỡ, xúc xích, dăm bông vì có thể làm tăng lipid trong máu và làm tình trạng viêm khớp nặng hơn.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
