Rối loạn lo âu là một bệnh lý tâm thần phổ biến, với triệu chứng điển hình là lo lắng quá mức, gây cản trở các hoạt động thường ngày. Các triệu chứng khác bao gồm khó tập trung, bồn chồn, và mệt mỏi.
Mặc dù lo âu là phản ứng bình thường trước các sự kiện căng thẳng như thay đổi công việc, khó khăn tài chính hoặc chuyển nhà, nhưng khi các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn nguyên nhân gây ra và bắt đầu ảnh hưởng đến cuộc sống, đó có thể là dấu hiệu của rối loạn lo âu.
Dưới đây là các triệu chứng phổ biến của rối loạn lo âu và thời điểm cần tìm kiếm sự trợ giúp chuyên nghiệp.
Rối loạn lo âu khiến bạn lo lắng quá mức
Lo lắng quá mức là triệu chứng phổ biến nhất của rối loạn lo âu.
Người bị rối loạn lo âu thường lo lắng quá mức về các sự kiện hoặc tình huống hằng ngày.
Chẩn đoán rối loạn lo âu lan toả (GAD) được đưa ra nếu tình trạng lo lắng xảy ra hầu hết các ngày trong ít nhất 6 tháng và khó kiểm soát. Sự lo lắng phải nghiêm trọng đến mức cản trở khả năng tập trung và thực hiện các công việc hàng ngày.
Ở Mỹ, GAD ảnh hưởng khoảng 6,8 triệu người, chiếm 3,1% dân số. Tuy nhiên, chỉ dưới 45% số người mắc bệnh nhận được điều trị. Phụ nữ có khả năng mắc GAD cao gấp đôi so với nam giới, và rối loạn này thường đi kèm với trầm cảm nặng.
Rối loạn lo âu tạo ra cảm giác bồn chồn
Khi lo lắng, hệ thần kinh giao cảm của cơ thể hoạt động quá mức, dẫn đến các triệu chứng như:
- Nhịp tim nhanh.
- Lòng bàn tay đổ mồ hôi.
- Tay run rẩy.
- Khô miệng.
Những phản ứng này xảy ra vì não tin rằng cơ thể đang đối mặt với mối nguy hiểm, và nó chuẩn bị cho cơ thể phản ứng. Máu được đưa khỏi hệ tiêu hóa đến cơ bắp, nhịp tim tăng lên, và các giác quan trở nên nhạy bén.
Mặc dù hữu ích khi gặp nguy hiểm thật sự, các phản ứng này có thể gây khó chịu và cản trở nếu nỗi sợ không có căn cứ thực tế.
Một nghiên cứu từ năm 2014 cho thấy những người mắc rối loạn lo âu không thể giảm mức độ kích thích tâm lý nhanh như những người không mắc rối loạn này. Điều này có nghĩa là họ có thể cảm nhận các tác động của lo âu trong thời gian dài hơn.
Bồn chồn không yên
Cảm giác bồn chồn, đặc biệt phổ biến ở trẻ em và thanh thiếu niên, là một triệu chứng khác của rối loạn lo âu. Người mắc thường cảm thấy "đứng ngồi không yên" hoặc có nhu cầu "phải di chuyển".
Mặc dù không phải ai mắc rối loạn lo âu cũng bị bồn chồn, đây là một dấu hiệu bác sĩ thường kiểm tra khi chẩn đoán bệnh.
Rối loạn lo âu gây ra mệt mỏi
Mệt mỏi là một triệu chứng có thể khiến nhiều người bất ngờ vì lo âu thường liên quan đến trạng thái tăng động hoặc kích thích.
Đối với một số người, mệt mỏi xuất hiện sau một cơn lo âu, trong khi người khác cảm thấy mệt mỏi gần như liên tục.
Nguyên nhân có thể liên quan đến mất ngủ, căng cơ hoặc tác động của lo âu mãn tính đến hormone, nhưng riêng triệu chứng mệt mỏi không đủ để chẩn đoán rối loạn lo âu, vì nó cũng có thể xuất hiện ở các bệnh lý khác như trầm cảm.
Rối loạn lo âu dẫn đến việc khó tập trung
Nhiều người bị rối loạn lo âu cho biết họ khó tập trung. Một nghiên cứu với 175 người lớn mắc GAD cho thấy gần 90% gặp khó khăn trong việc tập trung, và mức độ lo âu cao hơn gắn liền với tình trạng này.
Lo âu có thể làm gián đoạn trí nhớ ngắn hạn, điều này giải thích tại sao hiệu suất làm việc giảm mạnh trong các giai đoạn lo âu cao.
Tuy nhiên, khó tập trung cũng có thể liên quan đến các bệnh khác như rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) hoặc trầm cảm.
Rối loạn lo âu gây căng cứng cơ bắp
Căng cứng cơ, xảy ra hầu hết các ngày trong tuần, là một triệu chứng phổ biến khác của rối loạn lo âu.
Nguyên nhân chính xác chưa rõ ràng, nhưng căng cơ có thể làm tăng cảm giác lo âu, hoặc ngược lại, lo âu có thể gây căng cơ.
Rối loạn lo âu gây ra khó ngủ
Rối loạn giấc ngủ có mối liên hệ chặt chẽ với rối loạn lo âu. Người mắc lo âu có thể thấy khó ngủ hoặc thức dậy giữa đêm và không thể ngủ lại.
Nghiên cứu cho thấy người bị mất ngủ có nguy cơ phát triển bệnh này cao gấp 10 đến 17 lần. Tuy nhiên, chưa rõ mất ngủ gây lo âu, lo âu gây mất ngủ, hay cả hai tương tác với nhau.
Điều chắc chắn là nếu điều trị rối loạn lo âu cơ bản, tình trạng mất ngủ thường sẽ được cải thiện.
Rối loạn lo âu dẫn đến các cơn hoảng loạn
Rối loạn hoảng loạn là một dạng rối loạn lo âu trong đó người bệnh thường xuyên trải qua các cơn hoảng loạn.
Các cơn hoảng loạn tạo ra cảm giác sợ hãi mãnh liệt và có thể làm suy nhược cơ thể. Các triệu chứng trong cơn hoảng loạn bao gồm:
- Tim đập nhanh.
- Đổ mồ hôi
- Run rẩy.
- Khó thở.
- Căng tức ngực.
- Buồn nôn.
Người mắc rối loạn lo âu thường tránh các tình huống xã hội
Dấu hiệu của rối loạn lo âu xã hội bao gồm:
- Lo lắng trước các sự kiện xã hội.
- Sợ bị đánh giá, chỉ trích.
- Lo ngại bị xấu hổ hoặc bẽ mặt.
- Tránh tham gia các sự kiện xã hội vì nỗi sợ này.
Rối loạn lo âu xã hội là tình trạng phổ biến, ảnh hưởng đến 5-10% dân số thế giới, thường xuất hiện từ sớm, với độ tuổi trung bình mắc bệnh là 13.
Khi nào cần sự can thiệp về tình trạng rối loạn lo âu?
Nếu bạn cảm thấy lo lắng hầu hết các ngày và có ít nhất một trong các triệu chứng trên trong 6 tháng, bạn nên tìm sự hỗ trợ chuyên nghiệp.
Các nhà tâm lý học và bác sĩ tâm thần có thể điều trị rối loạn lo âu thông qua liệu pháp nhận thức hành vi, thuốc giảm lo âu hoặc các biện pháp tự nhiên như thiền, yoga và thay đổi lối sống.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: healthline
