Chăm sóc một người mắc ung thư phổi giai đoạn tiến triển là một công việc lớn. Bạn có thể đảm nhận nhiều vai trò, từ nhân viên y tế tại gia, tài xế, đến hệ người trợ tinh thần. Vai trò của bạn có thể thay đổi nhiều lần khi người thân trải qua điều trị, nếu họ thuyên giảm bệnh hoặc khi ung thư trở nặng.
Vì hầu hết người mắc ung thư không nằm viện thường xuyên, việc chăm sóc tại nhà trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Thành viên gia đình, bạn đời, hoặc bạn bè trở thành một phần không thể thiếu trong đội ngũ chăm sóc sức khỏe của người thân.
Tuy nhiên, điều quan trọng là để người mắc ung thư phổi lên tiếng về nhu cầu của họ và đưa ra các quyết định.
Tránh để người thân mắc ung thư phổi làm việc một mình
Ung thư phổi thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu, khiến nhiều người chỉ được chẩn đoán khi bệnh đã ở giai đoạn tiến triển. Với ung thư phổi giai đoạn III hoặc IV, điều này có nghĩa là ung thư đã lan ra ngoài phổi. Cùng với các triệu chứng như ho và khó thở, họ có thể bị đau và mệt mỏi, sụt cân, hoặc buồn nôn do các phương pháp điều trị như hóa trị và xạ trị.
Điều này có nghĩa là người thân của bạn có thể cần hỗ trợ trong nhiều khía cạnh cuộc sống, bao gồm chăm sóc y tế, hỗ trợ tinh thần, và giúp đỡ trong sinh hoạt hàng ngày.
Để đảm bảo nhu cầu của họ được đáp ứng và tránh kiệt sức, hãy tổ chức một nhóm hỗ trợ. Gia đình và bạn bè có thể giúp nấu ăn, làm việc vặt, hoặc chỉ đơn giản dành thời gian với người thân để bạn có thời gian nghỉ ngơi.
Hỗ trợ chăm sóc y tế người thân mắc ung thư phổi
Hãy để người thân của bạn dẫn dắt việc chăm sóc họ khi có thể. Thảo luận với họ về mục tiêu: Họ muốn đạt được gì? Họ chấp nhận những tác dụng phụ nào? Họ có muốn tham gia thử nghiệm lâm sàng để tiếp cận với các loại thuốc và phương pháp điều trị mới cho ung thư phổi không?
Làm quen với các bác sĩ, y tá, và những người trong đội ngũ y tế để bạn cảm thấy thoải mái khi đặt câu hỏi. Hãy đặt nhiều câu hỏi trong các cuộc hẹn, nhưng khuyến khích người thân bạn lên tiếng trước. Hãy để họ nói phần lớn. Nếu bạn muốn trò chuyện riêng với bác sĩ, hãy đặt một cuộc hẹn riêng.
Bạn cũng có thể hỗ trợ người thân bằng cách:
- Ghi chú trong các buổi hẹn y tế để giúp họ nhớ các điểm quan trọng.
- Quản lý lịch hẹn và thời gian dùng thuốc.
- Đưa đón đến các cuộc hẹn với bác sĩ.
- Theo dõi các triệu chứng ung thư phổi.
- Ghi chép hướng dẫn về các phương pháp điều trị như hóa trị.
- Yêu cầu nhân viên y tế hướng dẫn bạn các nhiệm vụ y tế cần thiết sau khi rời bệnh viện, chẳng hạn tiêm thuốc hoặc hỗ trợ với ống thông.
Bạn cũng có thể cần hỗ trợ các vấn đề tài chính và pháp lý liên quan đến chăm sóc sức khỏe của người thân. Khi gặp thắc mắc, bạn có thể nhờ đến các chuyên gia như:
- Điều hướng viên bệnh nhân: Nhân viên bệnh viện hướng dẫn bệnh nhân và gia đình qua quá trình chăm sóc y tế.
- Nhân viên xã hội và quản lý hồ sơ bảo hiểm: Họ giúp giải quyết các vấn đề về bảo hiểm, hóa đơn, và pháp lý, chẳng hạn xác định người đại diện y tế.
Để đảm bảo người thân được chăm sóc theo ý muốn, hãy thảo luận về chỉ thị trước. Đây là một tài liệu pháp lý ghi rõ mong muốn chăm sóc sức khỏe, bao gồm:
- Nếu và khi họ muốn dừng điều trị ung thư phổi.
- Trong trường hợp nào họ không muốn được hồi sức.
- Nơi họ muốn nhận chăm sóc cuối đời – tại nhà tế bần, bệnh viện, hay ở nhà.
Hỗ trợ tại nhà người thân mắc ung thư phổi
Ung thư và các phương pháp điều trị khiến người thân của bạn có ít thời gian và năng lượng hơn để xử lý các công việc hàng ngày. Do đó, phần lớn công việc của người chăm sóc diễn ra tại nhà. Bên cạnh việc giúp đỡ công việc gia đình, chăm sóc trẻ em, và các nhu cầu cá nhân, bạn cũng sẽ cần xử lý các tác dụng phụ từ ung thư và điều trị.
Buồn nôn và chán ăn thường đi kèm với ung thư phổi giai đoạn tiến triển. Hãy khuyến khích người thân ăn, nhưng đừng ép buộc họ. Một số cách hữu ích bao gồm:
- Ăn 6-8 bữa nhỏ hoặc ăn nhẹ mỗi ngày thay vì 3 bữa lớn.
- Dùng thức ăn nguội hoặc ở nhiệt độ phòng nếu mùi thức ăn gây khó chịu.
- Cung cấp sinh tố hoặc sữa lắc thay vì thức ăn rắn.
- Sử dụng nĩa và dao nhựa nếu dao dĩa kim loại có vị khó chịu.
- Ngồi cùng họ và ăn dù họ không muốn ăn.
Để đối phó với mệt mỏi:
- Giúp họ lập kế hoạch hoạt động trong ngày, tập trung năng lượng vào những việc quan trọng nhất.
- Khi họ cần nghỉ ngơi, hãy bảo bạn bè đừng ghé thăm và để cuộc gọi vào hộp thư thoại.
- Tập thể dục nhẹ, như đi bộ hoặc bài tập vận động, nếu bác sĩ đồng ý.
Hãy thông báo cho bác sĩ biết về bất kỳ triệu chứng hoặc tác dụng phụ nào mà người thân gặp phải.
Hỗ trợ tinh thần người thân mắc ung thư phổi
Đối mặt với ung thư phổi giai đoạn tiến triển có thể khiến người thân cảm thấy căng thẳng, lo lắng, sợ hãi, giận dữ, hoặc buồn bã – hoặc tất cả cùng một lúc. Đôi khi, họ cũng cảm thấy tội lỗi hoặc xấu hổ vì ung thư phổi thường liên quan đến hút thuốc.
Tâm sự nhẹ nhàng để giúp họ nói về cảm xúc và mối lo ngại, nhưng đừng ép buộc. Hãy lắng nghe mà không phán xét. Nếu họ có suy nghĩ tiêu cực, bạn có thể chỉ ra, nhưng đừng yêu cầu họ "suy nghĩ tích cực" hoặc "vui lên."
Khuyến khích họ tham gia nhóm hỗ trợ ung thư phổi nếu họ sẵn sàng. Nếu họ có dấu hiệu trầm cảm hoặc lo âu, hãy nói với đội ngũ chăm sóc sức khỏe của họ.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: webmd
