Cách chữa nổi mề đay thường tập trung vào việc giảm ngứa, giảm viêm và ngăn ngừa các đợt bùng phát. Tự ý sử dụng thuốc hoặc áp dụng các phương pháp điều trị không phù hợp có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn. Do đó, khi bị nổi mề đay, bệnh nhân nên đến gặp bác sĩ da liễu để được khám và tư vấn điều trị phù hợp.
1. Mề đay là gì?
Những mảng đỏ hoặc đốm nổi gồ lên trên da, kích thước đa dạng từ vài milimet đến cả bàn tay, có thể kèm theo cảm giác ngứa chính là đặc trưng của bệnh mề đay. Bệnh này có thể xuất hiện ở một vùng da cụ thể hoặc lan rộng ra nhiều khu vực trên cơ thể. Trong vòng vài ngày, những nốt mề đay thường tự biến mất.
Phân loại mề đay như sau:
- Mề đay cấp tính tự khỏi trong vòng 6 tuần.
- Mề đay mãn tính: Sau hơn 6 tuần, mề đay có thể biến mất hoặc kéo dài thành mãn tính.
- Mề đay dạng viêm mạch là một biến thể ít gặp của bệnh mề đay, đặc trưng bởi tình trạng viêm các mạch máu dưới da. Những tổn thương do loại mề đay này gây ra thường kéo dài hơn 24 giờ, đi kèm với cảm giác đau và có thể để lại vết thâm tím trên da.
2. Nguyên nhân gây mề đay
Mề đay là một tình trạng có thể xảy ra ở bất kỳ ai. Những người có tiền sử dị ứng với nhiều tác nhân khác nhau thường xuyên mắc phải tình trạng này hơn.
Các nghiên cứu đã chỉ ra mối liên kết chặt chẽ giữa mề đay cấp tính với các bệnh lý như hen suyễn, viêm mũi dị ứng và viêm da dị ứng, đặc biệt ở trẻ em. Điều này có nghĩa là những người đã từng mắc các bệnh trên có nguy cơ bị mề đay cao hơn.
Khi tiếp xúc với một tác nhân bên ngoài, hệ thống miễn dịch của cơ thể sẽ được kích hoạt, dẫn đến việc giải phóng một lượng lớn histamine và các chất dẫn truyền hóa học khác trực tiếp lên bề mặt da.
Sự giải phóng này gây ra hiện tượng giãn nở các mạch máu tại khu vực bị ảnh hưởng, khiến da trở nên đỏ hoặc hồng. Đồng thời, các mạch máu bị rò rỉ, làm cho các chất dẫn truyền hóa học thấm sâu vào các mô, từ đó gây ra tình trạng sưng tấy và ngứa ngáy đặc trưng của bệnh mề đay.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc histamine được giải phóng:
- Tiếp xúc với các chất gây dị ứng:
- Thực phẩm.
- Nọc độc của côn trùng (do cắn hoặc đốt).
- Tiếp xúc với nhiệt độ cao hoặc thấp.
- Nhiễm trùng thông thường, điển hình như cảm lạnh.
- Sử dụng một số loại thuốc:
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAID).
- Thuốc kháng sinh.
Mặc dù vậy, rất nhiều người bị nổi mề đay mà các bác sĩ không thể xác định được nguyên nhân cụ thể. Một số trường hợp mề đay kéo dài có thể là do hệ miễn dịch của cơ thể tấn công nhầm vào các tế bào khỏe mạnh, dẫn đến việc giải phóng histamin và các chất hóa học khác. Những trường hợp này thường khó chẩn đoán chính xác nhưng cách chữa nổi mề đay vẫn tương tự nhau.
Những yếu tố như rượu, caffeine, căng thẳng tinh thần và nhiệt độ cao có thể làm trầm trọng thêm tình trạng mề đay. Do đó, cách chữa nổi mề đay tốt nhất là người bệnh nên hạn chế tiếp xúc với các tác nhân này.
3. Biến chứng mề đay
Phù mạch, một tình trạng sưng sâu hơn các mô, có thể xuất hiện ở khoảng 25% số người bị mày đay cấp tính và đến một nửa số người mắc mày đay mạn tính.
Bất kỳ ai đang nổi mề đay cần hết sức cảnh giác với những triệu chứng khác có thể báo hiệu một phản ứng phản vệ nặng. Bởi lẽ, mề đay có thể là dấu hiệu đầu tiên của một phản ứng dị ứng nghiêm trọng đi kèm với các tổn thương ở các cơ quan khác. Cụ thể, đường hô hấp có thể bị phù nề, gây tắc nghẽn hoặc trụy tim mạch dẫn đến sốc phản vệ. Tình trạng này có thể tiến triển rất nhanh, thậm chí gây tử vong chỉ trong vài phút.
Do đó, nếu ai đó nhận thấy mình nổi mề đay kèm theo các triệu chứng dưới đây, hãy đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được khám và có cách chữa nổi mề đay kịp thời.
- Tiêu hóa: Buồn nôn, ói mửa, tiêu chảy.
- Hô hấp: Sưng niêm mạc miệng, lưỡi, môi, họng gây khó thở, tím tái.
- Tuần hoàn: Nhịp tim tăng nhanh, cảm giác choáng váng, thậm chí ngất xỉu.
- Da: Lạnh, nổi da gà.
- Tâm lý: Cảm giác lo lắng đột ngột, dữ dội.
4. Cách chữa nổi mề đay
Thông thường, mề đay sẽ tự khỏi trong vòng vài ngày nên không cần điều trị đặc biệt. Tuy nhiên, nếu tình trạng này gây ảnh hưởng lớn đến cuộc sống hàng ngày, bệnh nhân có thể tìm hiểu thêm về những cách chữa nổi mề đay sau.
- Thuốc kháng histamine: Khi bị ngứa ngáy khó chịu, bệnh nhân nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ để được tư vấn về việc sử dụng thuốc kháng histamine và có cách chữa nổi mề đay phù hợp.
- Thuốc viên steroid (corticosteroid uống) đôi khi được chỉ định cho những người bị mày đay nặng và kéo dài, thường trong một đợt điều trị ngắn.
Bị nổi mề đay kéo dài, chất lượng cuộc sống của người bệnh bị ảnh hưởng nghiêm trọng về thể chất lẫn tinh thần. Do đó, việc thăm khám bác sĩ da liễu là điều cần thiết. Các triệu chứng có thể được làm dịu bằng thuốc, đồng thời, các xét nghiệm dị ứng sẽ giúp xác định và loại bỏ những tác nhân gây bệnh tiềm ẩn.
Phù mạch, một biến chứng nghiêm trọng của mề đay khi không được điều trị kịp thời, là tình trạng tích tụ chất lỏng gây sưng tấy các lớp sâu hơn dưới da. Bệnh có thể xuất hiện ở bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể, thường biểu hiện ở da bộ phận sinh dục, tay chân. Để giảm sưng, người bệnh có thể được chỉ định sử dụng thuốc kháng histamine kết hợp với liệu trình corticosteroid ngắn ngày (dạng viên nén).
Người bệnh có thể tự thực hiện một số cách chữa nổi mề đay đơn giản tại nhà để làm dịu các triệu chứng.
- Làm dịu da: Sử dụng kem dưỡng da chuyên biệt hoặc chườm lạnh để giảm ngứa.
- Dùng dung dịch chống ngứa: Người bệnh thường xuyên bị ngứa ngáy dẫn đến hành động gãi liên tục, gây tổn thương cho da. Để trị nổi mề đay, vệ sinh vùng da bị ảnh hưởng bằng các dung dịch làm dịu là giải pháp hữu hiệu. Bột yến mạch, baking soda và việc tắm bằng nước mát là những ví dụ điển hình cho các dung dịch này.
- Dùng lô hội: Lô hội, một nguyên liệu tự nhiên vừa rẻ vừa hiệu quả, từ lâu đã được chị em tin tưởng sử dụng để chăm sóc da. Vitamin E trong lô hội không chỉ giúp làm dịu da, giảm ngứa ngáy mà còn có khả năng phục hồi làn da bị tổn thương, mang lại một làn da khỏe mạnh.
- Chọn trang phục phù hợp: Mặc quần áo bằng vải cotton, rộng rãi và thoáng mát.
- Tránh tổn thương da: Hạn chế gãi để ngăn trầy xước.
- Bảo vệ da khỏi ánh nắng: Tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời.
- Loại bỏ tác nhân gây dị ứng: Ngừng sử dụng các sản phẩm, chất liệu đã gây ra phản ứng dị ứng.
- Chọn sản phẩm dịu nhẹ: Sử dụng xà phòng, kem dưỡng ẩm và mỹ phẩm dành riêng cho da nhạy cảm.
5. Khi nào nên gặp bác sĩ?
Không phải lúc nào nổi mề đay cũng cần đến sự can thiệp y khoa. Tuy nhiên, những trường hợp mà bệnh nhân nên tìm đến sự trợ giúp của nhân viên y tế là:
- Dấu hiệu sốc phản vệ:
- Khó thở và đường hô hấp: Thở khò khè, khó thở nghiêm trọng.
- Tiêu hóa: Buồn nôn, nôn mửa.
- Da: Nổi mề đay, ngứa dữ dội đến mức không thể ngủ được, sưng môi hoặc mặt, các vết sưng nhiễm trùng (đỏ, sưng, có mủ).
- Tình trạng này kéo dài hơn một tuần, tổn thương tái phát liên tục (khoảng vài tháng một lần).
Đặc trưng bởi các mảng da ngứa, nổi lên và đổi màu, mề đay là một tình trạng da phổ biến. Nguyên nhân gây ra mề đay có thể đa dạng, từ dị ứng đến các yếu tố khác. Mặc dù nhiều trường hợp mề đay có thể tự khỏi hoặc được cải thiện bằng cách chữa nổi mề đay dùng thuốc hoặc biện pháp tại nhà, nhưng tình trạng này cũng có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn nếu không được điều trị đúng cách.
Vì vậy, khi bị mề đay, đặc biệt là khi triệu chứng kéo dài hoặc nghiêm trọng, người bệnh nên đi khám bác sĩ để được tư vấn và có cách chữa nổi mề đay kịp thời.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
