Bệnh viêm ruột là thuật ngữ chỉ một nhóm các rối loạn đặc trưng bởi tình trạng viêm kéo dài ở các phần khác nhau của đường tiêu hóa. Dạng phổ biến nhất là viêm loét đại tràng. Hiện đã có rất nhiều phương pháp giúp chẩn đoán bệnh viêm ruột
Tổng quan về bệnh viêm ruột
Hai tình trạng chính được xếp vào bệnh viêm ruột là:
- Viêm loét đại tràng: ảnh hưởng đến ruột già và trực tràng.
- Bệnh Crohn: có thể ảnh hưởng đến bất kỳ phần nào của đường tiêu hóa.
Các triệu chứng của bệnh viêm ruột có thể tương đồng với nhiều tình trạng phổ biến khác. Đó là lý do tại sao việc chẩn đoán đôi khi có thể là một thách thức. Các triệu chứng có thể bao gồm:
- Đau bụng
- Tiêu chảy
- Giảm cân không mong muốn
- Mệt mỏi
- Phân có máu
Việc thực hiện các xét nghiệm và kiểm tra sẽ giúp bác sĩ xác định bệnh viêm ruột và phân biệt giữa hai loại.
Các xét nghiệm chẩn đoán bệnh Crohn ở bệnh viêm ruột
Xét nghiệm trong phòng thí nghiệm
Một số xét nghiệm trong phòng thí nghiệm được sử dụng để chẩn đoán bệnh Crohn bao gồm:
- Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu có thể tiết lộ mức độ hồng cầu và bạch cầu của bạn. Nếu bạn có ít hồng cầu hơn bình thường, bạn có thể bị thiếu máu do xuất huyết ở đại tràng hoặc trực tràng. Mức bạch cầu cao có thể cho thấy có viêm hoặc nhiễm trùng trong cơ thể. Việc kiểm tra các chỉ số sinh học nhất định trong máu, như protein C-reactive (CRP) và tốc độ lắng hồng cầu (ESR), cũng có thể giúp bác sĩ xác định bệnh nhân có mắc bệnh viêm ruột hay không.
- Xét nghiệm phân: Phân tích các protein nhất định trong phân, như calprotectin và lactoferrin, có thể giúp bác sĩ phát hiện viêm ở đường tiêu hóa.
Nội soi
Các thủ thuật nội soi được coi là phương pháp chính xác nhất để chẩn đoán bệnh Crohn, bao gồm:
- Nội soi đại tràng: Bác sĩ sử dụng một dụng cụ gọi là nội soi (một ống mỏng có đèn và camera) để nhìn bên trong đại tràng và trực tràng. Bác sĩ cũng có thể lấy mẫu mô (gọi là sinh thiết) để kiểm tra tình trạng bệnh viêm ruột. Thủ thuật này thường được thực hiện tại bệnh viện hoặc trung tâm ngoại trú. Bạn sẽ được hướng dẫn cách chuẩn bị cho nội soi đại tràng.
- Nội soi tiêu hóa trên và nội soi đường ruột: Trong quá trình này, bác sĩ sẽ nhẹ nhàng đưa một ống nội soi qua thực quản vào dạ dày và tá tràng (phần đầu tiên của ruột non) để xem xét đường tiêu hóa trên. Họ cũng có thể lấy sinh thiết. Thủ thuật này thường được thực hiện tại bệnh viện hoặc trung tâm ngoại trú. Đối với nội soi ruột, bác sĩ có thể sử dụng một dụng cụ đặc biệt, dài hơn để kiểm tra ruột non.
- Nội soi viên nang: Với nội soi viên nang, bạn sẽ nuốt một viên thuốc có chứa camera nhỏ. Điều này cho phép bác sĩ nhìn vào bên trong đường tiêu hóa bằng cách ghi lại và truyền hình ảnh đến một máy thu nhỏ mà bạn đeo. Viên nang này cuối cùng sẽ ra khỏi cơ thể khi đi đại tiện.
Xét nghiệm hình ảnh
Bác sĩ cũng có thể đề xuất các xét nghiệm hình ảnh để có cái nhìn rõ hơn về tình trạng bệnh viêm ruột bên trong cơ thể.
Một số xét nghiệm hình ảnh phổ biến được sử dụng để chẩn đoán bệnh Crohn bao gồm:
- Chụp CT: Chụp CT sử dụng tia X và công nghệ máy tính để tạo ra hình ảnh về đường tiêu hóa. Bạn có thể được cho uống dung dịch cùng với việc tiêm thuốc cản quang, một loại thuốc nhuộm đặc biệt giúp dễ dàng nhìn thấy các cấu trúc trong cơ thể. Máy CT sẽ chụp X-quang khi bạn nằm trên bàn.
- Chụp X-quang tiêu hóa trên: Bạn sẽ uống một chất lỏng có màu trắng gọi là bari để giúp bác sĩ dễ dàng quan sát đường tiêu hóa trên thông qua việc theo dõi bari di chuyển qua đường tiêu hóa trên hình X-quang hoặc fluoroscopy (một loại X-quang đặc biệt cho phép bác sĩ nhìn thấy các cơ quan nội tạng và chuyển động của chúng trên màn hình video).
- Chụp MRI: Chụp MRI là một xét nghiệm không xâm lấn sử dụng từ trường và sóng radio để tạo ra hình ảnh cắt ngang của đường tiêu hóa. Loại xét nghiệm này cho phép bác sĩ kiểm tra các khu vực khó tiếp cận, như ruột non hoặc những nơi ngoài tầm với của nội soi.
Các xét nghiệm chẩn đoán viêm loét đại tràng ở bệnh viêm ruột
Xét nghiệm trong phòng thí nghiệm
Các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm phổ biến được sử dụng để giúp chẩn đoán viêm loét đại tràng bao gồm:
Xét nghiệm máu: Bác sĩ sử dụng một mẫu máu để tìm các dấu hiệu của viêm loét đại tràng và các biến chứng, chẳng hạn như thiếu máu. Ngoài ra, bác sĩ còn có thể phát hiện ra các dấu hiệu nhiễm trùng hoặc các vấn đề tiêu hóa khác.
Xét nghiệm phân: Xét nghiệm phân có thể giúp bác sĩ tìm các dấu hiệu của viêm loét đại tràng và loại trừ các tác nhân khác có thể gây ra bệnh viêm ruột, chẳng hạn như nhiễm trùng.
Nội soi
Bác sĩ sử dụng các kỹ thuật nội soi khác nhau để quan sát và sinh thiết đại tràng. Thủ thuật nội soi giúp chẩn đoán viêm loét đại tràng và xác định mức độ ảnh hưởng của bệnh viêm ruột lên đại tràng.
Hai loại nội soi phổ biến nhất được sử dụng cho viêm loét đại tràng bao gồm:
- Nội soi đại tràng: Trong quá trình nội soi đại tràng, bác sĩ sử dụng một ống nội soi để quan sát toàn bộ đại tràng và trực tràng.
- Nội soi đại tràng linh hoạt: Một loại ống nội soi linh hoạt đặc biệt, gọi là sigmoidoscopy, được sử dụng để quan sát trực tràng và phần dưới của đại tràng. Bác sĩ có thể thực hiện xét nghiệm này nếu đại tràng của bạn bị viêm nặng.
Chẩn đoán hình ảnh
Các chẩn đoán hình ảnh, chẳng hạn như chụp CT hoặc X-quang, có thể được sử dụng để loại trừ các tình trạng khác của bệnh viêm ruột hoặc kiểm tra các biến chứng của viêm loét đại tràng.
Liệu có phương pháp điều trị bệnh viêm ruột?
Hiện không có phương pháp chữa khỏi bệnh viêm ruột, nhưng một số liệu pháp, thủ thuật và sự thay đổi trong lối sống có thể giúp bạn cảm thấy tốt hơn và ngăn ngừa các biến chứng. Bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa có thể cho bạn sử dụng các phương pháp điều trị và cũng khuyến nghị các thay đổi về lối sống và chế độ ăn uống để giúp giảm bớt các triệu chứng.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: healthline