Một số nghiên cứu đã phát hiện ra mối liên quan giữa H. pylori và các khối u ngoài dạ dày. Phản ứng viêm, phản ứng miễn dịch toàn thân, rối loạn hệ vi sinh vật đường ruột và tăng gastrin máu do nhiễm H. pylori có thể góp phần vào quá trình này.
Bài viết được viết bởi ThS. BS Mai Viễn Phương - Trưởng đơn nguyên Nội soi tiêu hóa - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.
Nhiễm Helicobacter Pylori (H. pylori) cho thấy nhiễm H. pylori có thể ảnh hưởng đến sự xuất hiện và phát triển của các khối u ngoài dạ dày
Các yếu tố độc lực của H. pylori tiết vào máu dưới dạng các túi ngoại bào, điều hòa vi môi trường miễn dịch khối u của H. pylori, tăng gastrin máu và rối loạn hệ vi khuẩn đường tiêu hóa do nhiễm H. pylori cho thấy nhiễm H. pylori có thể ảnh hưởng đến sự xuất hiện và phát triển của các khối u ngoài dạ dày.
Helicobacter Pylori và bệnh lý ung thư đại trực tràng
Ung thư đại trực tràng là loại ung thư phổ biến thứ ba trên toàn thế giới và gây ra gánh nặng rất lớn cho tương lai gần.
Do u tuyến đại tràng là tổn thương tiền ác tính có thể phát triển thành ung thư đại trực tràng thông qua trình tự u tuyến thành ung thư biểu mô, trong phần này, chúng tôi tóm tắt cơ chế sinh bệnh tiềm ẩn của nhiễm trùng H. pylori ở u tuyến đại tràng và ung thư đại trực tràng, nhằm mục đích cung cấp thông tin chi tiết cho các chiến lược chẩn đoán và điều trị lâm sàng.
Như đã chỉ ra trước đây, nhiễm trùng H. pylori có liên quan đến việc tăng nguy cơ u tuyến đại tràng và ung thư đại trực tràng. Sự cân bằng nội môi đường ruột bao gồm sự cân bằng động của niêm mạc ruột, hàng rào miễn dịch và môi trường ruột, bao gồm hệ vi khuẩn đường ruột, chất dinh dưỡng và chất chuyển hóa.
Nếu sự cân bằng động bị phá vỡ, sự rối loạn của sự cân bằng nội môi đường ruột có thể dẫn đến tổn thương hàng rào miễn dịch niêm mạc và mất cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột. Điều này có thể dẫn đến sự phát triển, chức năng ruột bất thường và thậm chí là các bệnh về đại tràng; bao gồm viêm và khối u.
Một nghiên cứu gần đây phát hiện ra rằng nhiễm trùng H. pylori thúc đẩy quá trình gây ung thư đại tràng bằng cách thay đổi sự cân bằng nội môi đường ruột; bao gồm niêm mạc ruột, hàng rào miễn dịch, hệ vi khuẩn đường ruột và chất chuyển hóa.
Nhiễm trùng H. pylori làm thay đổi hàng rào niêm mạc ruột
Tính toàn vẹn của hàng rào niêm mạc rất quan trọng để cơ thể chống lại sự xâm nhập của mầm bệnh. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng những thay đổi ở các mối nối chặt và bám dính trong biểu mô đường tiêu hóa bị ảnh hưởng đáng kể sau khi nhiễm H. pylori trong ống nghiệm , cho thấy sự biểu hiện giảm của một loạt các phân tử mối nối và glycosyl hóa của MUC1.
Ngoài ra, các tế bào hình đài ruột nổi lên như những cơ quan điều hòa quan trọng của sức khỏe đường ruột, do vai trò của chúng trong việc cung cấp lớp chất nhầy bảo vệ bao phủ ruột, cảm nhận những thay đổi trong môi trường tại chỗ và định hình khả năng miễn dịch của ruột. H. pylori gây ra chất chuyển tín hiệu gây ung thư và chất kích hoạt tín hiệu phiên mã-3 của các tế bào biểu mô ruột và mất các tế bào hình đài, tất cả đều chứng minh rằng H. pylori gây ra tác động có hại đến các tế bào hình đài sản xuất chất nhầy, do đó có khả năng thúc đẩy quá trình gây ung thư.
Nhiễm trùng H. pylori làm thay đổi hàng rào miễn dịch đường ruột
Hàng rào miễn dịch đường ruột chủ yếu bao gồm các mô lymphoid liên quan đến ruột và các tế bào miễn dịch khuếch tán. Hệ thống miễn dịch của niêm mạc ruột có thể nhận ra các kháng nguyên như vi khuẩn, vi-rút và độc tố; tạo ra miễn dịch dịch thể và tế bào để loại bỏ hiệu quả các kháng nguyên; chống lại sự xâm nhập của các vi sinh vật gây bệnh; chống lại các phản ứng dị ứng; và ức chế các phản ứng miễn dịch.
Ngoài ra, hoạt động indoleamine 2,3-dioxygenase tăng cường và tỷ lệ kynurenine/tryptophan cao đáng kể ở những bệnh nhân mắc ung thư đại trực tràng huyết thanh dương tính với H. pylori cho thấy rằng H. pylori có thể hỗ trợ khả năng dung nạp miễn dịch, dẫn đến sự phát triển của ung thư. Tóm lại, nhiễm trùng H. pylori có thể thúc đẩy sự xuất hiện và phát triển của ung thư đại trực tràng bằng cách ảnh hưởng đến cân bằng miễn dịch đường ruột.
Nhiễm trùng H. pylori làm thay đổi hàng rào vi khuẩn đường ruột
Hệ vi khuẩn đường ruột chủ yếu bao gồm hệ vi khuẩn niêm mạc và khoang ruột, tạo thành hàng rào vi khuẩn đường ruột nhiều cấp và đóng vai trò quan trọng trong hệ thống chuyển hóa, sinh lý và miễn dịch của cơ thể con người.
Nhiễm trùng H. pylori có thể ảnh hưởng đến hệ vi khuẩn đường ruột bằng cách tương tác với hệ thống miễn dịch của vật chủ hoặc bằng cách thay đổi môi trường dạ dày tại chỗ nơi độ axit dạ dày bị thay đổi.
Nhiễm trùng H. pylori ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa ở ruột
Tăng gastrin máu do H. pylori gây ra có thể góp phần vào sự phát triển của ung thư đại trực tràng: Tăng giải phóng gastrin đã được báo cáo là làm tăng cường tác động gây ung thư của u tuyến đại tràng và ung thư đại trực tràng bằng cách biểu hiện quá mức các yếu tố tăng trưởng và tiền viêm. Tác dụng tăng sinh của tăng gastrin máu mãn tính có thể làm tăng thêm khả năng đột biến và dẫn đến sự phát triển của u tuyến.
Các tiền chất gastrin, được biết là thúc đẩy sự tăng sinh và sống sót của tế bào biểu mô đại tràng, đã được báo cáo là góp phần vào quá trình hình thành mạch máu bằng cách kích thích biểu hiện của yếu tố tiền sinh mạch và yếu tố tăng trưởng nội mô mạch máu (VEGF) thông qua con đường PI3K/AKT.
Tương tự như vậy, việc cảm ứng phiên mã và dịch mã VEGF-A có thể đóng một vai trò trong các tác động gây ung thư của gastrin. Hơn nữa, các nghiên cứu đã chỉ ra các cơ chế truyền thẳng, theo đó biểu hiện thụ thể gastrin và cholecystokinin-2 được điều hòa tăng lên trong quá trình viêm.
Gastrin làm tăng biểu hiện của các chất trung gian gây viêm như COX-2 và IL-8 thông qua nhiều con đường, do đó tăng cường chức năng gây viêm của tế bào miễn dịch. Nhiễm trùng H. pylori là nguyên nhân quan trọng gây tăng gastrin máu, điều này cho thấy H. pylori có thể thúc đẩy tăng gastrin máu dẫn đến sự xuất hiện và phát triển của CRC bằng cách thúc đẩy tiết gastrin.
Người ta đã báo cáo rằng H. pylori thường lây nhiễm cho bệnh nhân mắc CRC và dẫn đến tăng gastrin máu và biểu hiện COX-2, cả hai đều có thể chịu trách nhiệm cho sự khởi đầu và thúc đẩy CRC.
Những phát hiện này cho thấy rằng những thay đổi do H. pylori gây ra trong gastrin và các tiền chất và dẫn xuất của nó có thể góp phần vào sự phát triển của CRC; Và (2) H. pylori hoạt động hiệp đồng với bệnh chuyển hóa để thúc đẩy sự phát triển của CRC.
Điều thú vị là mộtpective cho thấy rằng H. pylori có thể liên quan đến các bệnh chuyển hóa, cũng liên quan đến nguy cơ mắc CRC. Sự kết hợp giữa nhiễm trùng H. pylori và nồng độ hemoglobin A1c (HbA1c) tăng cao hoặc tình trạng mắc bệnh tiểu đường ảnh hưởng đến nguy cơ mắc u tuyến đại tràng.
Tài liệu tham khảo
1. Baj J, Forma A, Sitarz M, Portincasa P, Garruti G, Krasowska D, Maciejewski R. Helicobacter pylori Virulence Factors-Mechanisms of Bacterial Pathogenicity in the Gastric Microenvironment. Cells. 2020;10. [PubMed] [DOI] [Cited in This Article: 4] [Cited by in Crossref: 178] [Cited by in F6Publishing: 157] [Article Influence: 39.3] [Reference Citation Analysis (0)]
2. Malfertheiner P, Camargo MC, El-Omar E, Liou JM, Peek R, Schulz C, Smith SI, Suerbaum S. Helicobacter pylori infection. Nat Rev Dis Primers. 2023;9:19. [PubMed] [DOI] [Cited in This Article: 3] [Cited by in F6Publishing: 161] [Reference Citation Analysis (0)]
3. Zhao SQ, Zheng HL, Zhong XT, Wang ZY, Su Y, Shi YY. Effects and mechanisms of Helicobacter pylori infection on the occurrence of extra-gastric tumors. World J Gastroenterol 2024; 30(37): 4090-4103 [DOI: 10.3748/wjg.v30.i37.4090]
