Để nhận biết các dấu hiệu ung thư đại trực tràng và thực hiện tầm soát cũng như phòng ngừa, mọi người nên thăm khám bác sĩ càng sớm càng tốt. Đây là khối u ác tính xuất phát từ đại tràng hoặc trực tràng, gây ra nhiều biến trứng nghiêm trọng.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Ung Bướu - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Ung thư đại trực tràng là gì?
Ung thư đại trực tràng là loại ung thư xuất phát từ đại tràng (phần chính của ruột già) hoặc trực tràng (đoạn nối giữa đại tràng và hậu môn). Đây là loại ung thư phổ biến thứ ba được chẩn đoán ở cả nam và nữ.
Dấu hiệu ung thư đại tràng và ung thư trực tràng thường được xếp chung một nhóm với nhau vì có nhiều điểm chung.
2. Dấu hiệu ung thư đại trực tràng
Các dấu hiệu ung thư đại trực tràng ban đầu bao gồm:
- Đi ngoài ra máu máu tươi hoặc máu bầm.
- Rối loạn tiêu hóa (táo bón xen kẽ với tiêu chảy) mà các biện pháp điều trị thông thường không hiệu quả.
Cũng như nhiều loại ung thư khác, dấu hiệu ung thư đại trực tràng thường không biểu hiện ngay từ giai đoạn đầu. Tuy nhiên, nếu xuất hiện các dấu hiệu ung thư đại tràng hay trực tràng dưới đây, người bệnh nên đi khám ngay:
- Rối loạn tiêu hóa kéo dài nhiều ngày như tiêu chảy, táo bón, phân có hình dạng bất thường.
- Cảm giác mót rặn không hết dù đã đi đại tiện.
- Chảy máu tươi từ hậu môn.
- Có máu trong phân hoặc phân có màu đen.
- Đau tức ở vùng bụng hoặc chậu hông.
- Sức khỏe giảm sút.
- Sụt cân không rõ nguyên nhân
3. Chẩn đoán ung thư đại trực tràng
Nếu nghi ngờ bản thân có các dấu hiệu ung thư đại trực tràng, bệnh nhân nên đi khám bác sĩ để được kiểm tra và xác định tình trạng của bệnh một cách chính xác.
Bác sĩ sẽ thu thập thông tin về tiền sử bệnh để đánh giá các yếu tố nguy cơ, hỏi rõ về các dấu hiệu ung thư đại tràng - trực tràng mà người bệnh mắc phải (thường xuất hiện khi nào, kéo dài trong bao lâu...) và lịch sử/ bệnh tật trong gia đình.
Tiếp theo, bác sĩ sẽ thực hiện kiểm tra, có thể thăm khám trực tiếp bằng tay (DRE). Trong quá trình khám, bác sĩ sẽ đeo găng tay và bôi trơn ngón tay trước khi đưa vào trực tràng. Sau đó, bác sĩ sẽ ấn nhẹ vào thành trực tràng để kiểm tra các dấu hiệu bất thường như khối u, sự co lại của thành trực tràng và có xuất hiện máu khi rút ngón tay ra hay không.
Dựa trên các dấu hiệu ung thư đại trực tràng, bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng và chỉ định thực hiện các xét nghiệm bổ sung nhằm chẩn đoán chính xác bệnh như:
- Nội soi: Sử dụng một ống soi có đèn và camera để khám qua hậu môn, vào trực tràng và đại tràng. Qua màn hình hiển thị bên ngoài, bác sĩ có thể phát hiện các khối u hay những bất thường như polyp, túi thừa. Đồng thời, bác sĩ sẽ lấy mẫu nhỏ (sinh thiết) để kiểm tra tế bào ung thư.
- Chụp CT scan dùng để đánh giá giai đoạn và xác định quá trình di căn của bệnh.
- Siêu âm để tìm các khối u trong bụng và đánh giá mức độ di căn của ung thư nếu có.
- Xét nghiệm đột biến gen kiểm tra các tế bào ung thư từ mẫu sinh thiết để phát hiện các đột biến gen như KRAS, NRAS, BRAF và tình trạng mất ổn định vi mô vệ tinh (MMR). Kết quả này sẽ giúp bác sĩ quyết định phương pháp điều trị phù hợp như liệu pháp nhắm mục tiêu hay liệu pháp miễn dịch.
4. Làm gì để phòng ngừa ung thư đại trực tràng?
- Kiểm tra máu vi thể trong phân định kỳ ở những người từ 60-69 tuổi, biện pháp này có thể giảm khoảng 15% tỷ lệ tử vong do ung thư đại tràng.
- Những người được phát hiện có máu vi thể trong phân nên thực hiện nội soi đại tràng, trừ khi có chống chỉ định y tế.
- Hai xét nghiệm nói trên nên được áp dụng cho những người thuộc nhóm nguy cơ cao (có người trong gia đình bị đa polip hoặc ung thư đại-trực tràng). Trong trường hợp này, nội soi đại tràng nên bắt đầu từ độ tuổi 10-12. Nếu kết quả âm tính, mọi người nên nội soi hàng năm cho đến tuổi 20. Sau đó, nếu vẫn âm tính, mọi người nên thực hiện nội soi mỗi 5 năm cho đến 50 tuổi.
- Để ngừa ung thư, mọi người nên cắt bỏ tất cả các polip, trừ những polip nhỏ dưới 2 mm ở trẻ em. Sau khi cắt polip, mọi người cần nội soi kiểm tra sau 1 năm, tốt nhất là sau 6 tháng để phát hiện polip tái phát.
- Mọi người nên ăn nhiều rau, củ, quả và hạn chế tiêu thụ thịt.
5. Điều trị ung thư đại trực tràng
Khi có các dấu hiệu ung thư đại trực tràng và được chẩn đoán mắc bệnh, các phương pháp điều trị ung thư đại trực tràng bao gồm phẫu thuật, hóa trị và xạ trị sẽ được bác sĩ áp dụng. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả điều trị cao nhất cho bệnh nhân và giảm thiểu nguy cơ tái phát, hóa trị và xạ trị nên được áp dụng trước và sau khi phẫu thuật.
Phẫu thuật là giai đoạn quan trọng trong quá trình điều trị ung thư, với mục tiêu loại bỏ toàn bộ mô ung thư - yếu tố quyết định đến thành công hay thất bại của quá trình điều trị.
Trước đây, phương pháp duy nhất để loại bỏ khối u là phẫu thuật mổ mở nhưng phương pháp này có nhiều hạn chế như điều kiện sức khỏe của bệnh nhân phải đủ tốt, phải chịu đựng các tổn thương lớn, thời gian phục hồi kéo dài và có nguy cơ tai biến cũng như tử vong cao.
Nhờ sự tiến bộ của y học hiện đại, phương pháp phẫu thuật đã có nhiều cải tiến từ phẫu thuật nội soi truyền thống đến phẫu thuật nội soi bằng robot, đây được coi là công nghệ tiên tiến nhất hiện nay.
So với các phương pháp truyền thống, phẫu thuật nội soi bằng robot có nhiều ưu điểm vượt trội như:
- Cung cấp tầm nhìn rộng và chất lượng hình ảnh tối ưu, hỗ trợ các thao tác phẫu thuật chính xác hơn.
- Loại bỏ các rung động không cần thiết (như run tay) nhờ vào việc sử dụng robot có 4 tay, tương đương với 2 phẫu thuật viên.
- Có khả năng di chuyển tự do ở 6 góc độ, giúp dễ dàng can thiệp vào các vị trí khó tiếp cận và luồn vào các khoang nhỏ, sâu.
- Giảm thiểu tối đa nguy cơ xảy ra biến chứng, đảm bảo an toàn cho bệnh nhân trong quá trình phẫu thuật và hạn chế nguy cơ nhiễm trùng sau mổ.
- Ít đau hơn so với phẫu thuật thông thường.
- Tổn thương nhỏ, giúp bệnh nhân hồi phục nhanh chóng và rút ngắn thời gian nằm viện.
- Sẹo mổ nhỏ, đảm bảo tính thẩm mỹ cho bệnh nhân.
Nhận biết sớm các dấu hiệu ung thư đại trực tràng là vô cùng quan trọng để có thể điều trị kịp thời. Nếu gặp các triệu chứng như thay đổi thói quen đi tiêu, phân có máu, đau bụng kéo dài, sụt cân không rõ nguyên nhân, hãy nhanh chóng tham khảo ý kiến bác sĩ. Điều này sẽ giúp tăng cơ hội điều trị thành công và cải thiện chất lượng cuộc sống. Hãy luôn chú ý đến sức khỏe của mình và đừng bỏ qua bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.