Bệnh lupus ban đỏ điều trị thế nào, có chữa được không?

Lupus ban đỏ là một bệnh tự miễn phổ biến, có thể ảnh hưởng đến hầu hết các cơ quan trong cơ thể. Nếu không được phát hiện sớm và điều trị đúng cách, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng cho sức khỏe. Để hiểu rõ hơn về bệnh và các biện pháp điều trị lupus ban đỏ hệ thống, hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Bài viết được tư vấn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Lê Thị Thu Hằng - Bác sĩ Da Liễu - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

1. Lupus ban đỏ là bệnh gì?

Lupus ban đỏ là một bệnh tự miễn mạn tính, không rõ nguyên nhân, gây tổn thương nhiều cơ quan trong cơ thể và trong trường hợp nặng, có thể đe dọa tính mạng người bệnh.

Thông thường, hệ miễn dịch bảo vệ cơ thể, chống lại các tác nhân lạ như vi khuẩn và virus,... Tuy nhiên, trong các bệnh tự miễn, đặc biệt là lupus ban đỏ, hệ miễn dịch mất khả năng phân biệt giữa các tế bào của cơ thể và tác nhân lạ, dẫn đến việc tấn công chính các tế bào bằng cách tạo ra kháng thể chống lại hầu hết các cơ quan.

Bệnh còn được gọi là lupus ban đỏ hệ thống. Từ "lupus" có nguồn gốc từ tiếng Latin, nghĩa là "chó sói," ám chỉ các vết ban đỏ đặc trưng trên mặt giống như vết cắn của chó sói. Từ "hệ thống" đồng nghĩa với việc bệnh có thể gây ảnh hưởng đến hầu hết các cơ quan trong cơ thể.

2. Các biểu hiện của bệnh lupus ban đỏ

Lupus ban đỏ có thể xuất hiện đột ngột hoặc phát triển dần dần trong nhiều tháng hoặc nhiều năm. Vì bệnh ảnh hưởng đến hầu hết các cơ quan trong cơ thể, nên triệu chứng rất đa dạng và thường trở nên nặng hơn vào mùa đông. Các triệu chứng thường gặp bao gồm:

• Bệnh nhân thường có biểu hiện gầy sút, mệt mỏi, rụng tóc, sốt nhẹ, viêm loét miệng, đau mỏi cơ, đau các khớp nhỏ và rối loạn kinh nguyệt (ở nữ giới). Những triệu chứng không đặc hiệu này xuất hiện ở hơn 90% bệnh nhân khi đến khám.
• Khoảng 3/4 số bệnh nhân lupus ban đỏ xuất hiện các ban đỏ bất thường trên da, phổ biến nhất là ban đỏ hình cánh bướm trên mặt, với các vết ban đỏ ở hai gò má nối liền qua sống mũi. Đây là dấu hiệu đặc trưng của lupus ban đỏ hệ thống.
• Trong giai đoạn toàn phát, bệnh nhân có thể gặp tổn thương ở nội tạng, thần kinh và mạch máu như viêm cơ tim, tràn dịch màng ngoài tim, tràn dịch màng phổi, viêm phổi, viêm cầu thận, rối loạn tâm thần, co giật, xuất huyết và thiếu máu.
• Các triệu chứng của bệnh thường xuất hiện theo từng đợt, với các giai đoạn lui bệnh xen kẽ.
• Trong giai đoạn đầu, triệu chứng của bệnh thường mơ hồ và giống với nhiều bệnh khác, do đó có thể mất vài năm kể từ khi xuất hiện triệu chứng đầu tiên để chẩn đoán chính xác. 

3. Bệnh lupus ban đỏ có chữa được không?

Lupus ban đỏ hệ thống không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có thể kiểm soát được nếu điều trị đúng cách. Trong đợt bùng phát cấp tính, bệnh nhân cần nghỉ ngơi đầy đủ, đồng thời duy trì chế độ vận động hợp lý để tránh teo cơ và cứng khớp.

Các loại thuốc được sử dụng để điều trị lupus ban đỏ hệ thống bao gồm:

• Thuốc chống viêm và giảm đau không steroid như Ibuprofen, Aspirin, Naproxen, Nimesulide,... được sử dụng hiệu quả cho các triệu chứng cơ và khớp. Tuy nhiên, các loại thuốc này có tác dụng phụ là dễ gây viêm loét dạ dày tá tràng, nên bệnh nhân cần uống sau khi ăn no.
• Corticosteroid có tác dụng chống viêm mạnh hơn, nhưng cũng đi kèm với nhiều tác dụng phụ hơn so với nhóm thuốc chống viêm không steroid. Thuốc này chỉ được sử dụng trong trường hợp bệnh nặng, khi đã có tổn thương nội tạng. Các tác dụng phụ thường gặp bao gồm viêm loét dạ dày tá tràng, loãng xương, rạn da, tăng đường huyết, tăng nguy cơ nhiễm trùng và ức chế tuyến thượng thận. Do đó, thuốc thường được chỉ định uống một lần sau bữa sáng.
• Thuốc chống sốt rét như Hydroxychloroquine và Chloroquine có hiệu quả tốt đối với các tổn thương da và khớp.
• Các thuốc ức chế miễn dịch như Cyclophosphamide (Endoxan), Azathioprine (Imuran), Cyclosporine (Sandimmun),... có nhiều tác dụng phụ nguy hiểm, nên chỉ được sử dụng trong trường hợp bệnh nặng hoặc khi bệnh nhân không đáp ứng với Corticosteroid đơn thuần. 

Ngoài việc tuân thủ điều trị lupus ban đỏ hệ thống theo chỉ định của bác sĩ, bệnh nhân cần lưu ý:

• Duy trì lối sống lành mạnh, tránh căng thẳng tâm lý và vận động thường xuyên.
• Hạn chế tối đa tiếp xúc với tia tử ngoại từ ánh nắng mặt trời, vì có thể kích thích hoặc làm nặng thêm các đợt cấp của bệnh.
• Tuyệt đối không tự ý dừng thuốc đột ngột, đặc biệt là Corticosteroid, vì điều này có thể gây ra đợt cấp của bệnh.

4. Các biện pháp chăm sóc người bệnh

Song song với việc điều trị lupus ban đỏ hệ thống, một chế độ chăm sóc phù hợp sẽ giúp bệnh nhân sống chung với lupus ban đỏ dễ dàng hơn. Dưới đây là một số biện pháp chăm sóc cần lưu ý:

• Từ bỏ thói quen hút thuốc lá để ngăn ngừa tình trạng nhiễm trùng, viêm phổi, viêm phế quản và bệnh mạch vành.
• Nghỉ ngơi hợp lý để giảm cảm giác mệt mỏi và hạn chế bùng phát cơn đau.
• Hạn chế tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời và ánh sáng huỳnh quang để bảo vệ da khỏi tác động của tia UV.
• Bổ sung vitamin D để ngăn ngừa loãng xương.
• Rửa tay thường xuyên.
• Thực hiện các biện pháp để giảm cơn đau như tắm nước nóng, châm cứu, tập yoga…
• Tham vấn tâm lý để nhận được lời khuyên từ bác sĩ, giúp giảm các triệu chứng trầm cảm.
• Thường xuyên tập thể dục để ngăn ngừa loãng xương, giảm độ cứng cơ bắp, giảm căng thẳng và bảo vệ sức khỏe tim mạch. 

Tóm lại, lupus ban đỏ không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng nếu bệnh nhân tuân thủ điều trị lupus ban đỏ hệ thống và duy trì lối sống lành mạnh, bệnh có thể được kiểm soát. Tránh các tác nhân từ môi trường và tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ là cách tốt nhất để ngăn bệnh tiến triển nặng hoặc gây ra các biến chứng nguy hiểm, đặc biệt là không được tự ý ngừng sử dụng thuốc nếu không có sự chỉ định từ bác sĩ.

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.