Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi bác sĩ Khoa Xét nghiệm - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long
Một trong những mục tiêu của điều trị bệnh đái tháo đường chính là kiểm soát và giữ cho mức chỉ số đường huyết bệnh nhân được ổn định nhằm ngăn ngừa biến chứng của bệnh. Kết quả xét nghiệm HbA1c không chỉ sử dụng trong theo dõi mục tiêu điều trị đái tháo đường mà còn sử dụng trong chẩn đoán, sàng lọc đái tháo đường
1. Xét nghiệm HbA1c là gì?
Đái tháo đường là bệnh lý mãn tính đang ngày càng phổ biến trong cộng đồng kể cả với người trẻ tuổi và người già.
Xét nghiệm HbA1c trong máu là một trong những xét nghiệm tiểu đường giúp xác định lượng tổng số hemoglobin bị glycosyl hóa trong máu được tính theo đơn vị phần trăm.
Cụ thể hơn, hemoglobin bình thường luôn có sự gắn kết với glucose trong máu suốt đời sống của hồng cầu, khi nồng độ glucose tăng cao trong thời gian đủ lâu thì sẽ kéo theo glucose phản ứng với Hemoglobin mà không cần xúc tác chính là sự glycosyl hóa. Vì vậy, nồng độ HbA1c sẽ tỷ lệ thuận với nồng độ glucose trung bình trong 6-12 tuần trước của người bệnh nên từ chỉ số này có thể đánh giá được nồng độ glucose máu trung bình trong 2-4 tháng trước của bệnh nhân cho phép đánh giá hiệu quả của quá trình điều trị đái tháo đường cũng như hỗ trợ sàng lọc, chẩn đoán sớm bệnh đái tháo đường.
2. Các chỉ số trong kết quả xét nghiệm HbA1c
Kết quả xét nghiệm HbA1c % làchỉ số phần trăm hemoglobin bị glycosyl trong tổng số hemoglobin với các mức độ và chẩn đoán tương ứng như sau:
- Chỉ số bình thường: < 5,7%
- Tiền đái tháo đường (tăng nguy cơ mắc đái tháo đường): 5,7-6,4%
- Bị bệnh đái tháo đường: ≥ 6,5%
Khi HbA1c tăng trên bình thường 1% tương đương với giá trị đường huyết của bạn tăng lên 30mg/dl (1,7 mmol/L). Ngoài ra, nếu đánh giá mức độ kiểm soát đường huyết:
- Khi HbA1c >10% thì việc kiểm soát đường huyết của người bệnh trong thời gian quá kém
- Khi HbA1c <6,5% thì đường huyết trong thời gian qua đã được kiểm soát tốt
- Bệnh nhân rất cần phải kiểm soát chỉ số HbA1c <6,5% vì có thể làm chậm và ngăn ngừa các biến chứng tại mắt, thận và thần kinh do đái tháo đường.
- Tùy theo mục đích xét nghiệm để sàng lọc chẩn đoán hay theo dõi hiệu quả kiểm soát đường máu ở người đã được chẩn đoán đái tháo đường và tình trạng thực tế sức khỏe của bạn tại thời điểm xét nghiệm bác sĩ sẽ tư vấn sâu hơn cho bạn về kết quả HbA1C của mình.
3. Chỉ số HbA1c bất thường trong các trường hợp nào?
Kết quả HbA1c có thể tăng có trong các trường hợp như: Nồng độ glucose máu tăng, bệnh nhân đái tháo đường mới chẩn đoán (kiểm soát kém), suy thận mạn, thiếu máu thiếu sắt, nghiện rượu hoặc ngộ độc chì
Ngược lại thì kết quả HbA1c có thể giảm trong một số trường hợp như: bệnh thalassemia, hồng cầu liềm, thiếu máu tan máu, cắt lách hoặc mang thai
Trong bất cứ trường hợp nào thì bệnh nhân đái tháo đường cả type 1 và type 2 nên xét nghiệm HbA1c ít nhất 2 lần trong 1 năm, đặc biệt khi đường huyết không ổn định nên xét nghiệm thường xuyên hơn vào khoảng 3 tháng/1 lần.
Xét nghiệm HbA1c là một trong những xét nghiệm được thực hiện trong Gói sàng lọc tim mạch và tiểu đường tại bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec. Để đăng ký thăm khám tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý khách hàng có thể liên hệ Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc hoặc đăng ký trực tuyến TẠI ĐÂY.
XEM THÊM:
- Tại sao cần kiểm soát chỉ số HbA1c ở bệnh nhân tiểu đường?
- Giá trị an toàn của chỉ số đường huyết
- Các chỉ số cần quan tâm trong quá trình điều trị bệnh đái tháo đường
