Chảy máu cam là gì? Các dạng chảy máu cam cần biết.

Chảy máu mũi, hay còn gọi là máu cam là tình trạng mất máu từ các mô ở trong mũi. Có những bước đơn giản mà bạn có thể thực hiện để điều trị và ngăn ngừa tình trạng này.

Chảy máu cam là gì?

Mũi của bạn chứa nhiều mạch máu nhỏ. Những mạch máu này giúp làm ấm và ẩm không khí bạn hít vào. Tuy nhiên, chúng nằm sát bề mặt bên trong mũi. Khi không khí đi qua, có thể gây khô và kích ứng các mạch máu này, khiến chúng dễ bị tổn thương hoặc vỡ dẫn đến chảy máu mũi.

Mặc dù gây khó chịu, nhưng hầu hết các trường hợp chảy máu mũi không nghiêm trọng.

Ai dễ bị chảy máu cam?

Bất kỳ ai cũng có thể bị chảy máu mũi. Hầu hết mọi người sẽ bị chảy máu mũi ít nhất một lần trong đời. Tuy nhiên, một số người có nguy cơ cao hơn, bao gồm:

• Trẻ em từ 2 đến 10 tuổi: Không khí hanh khô, cảm lạnh, dị ứng và thói quen ngoáy hoặc đưa dị vật vào mũi khiến trẻ dễ bị chảy máu mũi.
• Người trưởng thành từ 45 đến 80 tuổi: Máu có thể đông chậm hơn ở người trung niên và người cao tuổi. Những người này cũng có khả năng mắc cao huyết áp, xơ vữa động mạch hoặc rối loạn đông máu.
• Phụ nữ mang thai: Mạch máu trong mũi mở rộng khi mang thai, tạo áp lực lớn hơn lên các mạch máu mỏng manh ở niêm mạc mũi.
• Người dùng thuốc làm loãng máu: Bao gồm aspirin và warfarin.
• Người bị rối loạn đông máu: Bao gồm bệnh máu khó đông và bệnh Von Willebrand.

Các dạng chảy máu cam

Chảy máu mũi có hai loại chính. Các chuyên gia y tế phân loại chảy máu mũi theo vị trí chảy máu.

Chảy máu mũi trước

Chảy máu mũi trước bắt đầu ở phần phía trước của mũi, nằm ở phần dưới của vách ngăn chia hai bên mũi (vách mũi). Đây là loại chảy máu mũi phổ biến nhất và thường không nghiêm trọng. Tình trạng này phổ biến hơn ở trẻ em và bạn thường có thể tự điều trị tại nhà.

Chảy máu mũi sau

Chảy máu mũi sau xảy ra sâu bên trong mũi, do chảy máu ở các mạch máu lớn ở phần sau của mũi, gần cổ họng. Có thể gây ra chảy máu nặng, với máu chảy xuống phía sau cổ họng. Bạn có thể cần tìm đến bác sĩ ngay lập tức đối với chảy máu mũi sau. Tình trạng này thường gặp hơn ở người lớn.Các triệu chứng của chảy máu mũi là gì?

Thông thường, bạn sẽ không có triệu chứng nào khác ngoài việc máu chảy ra từ mũi. Nếu bạn bị chảy máu mũi sau, một số máu có thể chảy xuống phía sau cổ họng và vào dạ dày của bạn. Điều này có thể gây ra mùi vị khó chịu ở phía sau cổ họng và khiến bạn cảm thấy buồn nôn.

Nếu bạn có các triệu chứng khác, đó có thể là dấu hiệu của bệnh lý.

Nguyên nhân gây ra chảy máu mũi ở một bên mũi?

Hầu hết các trường hợp chảy máu mũi chỉ ảnh hưởng đến một bên lỗ mũi, nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến cả hai cùng lúc. Chảy máu mũi có nhiều nguyên nhân. May mắn thay, hầu hết chúng không nghiêm trọng.
 

Nguyên nhân phổ biến nhất của chảy máu mũi là do không khí khô. Không khí khô do khí hậu nóng, độ ẩm thấp hoặc không khí trong nhà có máy sưởi gây ra. Cả hai môi trường này đều khiến màng mũi của bạn (mô nhạy cảm bên trong mũi) bị khô và hoặc bị nứt. Điều này làm tăng khả năng chảy máu khi bị cọ xát, móc hoặc xì mũi. Bạn cũng có thể bị chảy máu mũi nếu đưa vật lạ vào mũi hoặc bị thương ở mũi hoặc mặt.

Các nguyên nhân khác có thể bao gồm:

• Nhiễm trùng: Cảm lạnh (nhiễm trùng đường hô hấp trên) và viêm xoang, đặc biệt là các đợt gây hắt hơi, ho và xì mũi liên tục.
• Dị ứng: Viêm mũi dị ứng và không dị ứng (viêm lớp lót bên trong mũi).
• Sử dụng thuốc làm loãng máu: Các loại thuốc như aspirin, thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), warfarin và các loại khác.
• Sử dụng chất kích thích: Sử dụng ma túy và các chất khác mà bạn hít qua mũi.
• Chất kích ứng hóa học: Các hóa chất trong chất tẩy rửa, hơi hóa chất tại nơi làm việc và các mùi mạnh khác.
• Môi trường ở độ cao: Không khí mỏng hơn (thiếu oxy) và khô hơn khi độ cao tăng.
• Vách ngăn lệch: Hình dạng bất thường của vách ngăn chia hai bên mũi.
• Xịt mũi: Sử dụng thường xuyên thuốc xịt mũi và thuốc điều trị ngứa, nghẹt hoặc chảy mũi. Các loại thuốc này - kháng histamin và thuốc thông mũi - có thể làm khô màng mũi của bạn.

Cách cầm máu cam

Áp dụng các bước sau để cầm máu tại nhà:

• Ngồi thẳng và nghiêng cơ thể, để đầu hơi nghiêng về phía trước. Điều này sẽ giữ cho máu không chảy xuống cổ họng của bạn, điều có thể gây buồn nôn và tiêu chảy. (Không nằm ngửa hoặc đặt đầu giữa hai chân.)
• Thở bằng miệng.
• Dùng khăn giấy hoặc khăn ướt để giữ máu.
• Dùng ngón tay cái và ngón trỏ để bóp chặt phần mềm của mũi. Đảm bảo bóp phần mềm của mũi sát vào bờ xương cứng tạo thành cầu mũi của bạn. Bóp tại hoặc trên phần xương của mũi sẽ không tạo áp lực nơi có thể giúp cầm máu.
• Giữ mũi liên tục trong ít nhất năm phút trước khi kiểm tra xem đã ngưng chảy máu chưa. Nếu mũi của bạn vẫn chảy máu, tiếp tục bóp mũi thêm 10 phút nữa.
• Nếu muốn, có thể chườm đá vào cầu mũi để giúp thu hẹp các mạch máu (điều này sẽ làm chậm chảy máu) và giúp bạn dễ chịu hơn. Đây không phải là bước bắt buộc, nhưng bạn có thể thử.
• Bạn có thể xịt một loại thuốc xịt thông mũi không kê đơn, chẳng hạn như oxymetazoline (Afrin®, Dristan®, Neo-Synephrine® hoặc Vicks Sinex®) vào bên mũi bị chảy máu và bóp mũi. Bạn không nên sử dụng các loại thuốc xịt thông mũi này trong thời gian dài. Điều này có thể làm tăng khả năng bị chảy máu mũi.
• Sau khi máu ngừng chảy, không cúi xuống, gắng sức hay nâng vật nặng. Không xì mũi hoặc cọ xát mũi trong vài ngày.

Khi nào chảy máu mũi cần gặp bác sĩ?

Liên hệ với bác sĩ nếu:

• Bạn thường xuyên bị chảy máu mũi.
• Bạn có triệu chứng của bệnh thiếu máu (cảm thấy yếu, choáng, mệt mỏi, lạnh hoặc khó thở, hoặc có làn da nhợt nhạt).
• Trẻ em dưới 2 tuổi bị chảy máu mũi.
• Bạn đang dùng thuốc chống đông máu (như aspirin hoặc warfarin) hoặc có rối loạn đông máu và máu không ngừng chảy.
• Bạn bị chảy máu mũi mà có vẻ xảy ra khi bắt đầu một loại thuốc mới.
• Bạn bị chảy máu mũi kèm theo những vết bầm bất thường trên khắp cơ thể. Đây có thể là nguyên nhân của một tình trạng nghiêm trọng hơn như rối loạn đông máu (như bệnh máu khó đông hoặc bệnh von Willebrand), bệnh bạch cầu hoặc khối u ở mũi.

Các phương pháp điều trị chảy máu mũi

Điều trị chảy máu mũi phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng chảy máu. Các phương pháp điều trị chảy máu mũi có thể bao gồm:

• Nhét vật liệu cầm máu: Bác sĩ sẽ chèn gạc, bông mũi đặc biệt hoặc bóng latex bơm hơi vào mũi của bạn để tạo áp lực tại vị trí chảy máu. Bác sĩ có thể đặt vật liệu này ở lại trong mũi khoảng 24 đến 48 giờ trước khi gỡ bỏ.
• Đốt điểm chảy máu: Thủ thuật này có thể áp dụng bạc nitrate bạc hoặc điện đốt để bịt kín mạch máu đang chảy. Bác sĩ sẽ xịt một loại thuốc tê vào lỗ mũi của bạn trước để gây tê.
• Điều chỉnh thuốc/đơn thuốc mới: Giảm hoặc ngừng lượng thuốc chống đông máu có thể hữu ích. Ngoài ra, có thể cần thiết phải dùng thuốc để kiểm soát huyết áp. Bác sĩ có thể kê đơn Tranexamic (Lystedaâ®), một loại thuốc giúp máu đông lại.
• Gỡ bỏ dị vật: Nếu nguyên nhân gây chảy máu mũi là một dị vật, bác sĩ sẽ gỡ bỏ nó.
• Phẫu thuật: Sửa chữa mũi gãy hoặc chỉnh hình vách ngăn mũi lệch nếu đây là nguyên nhân gây chảy máu mũi.
• Thắt mạch: Trong thủ thuật này, bác sĩ sẽ thắt chặt mạch máu gây chảy máu để ngăn chặn tình trạng.

Khi nào chảy máu mũi cần đi cấp cứu?

Gọi cho bác sĩ ngay lập tức, nhờ ai đó lái xe đưa bạn đến phòng cấp cứu gần nhất hoặc gọi cấp cứu nếu:

• Máu không ngừng chảy sau hơn 15 đến 20 phút cầm máu theo hướng dẫn.
• Chảy máu diễn ra nhanh chóng hoặc lượng máu mất đi lớn (hơn 1 cốc).
• Khó thở.
• Bị nôn mửa vì đã nuốt phải một lượng lớn máu.
• Chảy máu mũi do va chạm vào đầu hoặc một chấn thương nghiêm trọng (ngã, tai nạn ô tô hoặc va đập vào mặt hoặc mũi).

Xem thêm: Những điều cần biết về cấp cứu chảy máu

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

Nguồn tham khảo: my.clevelandclinic.org