Ung thư di căn xương xảy ra khi các tế bào ung thư từ một khối u nguyên phát di chuyển qua máu hoặc hệ bạch huyết đến xương. Các loại ung thư thường di căn đến xương bao gồm ung thư vú, phổi, tuyến tiền liệt, thận và đa u tủy. Ung thư di căn sẽ làm giảm đáng kể chất lượng cuộc sống của người bệnh và đòi hỏi các phác đồ điều trị phức tạp.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Ung Bướu - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Ung thư di căn xương là gì?
Tình trạng ung thư di căn xảy ra khi các tế bào ung thư lan rộng đến những phần hoặc cơ quan khác trong cơ thể. Khi tế bào ung thư di căn xương, các tế bào ung thư sẽ đi vào xương qua máu hoặc các chất lỏng khác.
2. Ung thư thường di căn đến vị trí nào trong xương?
Ung thư có thể hình thành ở bất kỳ xương nào trong cơ thể, tuy nhiên, chúng thường xảy ra tại các vị trí gần trung tâm. Theo các chuyên gia, cột sống là vị trí phổ biến nhất. Hơn nữa, ung thư cũng có khả năng di căn đến các loại xương sau đây:
- Xương cánh tay trên.
- Xương đùi.
- Xương sườn.
- Xương hông.
- Xương sọ.
3. Ung thư di căn cột sống là gì?
Ung thư khi di căn và phát triển ở cột sống có thể gây chèn ép hoặc áp lực lên tủy sống, dẫn đến tổn thương các dây thần kinh cột sống. Hệ quả là người bệnh có thể gặp phải tình trạng tê liệt, yếu cơ và khó khăn trong việc đi vệ sinh.
Nếu không được điều trị kịp thời, ung thư di căn đến cột sống có thể làm bệnh nhân bị liệt. Phương pháp điều trị cho tình trạng này thường bao gồm tiêm steroid, hóa trị, xạ trị và phẫu thuật. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể chỉ định vật lý trị liệu để hỗ trợ bệnh nhân trong việc phục hồi sức mạnh cơ bắp.
4. Các yếu tố rủi ro làm tăng nguy cơ mắc bệnh
Mọi loại ung thư đều có khả năng di căn đến xương. Hiện tại, các bác sĩ chưa thể dự đoán liệu các tế bào ung thư có lây lan hay không. Tuy nhiên, một số bệnh ung thư có khả năng cao hơn về việc di căn vào xương, như:
- Ung thư vú.
- Ung thư phổi.
- Ung thư tuyến giáp.
- Ung thư tuyến tiền liệt.
- Ung thư thận.
- Thêm vào đó, ung thư cũng có thể di căn đến xương từ các khối u lớn trong hệ thống hạch bạch huyết.
5. Các dấu hiệu ung thư di căn xương
Dấu hiệu ung thư di căn xương ban đầu mà người bệnh thường gặp là đau ở xương. Cơn đau xuất hiện đột ngột và có thể tự biến mất. Theo thời gian, cảm giác đau tích tụ dần, gây khó chịu cho người bệnh, đặc biệt là vào ban đêm, dẫn đến tình trạng mất ngủ hoặc giấc ngủ bị gián đoạn.
6. Tình trạng này phá huỷ xương như thế nào?
Ung thư di căn xương có khả năng làm cho xương trở nên yếu đi, đặc biệt là ở những khu vực như cột sống, cánh tay và chân. Dần dần, các hoạt động hàng ngày như ngồi xuống ghế hoặc ho có thể khiến bệnh nhân gặp phải tình trạng gãy xương. Hơn nữa, cơn đau có thể xảy ra đột ngột, mang đến cảm giác buốt nhói cho người bệnh.
7. Tình trạng này ảnh hưởng đến mức độ canxi trong xương như thế nào?
Khi ung thư phát triển và di căn đến xương, tế bào ung thư giải phóng canxi vào trong máu của bệnh nhân. Nếu lượng canxi trong cơ thể quá cao, người bệnh có thể trải qua tình trạng buồn nôn, mất nước, táo bón hoặc thậm chí hôn mê.
8. Phương pháp chẩn đoán
Các bác sĩ có thể đề nghị bệnh nhân làm một số xét nghiệm nhằm phát hiện ung thư di căn xương bên trong cơ thể, ngay cả khi người bệnh không có bất kỳ triệu chứng nào. Bằng cách sử dụng tia X, bác sĩ có thể tìm ra các khối u và đánh giá liệu xương có bị gãy hay không.
Chụp cắt lớp xương có thể phát hiện tình trạng ung thư di căn sớm hơn so với chụp X-quang và cho phép kiểm tra toàn bộ cơ thể ngay lập tức. Ngoài ra, các xét nghiệm hình ảnh ung thư di căn xương như chụp CT, PET và MRI cũng hỗ trợ bác sĩ trong việc phát hiện sự lây lan của ung thư.
- Chụp X-quang là phương pháp đơn giản và thường được thực hiện đầu tiên để phát hiện các tổn thương xương.
- Chụp CT cung cấp hình ảnh ung thư di căn xương chi tiết hơn, giúp xác định vị trí và kích thước của khối u.
- Chụp MRI cho phép đánh giá chi tiết về sự xâm lấn của khối u vào tủy sống và các mô xung quanh.
- Chụp xạ hình xương có độ nhạy cao, giúp phát hiện ung thư di căn xương sớm hơn các phương pháp khác.
- Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm máu để đo nồng độ canxi, phosphatase kiềm và các chất khác có liên quan đến quá trình phá hủy xương.
- Trong các trường hợp chưa được chẩn đoán ung thư trước đó, sinh thiết mô sẽ được thực hiện để xác định chính xác tính chất của tế bào ung thư và nguồn gốc của di căn.
9. Tiên lượng sống của người bệnh
Ung thư di căn xương là một giai đoạn tiến triển của bệnh ung thư, gây nhiều khó khăn trong điều trị và kiểm soát. Đối với thắc mắc ung thư di căn xương có chữa được không, các chuyên gia cho biết câu trả lời là có. Tuy nhiên, mục tiêu chính của việc điều trị lúc này là giảm thiểu các triệu chứng đau đớn và kéo dài thời gian sống cho người bệnh.
Tuỳ thuộc vào tình trạng sức khoẻ và loại ung thư, thời gian sống trung bình của người bệnh có thể dao động từ 16 đến 24 tháng khi được điều trị tích cực. Chính vì vậy, việc phát hiện và điều trị sớm là yếu tố quyết định để tăng cơ hội sống sót cho người bệnh.
10. Các phương pháp điều trị
10.1 Điều trị ung thư nguyên phát
Các phương pháp điều trị như hóa trị, liệu pháp miễn dịch thường được chỉ định cho những bệnh nhân mắc ung thư nguyên phát. Thuốc có thể được đưa vào cơ thể qua đường uống hoặc tiêm, với khả năng tiêu diệt các tế bào ung thư. Đây là những liệu pháp điều trị toàn thân, có thể ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể và có thể gây ra những tác dụng phụ như rụng tóc, buồn nôn, nôn mửa, nhiễm trùng và cảm thấy kiệt sức.
10.2 Dùng thuốc Bisphosphonates
Nhóm thuốc Bisphosphonates được sử dụng để điều trị xương yếu do ung thư đã di căn vào xương. Thuốc này có tác dụng làm giảm nồng độ canxi trong máu, cũng như hỗ trợ giảm đau và khả năng gãy xương.
Tuy nhiên, việc sử dụng Bisphosphonates để điều trị ung thư di căn xương có thể đi kèm với một số tác dụng phụ không mong muốn, chẳng hạn như buồn nôn, nôn mửa, mệt mỏi, đau nhức khớp và thiếu máu. Ngoài ra, một tác dụng phụ nghiêm trọng nhưng hiếm gặp là tình trạng chết xương hàm (một phần xương hàm sẽ bị chết đi). Trong những trường hợp này, bác sĩ có thể chỉ định thuốc điều trị khác, chẳng hạn như denosumab.
10.3 Phương pháp điều trị ung thư di căn xương tại chỗ
Các biện pháp điều trị tại chỗ chủ yếu tập trung vào vị trí của xương có chứa khối u di căn. Các phương pháp này nhằm tiêu diệt khối u hoặc làm chậm quá trình phát triển của các tế bào ung thư trong cơ thể người bệnh, cụ thể như sau:
- Tia bức xạ bên ngoài, sử dụng năng lượng cao để loại bỏ tế bào ung thư, tương tự như tia X nhưng mạnh hơn rất nhiều.
- Cắt bỏ khối u bằng các phương pháp như sử dụng nhiệt, lạnh, cồn hoặc dòng điện.
- Siêu âm tập trung tiêu diệt các dây thần kinh ở xương xung quanh khối u.
- Sử dụng thuốc phóng xạ để nhắm mục tiêu vào khối u.
- Tiêm xi măng xương nhằm ổn định vùng có khối u.
10.4 Phẫu thuật
Các phương pháp phẫu thuật giúp bệnh nhân sửa chữa xương gãy bằng cách lắp đặt thanh, vít hoặc đĩa để bảo vệ những đoạn xương yếu khỏi nguy cơ gãy. Tuy nhiên, việc phòng tránh gãy xương là điều quan trọng, bởi các vết nứt do ung thư thường khó hồi phục như các vết gãy thông thường.
10.5 Làm nóng hoặc đông lạnh khối u
Việc sử dụng nhiệt hoặc lạnh để tiêu diệt tế bào ung thư có thể mang lại hiệu quả giảm đau cho những bệnh nhân ung thư di căn đến một hoặc hai vị trí ở xương. Đây được xem là một lựa chọn khi các phương pháp điều trị khác không còn hiệu quả. Tuy nhiên, bệnh nhân cần cân nhắc kỹ lưỡng về nguy cơ tổn thương các cấu trúc xung quanh như dây thần kinh và làm yếu xương, dẫn đến nguy cơ gãy xương.
10.6 Kiểm soát cơn đau khi ung thư di căn vào xương
Trong nhiều tình huống, các phương pháp điều trị cho ung thư di căn đến xương có khả năng giúp bệnh nhân giảm bớt cơn đau xương khó chịu. Nếu cơn đau vẫn tiếp diễn, bác sĩ có thể khuyên bệnh nhân sử dụng các loại thuốc giảm đau không cần kê đơn như ibuprofen, acetaminophen hoặc naproxen. Trong trường hợp những thuốc này không hiệu quả, bác sĩ sẽ chỉ định cho bệnh nhân các loại thuốc mạnh hơn, chẳng hạn như thuốc phiện.
11. Những lưu ý sau điều trị
Ung thư di căn xương thường không thể chữa trị hoàn toàn, nhưng các phương pháp điều trị có thể giúp làm giảm triệu chứng và thu nhỏ kích thước của khối u. Hãy trao đổi với bác sĩ nếu người bệnh nhận thấy triệu chứng mới hoặc bất kỳ tác dụng phụ nào sau khi điều trị ung thư. Ngoài ra, bệnh nhân cũng nên tìm kiếm lời khuyên từ các chuyên gia về những phương pháp điều trị khác có thể hiệu quả hơn.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
