Tuyến yên là một tuyến nội tiết có nhiệm vụ kiểm soát hoạt động của tuyến thượng thận, tuyến giáp, buồng trứng và tinh hoàn. U tuyến yên tăng tiết prolactin hay u tiết prolactin là một bệnh lý khi xuất hiện khối u tại tuyến yên, gây tăng tiết hormone prolactin, nó chính là rào cản để tuyến yên không thể thực hiện được nhiệm vụ của mình với các cơ quan trong cơ thể người.
1. Tìm hiểu về u tuyến yên tăng tiết prolactin?
U tuyến yên tăng tiết prolactin hay còn có những tên gọi khác về bệnh lý này như u tuyến yên tiết prolactin hay u tiết prolactin.
U tuyến yên vốn là một khối u lành tính, được hình thành và phát triển ở tế bào tuyến yên. Chúng được chia thành hai nhóm là u tuyến yên không tăng tiết và u tuyến yên có tăng tiết.
Prolactin là hormone do tuyến yên sản xuất ra. Nó có vai trò rất quan trọng với tuyến vú và có sự ảnh hưởng đến các cơ quan khác trong tế bào.
U tuyến yên tăng tiết prolactin làm tăng nồng độ prolactin trong máu. Nồng độ prolactin có thể tăng lên gấp nhiều lần so với người thường.
Bệnh u tuyến yên tăng tiết prolactin có thể xuất hiện ở bất cứ độ tuổi nào, tuy nhiên phổ biến nhất vẫn là ở độ tuổi 20 – 34 tuổi. Bệnh không nguy hiểm đến tính mạng nhưng ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe sinh sản và gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng.
Chưa có kết luận chính xác về nguyên nhân gây ra bệnh u tuyến yên tăng tiết prolactin. Tuy nhiên có thể phân loại ra các nguyên nhân chính như sau:
- Nguyên nhân bệnh lý: Có thể hiểu là tuyến yên có tác dụng kiểm soát những bộ phận khác. Khi các bộ phận đó không khỏe thì tuyến yên cũng bị ảnh hưởng.
- Suy tuyến giáp là bệnh khá phổ biến. Khi tuyến giáp không đủ khỏe để sản xuất đủ hormone cho quá trình trao đổi chất khiến prolactin trong máu tăng nhanh và gây ra biến chứng.
- Tổn thương vùng đồi dưới là vùng giữa tuyến yên và đồi thị. Là vùng trung tâm não nhưng lại đảm nhiệm vai trò quan trọng trong việc sản xuất hormone với các hoạt động khác.
- Bệnh nhân gan, thận, suy thận, tổn thương tủy sống.
- Nguyên nhân sinh lý như các chấn thương sau phẫu thuật, căng thẳng, giờ giấc sinh hoạt không hợp lý...
- Sự tăng tiết prolactin còn do nhiều nguyên nhân như:
- Trong giai đoạn mang thai và sau sinh
- Giai đoạn cho con bú, đặc biệt là mỗi lần cho con bú. Do kích thích núm vú thì nồng độ prolactin có thể gấp rất nhiều lần so với bình thường ( lúc mới sinh)
- Do mặc áo ngực không thoải mái, thường xuyên kích thích và xoa bóp núm vú, hay can thiệp phẫu thuật vòng 1.
- Nguyên nhân về dược lý như sử dụng thuốc tránh thai chứa estrogen, thuốc chống buồn nôn chứa metoclopramid... thường xuyên.
2. Triệu chứng của bệnh u tuyến yên tăng tiết prolactin?
Bệnh u tuyến yên tăng tiết prolactin có các triệu chứng ở nam và nữ khác nhau. Cụ thể như:
Các triệu chứng xuất hiện ở nam giới như:
- Suy giảm thị lực
- Tuyến vú tăng lên bất thường do tăng sinh sản lành tính ở các mô. Có thể gây ra những triệu chứng đau nhức ở vài bệnh nhân.
- Gây đau đầu thường xuyên
- Nhu cầu sinh lý tăng lên rõ rệt
- Vô sinh
Các triệu chứng xuất hiện ở nữ giới:
- Sẽ thấy có tiết dịch ở núm vú, có thể nhận thấy bằng mắt thường
- Vòng một cảm thấy đau tức thường xuyên
- Ham muốn vợ chồng giảm rõ rệt
- Đau đầu kéo dài và mệt mỏi
- Kinh nguyệt không đều, bị rối loạn và có thể gây đau đầu.
- Suy giảm thị lực.
3. Phòng tránh u tuyến yên tăng tiết prolactin như thế nào?
- Sử dụng thuốc theo đơn, theo chỉ định của bác sĩ. Không được sử dụng thuốc bừa bãi hay tự ý tăng liều, bỏ liều.
- Nên đi khám ngay khi có những dấu hiệu đơn giản nhất và cho bác sĩ biết những loại thuốc bạn đã dùng trước đó để được tư vấn, hỗ trợ.
- Nếu có dấu hiệu sốt, cứng cổ hay đau đầu, mờ mắt nên đi khám bác sĩ ngay để được hỗ trợ sớm nhất.
4. Những phương pháp chẩn đoán u tuyến yên tăng tiết prolactin
- Xét nghiệm nội tiết Prolactin
- Chụp MRI sọ não: Nếu người bệnh xuất hiện triệu chứng đau đầu nhiều mà không tìm ra nguyên nhân, có đi kèm những suy giảm về thị lực cần phải chẩn đoán hình ảnh thần kinh. Phương pháp này có độ nhạy cao, chính xác hơn với chụp cắt lớp vi tính sọ não trong việc phát hiện ra u tuyến yên.
- Tiến hành kiểm tra thị lực để phát hiện ra bệnh nhân có hạn chế tầm nhìn hay không.
5. Cách điều trị u tuyến yên tăng tiết prolactin
U tuyến yên vốn là u lành tính.Nếu bệnh không gây ra triệu chứng thì không nhất thiết phải điều trị, chỉ cần theo dõi sự phát triển của khối u xem có những gì bất thường hay không. Người bệnh cần kiểm tra bằng chụp MRI sọ não và các xét nghiệm theo định kỳ 1 năm / 1 lần là được.
Nếu u tuyến yên gây ra những triệu chứng nguy hiểm hoặc khối u lớn thì nên có phương pháp điều trị thích hợp. Có thể sử dụng các phương pháp như:
- Sử dụng thuốc điều trị u tuyến yên tăng tiết prolactin giúp thu nhỏ sự phát triển của khối u và giảm lượng hormone tiết ra.
- Chỉ định phẫu thuật trong những trường hợp khối u chèn ép lên các cấu trúc xung quanh. Bác sĩ sẽ thực hiện rạch một đường nhỏ ở phía sau mũi và sử dụng các dụng cụ hỗ trợ lấy khối u ra.
- Sử dụng phương pháp xạ trị: Là phương pháp sử dụng tia X để thu nhỏ khối u, phá hủy khối u. Bác sĩ sẽ sử dụng xạ trị sau khi đã phẫu thuật để ngăn cho khối u có cơ hội phát triển trở lại.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
