Nguyên nhân của hầu hết u cột sống nguyên phát vẫn chưa được hiểu rõ. Một vài loại u được cho là do sự tiếp xúc với các chất sinh ung thư, suy giảm miễn dịch và khả năng liên quan đến di truyền của bệnh.
1. U cột sống là gì?
U cột sống là một khối mô bất thường xuất hiện bên trong hoặc quanh tủy sống và (hoặc) quanh cột sống. Các tế bào này tăng trưởng và nhân đôi không kiểm soát, có vẻ như chúng thoát khỏi các cơ chế điều hòa của các tế bào bình thường.
U tủy sống có thể lành tính hoặc ác tính. U nguyên phát bắt nguồn từ cột sống hoặc tủy sống, còn u di căn hoặc u thứ phát là do tế bào ung thư từ nơi khác lan đến cột sống.
Khối u ở cột sống được phân loại theo vị trí u. Các vùng chính gồm cột sống cổ, ngực, thắt lưng - cùng. Bên cạnh đó, chúng cũng được phân loại thành 3 nhóm lớn theo vị trí u:
- U trong màng cứng - ngoài tủy: Dạng u phổ biến nhất của loại này là u phát triển từ màng nhện (u màng não). Mặc dù u màng não thường lành tính nhưng chúng có thể khó cắt hết và có thể tái phát;
- U nội tủy: Những u này phát triển bên trong tủy sống, thường xảy ra nhất ở vùng tủy cổ. U tế bào sao và u tế bào lót ống nội tủy là 2 dạng phổ biến nhất. Chúng thường lành tính nhưng khó có thể phẫu thuật cắt bỏ;
- U ngoài màng cứng: Thường do di căn hoặc u tế bào Schwann, bắt nguồn từ tế bào bao quanh rễ sợi trục thần kinh. Đôi khi, u ngoài màng cứng đi phát triển xuyên qua lỗ liên đốt sống, nằm nửa trong nửa ngoài ống sống.
2. Nguyên nhân u cột sống
Nguyên nhân của hầu hết khối u ở cột sống nguyên phát vẫn chưa được hiểu rõ. Một vài loại u có thể được cho là do sự tiếp xúc với các chất sinh ung thư. Lymphoma tủy sống, một loại ung thư ảnh hưởng đến các tế bào lympho (một loại tế bào của hệ miễn dịch) thường gặp hơn ở những người bị suy giảm miễn dịch. Có vẻ như xuất độ u cột sống cao hơn ở một nhóm đối tượng cùng huyết thống, gợi ý khả năng liên quan đến di truyền của bệnh.
Trong một vài trường hợp, nguyên nhân u cột sống nguyên phát có thể do 2 bệnh lý di truyền sau:
- Neurofibromatosis 2 – Đa u sợi thần kinh type 2: Trong bệnh di truyền này, u lành tính có thể phát triển từ lớp màng nhện của tủy sống hoặc trong các tế bào đệm của hệ thần kinh. Tuy nhiên, loại u hay gặp hơn ở bệnh di truyền này ảnh hưởng đến các dây thần kinh thính giác và có thể gây ra mất thính lực ở một hoặc cả 2 bên tai (u dây thần kinh số VIII);
- Bệnh Von Hippel-Lindau: Rối loạn di truyền đa cơ quan hiếm gặp này thường đi kèm với u lành tính của mạch máu (u nguyên bào máu) trong não, võng mạc, tủy sống, và các dạng khác ở thận hoặc tuyến thượng thận.
3. Các triệu chứng của khối u ở cột sống
Triệu chứng điển hình của u cột sống (cả u lành và ác ở tủy sống) là đau lưng không cơ học, nhất là ở vùng giữa hoặc vùng thấp của lưng. Cụ thể:
- Đau lưng không liên quan chấn thương, stress hoặc vận động thể lực, nhưng cơn đau có thể tăng khi vận động và thường đau nhiều về đêm;
- Đau có thể lan xuống hông, chân, bàn chân, cánh tay và có thể nặng dần theo thời gian, thậm chí khi đã dùng đến các biện pháp giảm đau thông thường được dùng để điều trị đau lưng cơ học.
Tùy thuộc vào vị trí và loại của u cột sống, có thể có các triệu chứng và dấu hiệu khác nhau, đặc biệt nghiêm trọng khi khối u ác tính phát triển và chèn ép tủy sống, rễ thần kinh, mạch máu, hoặc các đốt sống.
Một số triệu chứng có xu hướng xảy ra thường xuyên hơn ở những bệnh nhân có khối u trong ống đốt sống. Những triệu chứng này có thể bao gồm:
- Đau tại vị trí khối u ở cột sống;
- Đau lan tỏa trong cột sống;
- Suy yếu cơ ở cánh tay hoặc chân;
- Mất xúc giác hoặc cảm giác ở tay, chân, bàn tay và bàn chân;
- Dáng đi gượng gạo hoặc đi bộ khó khăn;
- Mất chức năng ruột hoặc bàng quang;
- Giảm độ nhạy cảm đau ở các khu vực;
- Thay đổi mức độ tê liệt do vấn đề chèn ép dây thần kinh.
4. Kỹ thuật y tế dùng để chẩn đoán khối u cột sống
Nếu bác sĩ nghi ngờ bệnh nhân có một khối u ở cột sống, họ sẽ chỉ định một hoặc nhiều xét nghiệm sau đây để giúp chẩn đoán và chỉ ra vị trí của khối u:
Chụp cộng hưởng từ cột sống (MRI)
Chụp cộng hưởng từ MRI sử dụng một từ trường mạnh và sóng radio để tạo ra hình ảnh chính xác về cột sống, tủy sống và dây thần kinh. MRI thường là xét nghiệm phổ biến trong chẩn đoán khối u đốt sống. Một số người có thể cảm thấy ngột ngạt bên trong máy chụp MRI hoặc lo lắng với các tiếng động lớn. Bạn có thể mang nút tai, xem tivi hoặc đeo tai nghe để giảm thiểu tiếng ồn. Thuốc an thần nhẹ thường được sử dụng để giảm lo âu và chứng sợ không gian chật hẹp.
Chụp cắt lớp vi tính (CT scan)
Xét nghiệm này sử dụng một chùm tia phóng xạ hẹp để tạo ra hình ảnh chi tiết của cột sống. Đôi khi, chụp CT có kết hợp với tiêm chất cản quang để nhìn rõ hơn các thay đổi bất thường trong ống cột sống hoặc tủy sống. Chụp CT có thể được kết hợp với chụp MRI.
Sinh thiết
Thông thường, cách duy nhất để xác định loại khối u là kiểm tra mẫu mô nhỏ (sinh thiết) dưới kính hiển vi. Kết quả sinh thiết sẽ giúp xác định các lựa chọn điều trị. Phương pháp sử dụng để lấy mẫu sinh thiết có thể quyết định sự thành công của kế hoạch điều trị tổng thể.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là bệnh viện đa khoa có chức năng thăm khám và điều trị các bệnh lý cơ xương khớp như viêm khớp, thoái hóa, thoát vị, đau nhức xương khớp,.... Tại Vinmec cũng đã thực hiện chẩn đoán, điều trị bằng các phương pháp y học hiện đại với các bệnh lý cơ xương khớp, không chỉ đem lại hiệu quả cao mà còn hạn chế tối đa biến chứng bệnh tái phát. Có được thành công lớn là bởi Vinmec luôn trang bị đầy đủ cơ sở vật chất hiện đại, các quy trình thăm khám, điều trị được thực hiện bởi đội ngũ bác sĩ giàu chuyên môn, kinh nghiệm sẽ đem lại kết quả điều trị bệnh tối ưu cho Quý khách hàng.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
