Một số loại thuốc được kê đơn cho điều trị rối loạn lo âu, chẳng hạn như thuốc ambien, Belsomra và Lunesta. Nhưng có một loại thuốc khác thường được sử dụng để giúp mọi người đi vào giấc ngủ thực sự là thuốc chống trầm cảm đã có từ nhiều thập kỷ. Nó được gọi là trazodone và được sử dụng như một loại thuốc ngủ vì nó có thể gây buồn ngủ. Vậy trazodone trị lo âu có hiệu quả không? Hãy tìm hiểu thêm bài viết dưới đây.
Đây là một trong những loại thuốc được kê đơn phổ biến nhất để điều trị chứng khó ngủ. Một cuộc khảo sát đại diện trên toàn quốc của Consumer Reports vào tháng 10 năm 2018 cho thấy 10% người Mỹ đã dùng thuốc theo toa để chống lại chứng mất ngủ trong 12 tháng qua và trong số đó, 1/3 đã dùng trazodone.
1. Trazodone là gì?
Trazodone là một loại thuốc chống trầm cảm. Nó thường được kê đơn trong trường hợp các loại thuốc chống trầm cảm khác không có hiệu quả hoặc gây ra những tác dụng phụ đáng lo ngại hơn so với hiệu quả mang lại. Trazodone là một phần của nhóm thuốc chống trầm cảm và được gọi là chất đối kháng và chất ức chế tái hấp thu serotonin.
Vào đầu những năm 1980, trazodone thường được kê đơn cho những bệnh nhân có triệu chứng trầm cảm. Mặc dù trazodone chủ yếu được sử dụng như một loại thuốc chống trầm cảm, các bác sĩ có thể kê đơn cho những bệnh nhân có các biến chứng khác; chẳng hạn như tâm thần phân liệt hoặc lo lắng.
Trazodone được phân loại trong một loại thuốc được gọi là chất điều biến serotonin. Serotonin là một chất dẫn truyền thần kinh, hóa chất trong não, hoạt động bằng cách gửi tín hiệu giữa các dây thần kinh. Hóa chất này được sử dụng để điều chỉnh tâm trạng, sự thèm ăn, giấc ngủ, trí nhớ, tiêu hóa và ham muốn tình dục. Các chất điều biến serotonin nhắm mục tiêu đến nhiều thụ thể serotonin để làm chậm quá trình tái hấp thu serotonin, dẫn đến nồng độ serotonin được sử dụng trong não cao hơn.
Cơ chế hoạt động của trazodone hiện vẫn chưa được nghiên cứu một cách hoàn toàn rõ ràng. Được biết, nó ức chế hai loại thụ thể serotonin trong não và có thể làm tăng mức serotonin. Serotonin là một chất truyền tin hóa học ảnh hưởng đến nhiều yếu tố, bao gồm cả tâm trạng, cảm xúc và giấc ngủ. Do đó, sự gia tăng serotonin có thể làm giảm bớt các triệu chứng của các tình trạng như trầm cảm.
Trazodone được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ chấp thuận để điều trị chứng rối loạn trầm cảm nặng. Tuy nhiên, đôi khi nó được kê đơn “không nhãn” cho các bệnh nhân để điều trị chứng lo âu. Thuốc được coi là không có nhãn khi chúng được kê đơn để điều trị một tình trạng bệnh mà Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ đã không chấp thuận cho chúng. Một lý do phổ biến khiến bác sĩ n có thể kê đơn thuốc không có nhãn là nếu bệnh nhân đã thử các phương pháp điều trị đã được phê duyệt khác mà không thấy được bất kỳ lợi ích nào.
Ngoài chứng lo âu, trazodone đã được sử dụng ngoài nhãn hiệu để điều trị các tình trạng khác, chẳng hạn như chứng mất ngủ, lạm dụng chất kích thích và bệnh Alzheimer.
Mặc dù một số thuốc chống trầm cảm như SSRI và SNRI thường sẽ có thể được sử dụng làm phương pháp điều trị đầu tiên cho chứng lo âu, nhưng trazodone không được sử dụng thường xuyên. Nó có thể được kê đơn để điều trị về lo lắng nếu các loại thuốc khác không hiệu quả.
Tác dụng phụ
Giống như tất cả những loại thuốc khác, trazodone cũng ẩn chứa những tác dụng phụ và một số tác dụng phụ trong số đó tương đối nghiêm trọng :
- Nhức đầu
- Buồn nôn hoặc nôn mửa
- Mất hoặc tăng cảm giác thèm ăn có thể gây ra thay đổi về cân nặng
- Khô miệng hoặc cảm giác có vị lạ
- Khô mắt hoặc mờ mắt
- Buồn ngủ, chóng mặt, mệt mỏi
- Đổ mồ hôi
- Mất thăng bằng
- Có thể mất hứng thú tình dục hoặc rối loạn cương dương ở nam giới
- Thường xuyên gặp ác mộng
- Táo bón
- Ngất xỉu hoặc chóng mặt
Nếu các tác dụng phụ trên trở nên nghiêm trọng, hoặc kéo dài hãy liên hệ với các bác sĩ ngay để tìm cách khắc phục. Một số tác dụng phụ nghiêm trọng hơn của trazodone có thể gây hại cho cơ thể, tuy nhiên chúng thường ít xảy ra, bao gồm :
- Làm tăng nồng độ tối đa trong huyết tương (tính lưu động của máu) khiến máu đặc hơn
- Các bất thường về gan có thể xảy ra ở những bệnh nhân lạm dụng trazodone
- Việc tiêu thụ tăng lên sẽ làm tăng mức độ của các enzym trong gan
Ngoài ra còn một số rủi ro tiềm tàng khác có thể liên quan đến việc sử dụng trazodone nhưng chưa tìm được bằng chứng khoa học thuyết phục, bao gồm :
- Sự gia tăng những ý nghĩ và hành vi tự sát, đặc biệt là ở trẻ em và thanh niên
- Sự xuất hiện tình trạng priapism, một sự cương cứng kéo dài, đau đớn
- Rối loạn nhịp tim, có nghĩa là nhịp tim có thể nhanh hơn bình thường, chậm hơn bình thường hoặc không đều
- Sốc phản vệ, một phản ứng dị ứng rất là nghiêm trọng
Nếu người bệnh gặp bất kỳ tác dụng phụ nghiêm trọng nào khi dùng trazodone để điều trị lo âu, hãy liên hệ với bác sĩ ngay lập tức.
Các biện pháp phòng ngừa
Do bản chất và các tác dụng phụ có thể xảy ra của việc dùng một loại thuốc như trazodone, điều quan trọng là phải hiểu các biện pháp phòng ngừa an toàn của thuốc :
- Tránh xa tầm tay trẻ em
- Uống nhiều nước hơn khi điều trị bằng trazodone
- Trazodone không nên được chỉ định khi đang dùng các loại thuốc khác. Bệnh nhân nên thông báo cho bác sĩ về tất cả các loại thuốc họ đang dùng trước khi bắt đầu điều trị bằng trazodone
- Những người điều trị bằng trazodone có thể gặp các tác dụng phụ tương tự, nhưng mỗi người có thể phản ứng khác nhau
- Nên sử dụng thuốc trazodone sau bữa ăn
- Nếu dùng trazodone dạng viên nén, hãy uống sau bữa ăn 1 hoặc 2 giờ
- Tốt nhất nên uống trước khi đi ngủ và chỉ vào thời điểm này bệnh nhân mới được uống khi bụng đói
- Không nghiền nát hoặc nhai
- Trazodone có thể sinh ra phản ứng phụ có hại với bưởi hoặc nước ép bưởi. Do đó không nên dùng loại thực phẩm này khi điều trị bằng trazodone.
2. Trazodone trị lo âu có hiệu quả không?
Một số nghiên cứu được tiến hành trong những giai đoạn trước đã đánh giá hiệu quả của trazodone đối với chứng lo âu:
- Một nghiên cứu năm 1993 chỉ ra rằng trazodone giúp giảm lo âu ở mức độ tương đương với diazepam (Valium) ở những người bị rối loạn lo âu.
- Một nghiên cứu khác năm 1987 cho thấy dùng trazodone cải thiện các triệu chứng ở một số ít người mắc chứng rối loạn hoảng sợ hoặc chứng sợ hãi với các cơn hoảng sợ.
- Một nghiên cứu năm 2001 cho thấy trazodone có thể giúp giảm chứng mất ngủ và ác mộng liên quan tới rối loạn căng thẳng sau chấn thương.
Một lợi ích khác có thể có của việc dùng trazodone để điều trị chứng lo âu là giúp người bệnh có thể đi vào giấc ngủ dễ dàng hơn. Một trong những tác dụng phụ phổ biến của trazodone chính là tăng cảm giác buồn ngủ. Trazodone đôi khi cũng được kê đơn ngoài nhãn để điều trị về chứng mất ngủ.
Nhiều người thường lầm tưởng việc sử dụng trazodone để điều trị rối loạn lo âu cũng tương tự như xanax. Trên thực tế, xanax thực chất là một loại ma túy khác với trazodone. Xanax là một loại thuốc chống lo âu, và được gọi là benzodiazepine. Ví dụ về các loại thuốc benzodiazepine khác gồm có Valium và Klonopin.
Thuốc benzodiazepine hoạt động bằng cách tăng hoạt động tại các thụ thể trong não của người bệnh được gọi là các thụ thể GABA. Điều này có tác dụng làm chậm hệ thống thần kinh của người bệnh, giúp họ cảm thấy thoải mái và bình tĩnh hơn. Xanax tương tự như trazodone ở chỗ nó có thể gây ra các tác dụng phụ như mệt mỏi và buồn ngủ. Tuy nhiên khi sử dụng thuốc vào ban ngày, nó có thể ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày của người bệnh.
Một điểm khác biệt nữa là không giống như trazodone, xanax và các loại thuốc benzodiazepine khác có thể gây nghiện, ngay cả khi người bệnh đã sử dụng chúng theo chỉ dẫn. Do đó, chúng chỉ nên được sử dụng trong khoảng thời gian ngắn.
3. Sử dụng trazodone trong điều trị các vấn đề khác
3.1. Trazodone cho giấc ngủ
Trazodone có thể được kê đơn để sử dụng cho các vấn đề liên quan đến giấc ngủ...
- Mất ngủ nói chung bao gồm khó đi vào giấc ngủ, ngủ không sâu giấc và thức dậy sớm
- Được kê đơn cho bệnh nhân khi cuộc sống hàng ngày của họ bị ảnh hưởng do các vấn đề về giấc ngủ của họ. Thông thường, bác sĩ sẽ kê đơn trazodone với liều lượng thấp hơn nếu mục đích sử dụng là tăng cường chất lượng giấc ngủ
- Nên dùng thuốc chống trầm cảm này trước khi đi ngủ
- Buồn ngủ là một tác dụng phụ của việc dùng trazodone để giúp giảm trầm cảm. Về điều trị bệnh nhân mất ngủ, tác dụng phụ này có thể thực sự hữu ích
- Trazodone có thể thay thế đơn thuốc được gọi là Ambien, được sử dụng để điều trị chứng mất ngủ
3.2. Trazodone cho bệnh trầm cảm
Trong một số trường hợp trầm cảm, có thể dùng trazodone để kiểm soát và quản lý các triệu chứng.
- Mục tiêu chính của Trazodone là điều chỉnh các chất hóa học trong não được sử dụng để thúc đẩy sự tích cực, tâm trạng và hành vi xã hội
- Do có chi phí thấp, nó thường được biết đến như một cách hiệu quả kinh tế nhất để điều trị trầm cảm
3.3. Trazodone được sử dụng trong điều trị cai nghiện
Tác dụng của trazodone có thể giúp đẩy lùi tình trạng nghiện ma túy, chẳng hạn như sử dụng cocaine.
- Đôi khi cơ thể con người có thể phát triển sự phụ thuộc vào cocaine vì nó là một loại thuốc gây nghiện cao
- Ngừng cocain có thể khiến một người cảm thấy lo lắng, trầm cảm ở mức độ cao hơn và họ có thể khó ngủ hơn
- Trazodone có thể khiến những người nghiện bớt kích thích hơn do tác dụng làm tăng cảm giác buồn ngủ. Qua đó giúp hỗ trợ cai nghiện hiệu quả.
3.4. Trazodone được sử dụng để điều trị chứng mất trí nhớ
Một số bác sĩ có thể kê đơn sử dụng trazodone khi một người đang mắc phải chứng sa sút trí tuệ
- Sa sút trí tuệ là một chứng rối loạn tâm thần khiến người ta mất trí nhớ ngắn hạn hoặc các kỹ năng tư duy khác. Điều này sẽ làm giảm khả năng thực hiện các công việc hàng ngày của họ
- Trazodone được sử dụng để thay thế thuốc chống loạn thần trong điều trị chứng sa sút trí tuệ; điều này là do tác dụng phụ của thuốc chống loạn thần nghiêm trọng hơn
3.5. Trazodone cho phụ nữ mang thai
Một số phụ nữ đang mong đợi có thể được chỉ định dùng trazodone vì những lo ngại cụ thể về sức khỏe tâm thần.
- Điều quan trọng nhất vẫn là cần trao đổi với bác sĩ trước khi sử dụng trazodone để điều trị cho những phụ nữ mang thai.
- Đã có những thử nghiệm chứng minh trazodone không có tác động tiêu cực đến thai nhi
3.6. Trazodone cho động vật
Không chỉ được sử dụng để điều trị sức khỏe tâm thần ở người, trazodone đôi khi còn được sử dụng để điều trị nhiều vấn đề khác nhau ở động vật, điển hình là chó.
- Có thể được sử dụng để điều trị trong trường hợp những chú chó gặp phải tình trạng lo lắng xa cách với chủ, các vấn đề về hành vi và khó ngủ
- Các bác sĩ có thể kê toa trazodone để điều trị hàng ngày. Tùy thuộc vào kích thước của chó và tình trạng của chúng có thể nghiêm trọng như thế nào, bác sĩ thú y sẽ kê đơn liều lượng khác nhau
- Trazodone được tìm thấy trong thuốc thú y dùng để chữa bệnh cho động vật, chủ yếu là chó, sau khi chúng được phẫu thuật
- Thuốc này điều chỉnh các chất hóa học trong não, đặc biệt là serotonin và giúp động vật thoải mái sau phẫu thuật
Trazodone đã được biết đến và sử dụng rộng rãi trong gần 40 năm qua để hỗ trợ các bệnh nhân chống lại các triệu chứng trầm cảm, lo lắng và các cơn hoảng loạn. Khi được dùng một cách thích hợp, loại thuốc này có thể có những tác động tích cực đáng kể trong việc điều trị một cá nhân cho những nhu cầu cụ thể. Nếu bạn hoặc ai đó mà bạn biết đang mắc phải bất kỳ mối lo ngại nào về sức khỏe tâm thần ở trên, vui lòng liên hệ với các chuyên gia trị liệu hoặc bác sĩ để xem liệu dùng trazodone có thể hữu ích cho bạn hay không.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: healthline.com, claritychi.com, nhs.uk
