Dị ứng Amoxicillin là một vấn đề phổ biến ở cả người trưởng thành và trẻ em. Amoxicillin là một loại kháng sinh phổ rộng thường được sử dụng để điều trị các bệnh nhiễm trùng. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc này có thể gây ra các phản ứng dị ứng như phát ban và ngứa. Những trường hợp nghiêm trọng hơn có thể gây ra sốc phản vệ.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ chuyên ngành Dị ứng - Miễn dịch lâm sàng, tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Thuốc kháng sinh Amoxicillin là gì?
Amoxicillin là một loại thuốc kháng sinh phổ rộng, thường được sử dụng để điều trị một loạt các bệnh nhiễm khuẩn như viêm xoang, viêm tai giữa, viêm đường hô hấp do các vi khuẩn như tụ cầu, liên cầu, phế cầu gây ra cũng như viêm dạ dày ruột, viêm đường tiết niệu, và nhiễm trùng da. Amoxicillin có thể được sử dụng độc lập hoặc kết hợp với các loại kháng sinh khác để tăng hiệu quả điều trị các bệnh nhiễm khuẩn.
Tuy nhiên, việc sử dụng Amoxicillin cũng có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn như buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy, đau bụng, đau đầu, chóng mặt, tăng men gan nhẹ và cả các phản ứng dị ứng Amoxicillin.
2. Nguyên nhân dẫn tới dị ứng Amoxicillin là gì?
Thuốc kháng sinh Amoxicillin tiêu diệt vi khuẩn bằng cách ức chế sự hình thành tế bào của chúng. Tuy nhiên, khi cơ thể phản ứng quá mạnh với các thành phần của thuốc, sẽ dễ xảy ra hiện tượng dị ứng. Các yếu tố nguy cơ có thể dẫn đến dị ứng với Amoxicillin bao gồm:
- Tiền sử dị ứng của bệnh nhân
- Có người trong gia đình cũng bị dị ứng
- Việc sử dụng thuốc một cách không cẩn thận hoặc lạm dụng cũng như sử dụng thuốc trong một thời gian dài.
- Một số bệnh lý cũng có thể liên quan đến phản ứng dị ứng Amoxicillin.
3. Dị ứng kháng sinh Amoxicillin có biểu hiện gì?
Dị ứng Amoxicillin là một tình trạng phổ biến, thường gây ra những biến đổi trên da, làm xuất hiện các triệu chứng như nổi mề đay, ngứa, hay phát ban. Phản ứng này có thể xảy ra ngay sau một hoặc hai giờ sau khi sử dụng thuốc hoặc có thể diễn ra chậm hơn sau vài giờ hoặc vài ngày.
Thuốc kháng sinh amoxicillin là một loại thuốc kháng sinh dễ gây dị ứng thuộc họ penicillin. Biểu hiện của dị ứng với Amoxicillin bao gồm:
- Nổi mề đay: Đây là tình trạng xuất hiện các vết nổi đỏ hoặc trắng trên da, gây ngứa và cảm giác sần sùi khi chạm vào. Triệu chứng này thường xuất hiện ngay sau khi sử dụng thuốc trong khoảng 1-2 liều.
- Nổi ban đỏ: Tình trạng này xuất hiện muộn hơn so với nổi mề đay, thường là sau khi sử dụng Amoxicillin 3-10 ngày. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, nổi ban đỏ có thể xuất hiện bất kỳ thời điểm nào trong quá trình điều trị. Các ban đỏ thường là những mảng phẳng, không gây ra cảm giác sần sùi, có kích thước nhỏ màu sắc nhạt hơn, xen lẫn những đốm mẩn đỏ, mẩn ngứa thường tự biến mất sau khi ngừng sử dụng Amoxicillin.
4. Một số câu hỏi liên quan đến dị ứng Amoxicillin thường gặp
4.1 Dị ứng Amoxicillin có nguy hiểm không?
Thông thường các trường hợp dị ứng thuốc kháng sinh Amoxicillin không quá nguy hiểm, chỉ có triệu chứng nhẹ trên da và đường hô hấp.
Tuy nhiên khi xuất hiện các dấu hiệu của sốc phản vệ do dị ứng sử dụng thuốc kháng sinh, quan trọng nhất là đưa ngay người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất hoặc gọi 115 để được giúp đỡ nếu không sẽ nguy hiểm đến tính mạng người bệnh. Các dấu hiệu ban đầu của shock phản vệ bao gồm phù nề vùng mặt, cổ họng và khó thở. Khi có triệu chứng dị ứng với thuốc kháng sinh Amoxicillin, bệnh nhân và người thân cần:
- Ngưng sử dụng thuốc ngay.
- Đặt người bệnh nằm ngửa, đầu hạ thấp và chân nâng cao.
- Nếu người bệnh có biểu hiện của việc nôn mửa, hãy xoay người bệnh về một bên để tránh nguy cơ nôn mửa tắc nghẽn đường hô hấp.
- Gọi cấp cứu và đưa người bệnh đến bệnh viện càng sớm càng tốt để có sự chăm sóc và điều trị kịp thời.
4.2 Cách phòng ngừa dị ứng Amoxicillin như thế nào?
Để phòng ngừa dị ứng do Amoxicillin, bệnh nhân cần tuân thủ các biện pháp sau:
- Sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý điều chỉnh liều lượng hoặc thời gian sử dụng.
- Khi người bệnh phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào của phản ứng dị ứng khi sử dụng thuốc, hãy ngừng sử dụng ngay lập tức và thông báo cho nhân viên y tế.
- Nếu người sử dụng thuốc đã từng gặp phản ứng dị ứng với Amoxicillin hoặc bất kỳ loại thuốc nào khác, hãy thông báo cho bác sĩ khi đi khám để họ có thể đưa ra quyết định chính xác về việc sử dụng thuốc trong tương lai.
- Cẩn thận với các biện pháp "truyền thống" được nhiều người khuyên dùng như uống nước chanh, ăn lòng trắng trứng, vì chúng chưa được chứng minh khoa học là có hiệu quả trong việc điều trị dị ứng Amoxicillin. Hãy tìm kiếm sự hướng dẫn của bác sĩ và tránh áp dụng các biện pháp không có cơ sở khoa học có thể gây tác dụng phụ.
4.3 Dị ứng thuốc kháng sinh bao lâu thì hết?
Phản ứng dị ứng Amoxicillin thường xuất hiện sau khi bắt đầu sử dụng thuốc từ 1 đến 72 giờ và có thể kéo dài đến khi cơ thể loại bỏ hoàn toàn các chất độc (thường mất khoảng từ 5 đến 7 ngày). Thời gian này có thể biến đổi phụ thuộc vào nhiều yếu tố như cơ địa của mỗi người và mức độ của phản ứng dị ứng. Trong các trường hợp dị ứng nặng, quá trình điều trị dị ứng Amoxicillin có thể kéo dài đến 1 tháng.
4.4 Điều trị dị ứng thuốc như thế nào?
Trong việc điều trị dị ứng Amoxicillin, mục tiêu chính là giảm các triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Thông thường, người bị dị ứng chỉ cần ngừng sử dụng loại thuốc gây dị ứng và sau 5 đến 7 ngày, các triệu chứng dị ứng sẽ dần hồi phục. Một số trường hợp dị ứng nặng có thể yêu cầu can thiệp y tế, trong trường hợp đó các loại thuốc có thể được sử dụng bao gồm:
- Thuốc kháng histamin.
- Thuốc giãn phế quản.
- Thuốc bôi ngoài da.
Nếu có biểu hiện của sốc phản vệ, bệnh nhân sẽ cần tiêm epinephrine.
4.5 Người bị dị ứng Amoxicillin nên kiêng gì?
Một chế độ dinh dưỡng khoa học có thể giúp tình trạng dị ứng thuốc hồi phục nhanh chóng hơn. Khi gặp phải dị ứng thuốc, việc tránh các loại thực phẩm sau có thể ngăn chặn tình trạng dị ứng trở nên nặng hơn:
- Hải sản: Trong hải sản chứa nhiều chất có thể làm tăng độ nghiêm trọng của dị ứng. Tốt nhất là tránh các loại hải sản như tôm, cua, cá.
- Thực phẩm giàu đường và muối: Thực phẩm có hàm lượng đường và muối quá cao có thể làm tăng độ nghiêm trọng của dị ứng. Đồng thời, đường cũng có thể làm yếu hệ miễn dịch của cơ thể, kéo dài thời gian của dị ứng.
- Thực phẩm giàu dầu mỡ và cay nóng: Những thực phẩm này có thể làm tăng cảm giác nóng trong cơ thể và làm tình trạng ngứa ngáy do dị ứng trở nên nghiêm trọng hơn.
Ngoài ra, người bị dị ứng Amoxicillin nên bổ sung các loại thực phẩm sau vào chế độ dinh dưỡng của mình:
- Nhóm thực phẩm giàu vitamin, đặc biệt là vitamin C như cam, quýt, táo.
- Nhóm thực phẩm có tính chất chống viêm như nghệ và hành.
- Nhóm thực phẩm giàu omega-3 như hạt các loại và rau xanh sậy.
Hơn nữa, người bệnh cần lưu ý uống đủ lượng nước mỗi ngày, khoảng 1,5 - 2 lít để giữ cơ thể luôn được cân bằng và hỗ trợ quá trình phục hồi sau khi dị ứng.
Tóm lại, tình trạng dị ứng Amoxicillin rất phổ biến đặc biệt là ở trẻ em. Dị ứng xuất hiện với những dấu hiệu như nổi mẩn, phát ban,... tình trạng nghiêm trọng có thể dẫn tới shock phản vệ đe dọa tới tính mạng người bệnh. Vì vậy, khi có những biểu hiện như nổi mẩn, phát ban, sưng, phù nề thì bệnh nhân và người nhà cần liên hệ y tế ngay lập tức để được xử lý kịp thời.
Theo dõi website Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để nắm thêm nhiều thông tin sức khỏe, dinh dưỡng, làm đẹp để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và những người thân yêu trong gia đình.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
