Dinh dưỡng là yếu tố quan trọng góp phần lớn trong việc duy trì sức khỏe cũng như khả năng chống chọi lại bệnh tật của những bệnh nhân ung thư ruột kết, trực tràng và hậu môn. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp một số câu hỏi thường gặp về chế độ ăn uống của họ.
Hỏi: Tôi có nên tuân theo một chế độ ăn uống đặc biệt trong khi điều trị ung thư trực tràng bằng hóa chất hoặc xạ trị không?
Trả lời: Trong quá trình điều trị ung thư, bạn nên tuân theo một chế độ ăn uống lành mạnh để bồi bổ cơ thể. Cụ thể là cần đảm bảo các loại thực phẩm và chất dinh dưỡng sau:
- Protein từ thực phẩm giàu protein nạc như cá, thịt gà, thực phẩm từ sữa ít béo và đậu khô.
- Chọn các chất béo lành mạnh hơn như chất béo không bão hòa đơn có chứa trong dầu ô liu, hạt cải và đậu phộng và axit béo omega-3 có trong cá, hạt và quả hạch.
- Ăn thực phẩm ngũ cốc nguyên hạt như bột yến mạch, gạo lứt và bánh mì nguyên cám.
- Ăn nhiều trái cây và rau quả.
- Uống nhiều nước và các chất lỏng khử cafein khác.
Hỏi: Có thể thực hiện chế độ ăn giảm cân trong quá trình điều trị ung thư trực tràng được không?
Trả lời: Giảm cân trong quá trình điều trị vốn không được khuyến khích. Nếu thực hiện giảm cân đồng nghĩa với việc cơ thể bạn sẽ không nạp đủ calo. Điều này dẫn đến việc cơ thể cũng không nhận đủ protein, vitamin và khoáng chất làm ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng chịu đựng điều trị của bệnh nhân. Ngoài ra, điều này còn ảnh hưởng đến phản ứng của cơ thể với điều trị và làm chậm quá trình hồi phục. Điều trị ung thư thường có thể làm tăng nhu cầu dinh dưỡng, do đó trong quá trình điều trị cần phải theo dõi cân nặng và lượng dinh dưỡng nạp vào mỗi ngày của cơ thể.
Hỏi: Tôi có nên chọn chế độ ăn nhiều chất xơ trong thời gian điều trị không?
Trả lời: Điều trị ung thư bằng phương pháp hóa trị và xạ trị có thể gây tiêu chảy. Do đó, nếu bị tiêu chảy bạn nên thực hiện chế độ ăn ít chất xơ. Mặc dù chế độ ăn nhiều chất xơ có thể làm giảm nguy cơ phát triển ung thư đường tiêu hóa dưới, nhưng nó không được khuyến khích trong quá trình điều trị. Vì chế độ ăn ít chất xơ không kích thích ruột di chuyển nên sẽ không gây tiêu chảy. Ngoài ra, chế độ ăn ít chất xơ sẽ dễ tiêu hóa hơn.
Nếu bạn bị tiêu chảy, cần tránh các thực phẩm sau đây:
- Trái cây và rau sống.
- Bánh mì và ngũ cốc nguyên hạt.
- Đậu khô và các loại đậu.
- Ngô.
- Các loại hạt - tuy nhiên, bơ đậu phộng mịn hoặc bơ hạt mịn đều được.
Khuyến cáo bạn không nên dùng thêm các loại vitamin bổ sung chất chống oxy hóa trong quá trình điều trị. Mức độ cao của chất chống oxy hóa có thể tương tác với điều trị ung thư. Bạn có thể dùng một loại vitamin tổng hợp tiêu chuẩn cung cấp 100% RDI theo liều lượng khuyến nghị hàng ngày cho các vitamin và khoáng chất. Các chất bổ sung thảo dược cũng nên tránh, vì chúng có thể chứa chất chống oxy hóa và các hợp chất khác tương tác với các phương pháp điều trị ung thư. Nghiên cứu về vitamin và thảo mộc trong quá trình điều trị vẫn chưa được kết luận. Có một số nghiên cứu chỉ ra rằng các chất bổ sung vitamin như Vitamin C, E và A có thể cản trở hiệu quả điều trị ung thư. Theo lý thuyết thì các chất chống oxy hóa bảo vệ các tế bào của cơ thể khỏi bị hư hại, nên việc dùng một lượng dư thừa có thể thực sự bảo vệ các tế bào ung thư khỏi quá trình hóa trị hoặc xạ trị.
Hỏi: Có phải đường làm phát triển bệnh ung thư, vì vậy nên tránh tất cả đường trong chế độ ăn uống của mình?
Trả lời: Các nghiên cứu gần đây cho thấy chế độ ăn nhiều đường đơn như đường trắng, nước ngọt và đồ ngọt có thể làm tăng nguy cơ phát triển ung thư. Một số giả thuyết được đưa ra rằng có thể là do chế độ ăn nhiều đường đơn có ít chất dinh dưỡng chống ung thư hơn hoặc đường đơn làm tăng insulin và làm tăng sự phát triển của tế bào ung thư. Mặc dù nhiều nghiên cứu đã sớm khuyên những người bị ung thư loại bỏ đường như một phần của chế độ ăn uống ngăn ngừa ung thư. Tuy nhiên, sẽ không thật sự tốt cho sức khỏe nếu tránh tất cả các nguồn thực phẩm chứa đường đơn, vì chúng bao gồm trái cây, rau và ngũ cốc. Những thực phẩm này là nguồn dinh dưỡng chính được chứng minh là có tác dụng giảm nguy cơ ung thư. Cách để ngăn chặn sự gia tăng insulin là giảm lượng thức ăn chứa nhiều đường đơn. Điều này được thực hiện bằng cách tránh các loại thực phẩm như đồ ngọt và nước ngọt. Ngoài ra, bằng cách ăn thực phẩm có đường đơn với thực phẩm có chất xơ, protein và chất béo sẽ giúp làm chậm quá trình hấp thụ đường và tránh tăng insulin. Dựa trên nghiên cứu, Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ đưa ra các khuyến nghị sau đây để giảm nguy cơ ung thư:
- Ăn 5 hoặc nhiều hơn các loại rau và trái cây mỗi ngày.
- Ăn các thực phẩm khác từ nguồn thực vật nhiều lần mỗi ngày chẳng hạn như ngũ cốc nguyên hạt, đậu, các loại hạt.
- Hạn chế lượng đường đơn bao gồm bánh ngọt, ngũ cốc ngọt, nước ngọt và đường.
- Hạn chế uống rượu bia bằng cách ăn thực phẩm có đường đơn với thực phẩm có chất xơ, protein và chất béo, điều này sẽ làm chậm quá trình hấp thụ đường và tránh tăng insulin.
Hỏi: Có nên dùng rau, trái cây hữu cơ để hạn chế thuốc trừ sâu?
Trả lời: Nhìn chung, nghiên cứu cho thấy lợi ích của việc ăn uống tạo ra nhiều hơn nguy cơ phơi nhiễm thuốc trừ sâu. Do đó, không thật sự cần thiết phải chi thêm tiền cho các sản phẩm hữu cơ. Nếu bạn vẫn chọn sản phẩm hữu cơ, hãy tìm sản phẩm có nhãn chứng nhận sản phẩm hữu cơ. Ngoài ra, hãy nhớ rửa tất cả các sản phẩm bằng nước sạch, sẽ loại bỏ hầu hết các loại thuốc trừ sâu còn sót lại. Nhiều nghiên cứu đã được thực hiện khi xem xét mức độ phơi nhiễm thuốc trừ sâu từ các loại trái cây và rau quả được trồng thương mại cho thấy rất ít bằng chứng về nguy cơ ung thư do thuốc trừ sâu và dư lượng hóa chất khác trong thực phẩm.
Hỏi: Các khuyến nghị cho một chế độ ăn uống bảo vệ cơ thể sau khi điều trị ung thư là gì?
Trả lời: Nghiên cứu đã chỉ ra rằng có những yếu tố chế độ ăn uống và lối sống nói chung dường như có tác dụng bảo vệ chống lại bệnh ung thư. Tuy nhiên, có rất ít nghiên cứu về tác dụng của chế độ ăn uống trong việc ngăn ngừa sự tái phát của ung thư đại trực tràng. Khuyến cáo về chế độ ăn uống và dinh dưỡng sau khi điều trị ung thư ruột kết, trực tràng và hậu môn dựa trên những gì đã được chứng minh để ngăn ngừa ung thư phát triển lần đầu tiên.
Các khuyến nghị này bao gồm:
- Ăn một chế độ ăn nhiều chất xơ bằng cách Chọn ngũ cốc nguyên hạt, đậu khô, trái cây và rau. Nên ăn tối thiểu 25g chất xơ mỗi ngày.
- Ăn nhiều trái cây và rau quả. Tối thiểu 5 phần ăn một ngày là tốt.
- Giảm chất béo bão hòa chủ yếu từ thực phẩm động vật: Chọn các sản phẩm sữa ít chất béo. Đồng thời hạn chế thịt đỏ và các loại thịt chế biến sẵn.
- Ăn thực phẩm từ sữa, nước trái cây bổ sung canxi, bông cải xanh, cá hồi đóng hộp và cá mòi (có xương). Mục tiêu cung cấp khoảng 1000 mg canxi mỗi ngày. Uống bổ sung canxi nếu cần.
- Ăn thực phẩm giàu folate (axit folic) như nước cam, đậu khô, rau bina, bông cải xanh, ngũ cốc và bánh mì tăng cường. Một loại vitamin tổng hợp hàng ngày sẽ cung cấp 100% giá trị hàng ngày.
- Hạn chế rượu bia.
- Duy trì cân nặng hợp lý.
- Luyện tập thể dục thể thao mỗi ngày.
Mong rằng những chia sẻ trên đây sẽ giúp cho người bệnh ung thư có được một chế độ ăn lành mạnh, tốt cho sức khỏe cùng quá trình điều trị bệnh.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: oncolink.org
