Tế bào gốc điều trị bệnh vẩy nến đang mở ra một triển vọng mới trong y học. Với khả năng thay thế tế bào tổn thương và hỗ trợ hệ miễn dịch, liệu pháp này giúp chống viêm, làm chậm tổn thương da và thúc đẩy quá trình phục hồi. Tuy nhiên, dù còn nhiều hạn chế và chưa được phê duyệt rộng rãi nhưng tế bào gốc vẫn mang lại hy vọng lớn cho bệnh nhân vẩy nến trong tương lai.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sỹ thuộc Trung tâm Công nghệ cao Vinmec.
1. Các loại tế bào gốc
Dựa theo nguồn gốc tế bào gốc, loại tế bào này được phân thành nhiều loại như sau:
- Tế bào gốc trưởng thành có mặt trong các mô trưởng thành như tủy xương và mô mỡ.
- Tế bào gốc từ máu cuống rốn được thu thập từ máu cuống rốn của trẻ sơ sinh ngay sau khi sinh.
- Tế bào gốc từ mô dây rốn được lấy từ mô dây rốn của thai nhi sau khi sinh bao gồm tế bào gốc biểu mô, trung mô và nội mô.
- Tế bào gốc đa năng nhân tạo được tạo ra từ các tế bào soma hay tế bào sinh dưỡng.
- Tế bào gốc phôi là các tế bào đa năng trong giai đoạn phôi sớm hoặc phôi nang, được tách từ phôi nang một cách nhân tạo.
Trong các nguồn này, tế bào gốc từ máu và mô dây rốn của trẻ sơ sinh được coi là có số lượng dồi dào và nhiều ưu điểm vượt trội hơn so với các nguồn khác.
2. Tế bào gốc điều trị bệnh vẩy nến như thế nào?
Với khả năng thay thế các tế bào tổn thương bằng tế bào khỏe mạnh, cấy ghép tế bào gốc được đánh giá là một phương pháp đầy tiềm năng. Một nghiên cứu năm 2022 về bệnh vẩy nến nặng không đáp ứng các liệu pháp thông thường cho thấy tế bào gốc có thể giúp giảm viêm và mức độ cytokine liên quan đến bệnh.
Nghiên cứu đã xác định ba phương pháp điều trị tế bào gốc tiềm năng:
- Tế bào gốc tạo máu chịu trách nhiệm tạo ra các tế bào máu.
- Tế bào gốc trung mô có khả năng phát triển thành tế bào xương và mô.
- Tế bào T điều hòa đóng vai trò kiểm soát phản ứng miễn dịch.
Theo lý thuyết, tế bào gốc mạnh mẽ sẽ hỗ trợ củng cố hệ miễn dịch và hạn chế hoạt động quá mức gây ra các triệu chứng của bệnh vẩy nến. Những lợi ích tiềm tàng khi ứng dụng tế bào gốc để điều trị bệnh vẩy nến bao gồm:
- Giúp giảm thiểu các triệu chứng nghiêm trọng trên da.
- Làm chậm quá trình hình thành các tổn thương da mới.
- Đẩy nhanh tốc độ phục hồi và chữa lành vết thương trên da.
3. Quy trình chữa trị bệnh vẩy nến bằng tế bào gốc
Hiện tại, cấy ghép tủy xương là phương pháp chính trong liệu pháp điều trị bằng tế bào gốc.
Để đánh giá mức độ phù hợp với phương pháp tế bào gốc, bác sĩ sẽ kiểm tra sức khỏe và thực hiện xét nghiệm máu. Kế đến, các tế bào gốc được tách từ máu bằng thiết bị lọc, nguồn cung cấp có thể là từ bệnh nhân hoặc người hiến tặng.
Các tế bào được lọc qua quy trình tương tự như nhận máu sẽ được truyền cho bệnh nhân. Thời gian cấy ghép thường kéo dài khoảng vài giờ và không cần gây mê. Tuy nhiên, để theo dõi mức độ thành công của cấy ghép, bệnh nhân phải nằm viện trong một thời gian ngắn.
Thông thường, bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống miễn dịch để ngăn ngừa tình trạng từ chối tế bào gốc trong trường hợp nhận tế bào gốc từ người hiến tặng.
4. Những hạn chế của liệu pháp tế bào gốc điều trị bệnh vẩy nến
Các chuyên gia không coi phương pháp điều trị bằng tế bào gốc là một giải pháp triệt để cho bệnh vẩy nến, đồng thời cũng chưa được phê duyệt làm phương án điều trị dù tế bào gốc mang đến triển vọng đầy hứa hẹn cho bệnh nhân trong tương lai. Cho đến nay, FDA chỉ cho phép sử dụng tế bào gốc trong một số tình trạng đặc biệt như các rối loạn máu và ung thư liên quan.
Phương pháp điều trị bằng tế bào gốc cho bệnh vẩy nến có một số hạn chế quan trọng, bao gồm:
- Dù tình trạng bệnh có như thế nào vẫn cần một lượng tế bào gốc lớn để đạt hiệu quả điều trị.
- Hệ miễn dịch có thể từ chối các tế bào gốc được lấy từ người hiến tặng.
- Tế bào gốc cấy ghép chỉ có thể tồn tại trong cơ thể trong một khoảng thời gian giới hạn.
5. Những rủi ro cần biết
Liệu pháp tế bào gốc điều trị bệnh vẩy nến có thể gây ra các tác dụng phụ phổ biến liên quan đến việc giảm số lượng tế bào máu và tiểu cầu, từ đó dẫn đến:
- Chảy máu.
- Dễ bầm tím.
- Thiếu máu và thiếu sắt.
- Dễ mắc các bệnh nhiễm trùng.
Bệnh mảnh ghép chống ký chủ (GVHD) là một biến chứng nghiêm trọng có khả năng xảy ra khi hệ miễn dịch của cơ thể nhận diện tế bào hiến tặng là vật lạ và tấn công các tế bào khỏe mạnh.
6. Một số phương pháp điều trị vẩy nến khác
Các nhà nghiên cứu hiện đang tìm hiểu nhiều phương pháp điều trị tiềm năng khác nhau, ngoài việc sử dụng tế bào gốc trong điều trị vẩy nến.
Một nghiên cứu được thực hiện vào năm 2023 chỉ ra những phương pháp điều trị mới có thể được áp dụng, bao gồm:
- Các phương pháp tăng cường hiệu quả của thuốc ngoài da như vi kim.
- Kết hợp thuốc sinh học với methotrexate.
- Các phương pháp sinh học mới nhắm vào các đường miễn dịch khác nhau.
- Các loại thuốc ức chế phân tử nhỏ.
Các chỉ số sinh học đặc thù giúp phát hiện bệnh vẩy nến ở giai đoạn sớm đang được nghiên cứu bởi các nhà khoa học với mục tiêu giúp bệnh nhân điều trị kịp thời.
Đối với các trường hợp nặng, bác sĩ có thể khuyến cáo sử dụng thuốc tiêm như thuốc sinh học. Thêm vào đó, liệu pháp ánh sáng cũng được sử dụng đồng thời với các phương pháp điều trị khác.
Việc tham khảo ý kiến từ các chuyên gia y tế về các phương pháp điều trị hiện có là rất quan trọng để điều trị hiệu quả triệu chứng bệnh vẩy nến. Các phương pháp điều trị hiện nay chủ yếu là sự kết hợp giữa thuốc bôi ngoài da và thuốc uống, giúp giảm viêm và điều chỉnh hoạt động hệ miễn dịch, từ đó giảm sự tái tạo tế bào da quá mức.
Phương pháp điều trị bệnh vẩy nến sử dụng tế bào gốc có tác dụng làm giảm các tế bào viêm gây ra các đợt phát ban. Mặc dù nghiên cứu về các loại tế bào gốc và các phác đồ điều trị tối ưu vẫn còn đang trong giai đoạn sơ khai nhưng kết quả ban đầu đã cho thấy phương pháp này có tiềm năng lớn trong tương lai.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
