Phòng ngừa nhiễm trùng trong điều trị ung thư

Một số phương pháp điều trị ung thư có thể gây giảm bạch cầu trong máu người bệnh (giảm bạch cầu trung tính). Khi giảm bạch cầu, cơ thể không còn chiến đấu chống lại nhiễm trùng được tốt như mọi khi, khiến cho tình trạng nhiễm trùng trầm trọng hơn. Do đó, bạn cần biết được cách phòng ngừa nhiễm trùng cũng như nhận biết được các dấu hiệu nhiễn trùng.

Tôi phải làm gì để phòng nhiễm trùng?

Rửa tay sạch sẽ bằng nước và xà phòng:

  • Trước khi ăn hoặc trước khi nấu ăn
  • Sau khi tiếp xúc với thịt sống
  • Sau khi đi vệ sinh
  • Sau khi ở nơi công cộng về
  • Dùng cồn rửa tay nếu không có nước và xà bông.

Chăm sóc cơ thể

Đánh răng sau khi ăn và trước khi đi ngủ (dùng bàn chải mềm và súc miệng với dung dịch không chứa cồn)

  • Tắm rửa hàng ngày (tắm vòi sen hoặc tắm bồn)
  • Giữ sạch sẽ vùng mông sau khi đi vệ sinh
  • Giữ sạch sẽ vết thương rách da hoặc xước da
  • Bôi kem chống nắng

Tránh xa nguồn lây

  • Tránh tiếp xúc với người bị bệnh như cảm lạnh, cúm, hoặc thủy đậu vì họ có thể lây nhiễm cho bạn
  • Cố gắng tránh xa đám đông
  • Tránh sờ lên mắt, mũi và miệng
  • Không ăn uống chung hoặc dùng chung chén đũa, vật dụng cá nhân như bàn chải đánh răng
  • Rửa rau, rửa và gọt vỏ trái cây trước khi ăn
  • Không ăn thực phẩm sống như cá, hải sản, thịt hoặc trứng sống
  • Nấu thịt chín trước khi ăn

Quan trọng

Thông báo cho bác sĩ hoặc điều dưỡng của bạn ngay lập tức nếu bạn có dấu hiệu/triệu chứng sau đây:

  • Sốt từ 38°C hoặc cao hơn
  • Ớn lạnh, vã mồ hôi, rùng mình, hoặc run rẩy
  • Nhức đầu hoặc cứng gáy
  • Đau họng, ho, hoặc cảm lạnh
  • Khó thở
  • Cảm giác muốn ngất xỉu, chóng mặt, hoặc tim đập nhanh
  • Loét miệng hoặc lưỡi trắng
  • Da bị nổi mẩn hoặc nổi ban đỏ
  • Đỏ, sưng tấy hoặc đau, nhất là ở chỗ xung quanh vết thương, chỗ tiêm truyền, hoặc vùng hậu môn
  • Tiêu chảy hoặc nôn không thể kiểm soát
  • Tiểu đục, đau, hoặc tiểu máu

Nếu không thể liên lạc được với bác sĩ hoặc điều dưỡng của bạn, hãy tới khoa cấp cứu nơi gần nhất để được trợ giúp. Đừng quên báo cho họ biết rằng bạn đang điều trị ung thư. Tình trạng tăng thân nhiệt khi bạch cầu giảm được gọi là sốt giảm bạch cầu trung tính và cần được xử trí khẩn cấp.

Phòng ngừa nhiễm trùng trong điều trị ung thư

Tôi cần phải biết thêm điều gì nữa? 

Thuốc men

Hỏi bác sĩ, điều dưỡng, hoặc dược sĩ trước khi bạn dùng bất cứ thuốc gì. Một số loại thuốc có thể che lấp các dấu hiệu nhiễm trùng như paracetamol, aspirin và ibuprofen.

Tiêm vắc xin

Hỏi bác sĩ, điều dưỡng, hoặc dược sĩ trước khi bạn tiêm chủng bất kỳ loại vắc xin nào. Tránh tiếp xúc với những người mới được tiêm vắc xin sống như vắc xin thủy đậu hoặc MMR (sởi, quai bị, Rubella).

Thú cưng và các loại thú vật khác

Động vật có thể mang mầm bệnh. Hãy rửa tay sạch sẽ sau khi sờ vào động vật. Nếu có thể, tránh dọn rửa phân mèo, chó, động vật, tránh dọn rửa bể cá, chuồng chim, hoặc khay vệ sinh của mèo.

Làm vườn

Đeo bao tay và mặc quần áo bảo vệ khi làm vườn. Rửa sạch tay sau khi làm vườn. Tránh xa nơi ủ phân và nơi chứa đất trộn cho cây cảnh vì những thứ đó có thể chứa vi khuẩn.

Xây dựng và sửa nhà cửa

Cố gắng tránh bụi nơi công trường xây dựng hoặc nơi sửa nhà cửa do đôi khi đó cũng là nguồn gây nhiễm trùng.

Bơi lội

Không bơi ở sông, hồ nước hoặc hồ bơi công cộng hoặc tắm bồn nước nóng công cộng.

Khám và điều trị nha khoa

Thông báo cho bác sĩ điều trị ung thư cho bạn trước khi bạn đi khám hoặc điều trị nha khoa.

Đau ốm trong gia đình

Nếu trong nhà có người bị bệnh, hãy liên lạc với bác sĩ hoặc điều dưỡng của bạn để được hướng dẫn.

Những câu hỏi thường gặp

Khi nào thì tôi có thể bị nhiễm trùng?

Giảm bạch cầu trung tính và nhiễm trùng dễ xảy ra nhất vào khoảng 7-14 ngày sau mỗi đợt điều trị hóa chất nhưng bạn có thể bị nhiễm trùng bất cứ lúc nào.

Nhiễm trùng xảy ra như thế nào?

Nhiễm trùng là có thể do các loại vi khuẩn, vi rút, nấm.

Những điều cần hỏi bác sĩ, điều dưỡng, hoặc dược sĩ của bạn

  • Khi nào bạn cần gọi điện cho bác sĩ/điều dưỡng/dược sĩ của bạn?
  • Khi nào bạn cần phải theo dõi thân nhiệt?
  • Cách tự đo thân nhiệt cho bản thân?

Liệu tôi có thể biết việc tôi bị giảm bạch cầu không? 

Trong quá trình điều trị, bạn sẽ được xét nghiệm máu định kỳ để theo dõi số lượng bạch cầu. Tuy nhiên, hãy luôn cẩn trọng vì số lượng bạch cầu có thể giảm mà bạn không hề biết.

Phòng ngừa nhiễm trùng trong điều trị ung thư
Vi khuẩn, vi rút, nấm vào cơ thể như thế nào?Người bệnh nên làm
gì?
Từ không khí
  • Tránh tiếp xúc với những người đang bệnh, ví dụ khi họ ho và hắt hơi
  • Tránh nơi ủ phân trong vườn và nơi xây cất bụi bặm
Qua đường miệng khi ăn, uống hoặc khi chạm tay vào miệng
  • Rửa tay trước khi ăn
  • Rửa rau, rửa và gọt vỏ trái cây và nấu chín kỹ thịt và các loại hải sản có vỏ cứng
  • Tìm hiểu về về an toàn
    thực phẩm và vấn đề ngộ độc thực phẩm do vi khuẩn listeria
  • Không rửa dọn vệ sinh
    động vật
  • Không bơi ở sông, hồ nước hoặc hồ bơi công cộng hoặc tắm bồn nước nóng công cộng.
Qua vết thương ở da vào trong máu
  • Giữ sạch chỗ vết thương rách da và xước da
  • Không nặn mụn
  • Dùng dao cạo râu điện

Có cách nào điều trị giảm bạch cầu trung tính? 

Một số người bị giảm bạch cầu trung tính sẽ được tiêm thuốc giúp cơ thể sản sinh thêm bạch cầu chống nhiễm trùng. Bác sĩ sẽ cho bạn biết nếu bạn cần điều trị.

Chia sẻ
Câu chuyện khách hàng Thông tin sức khỏe Sống khỏe