Hiểu rõ những lưu ý về ung thư đại trực tràng rất quan trọng, bởi đây là một bệnh lý phổ biến hiện nay. Hiểu biết đúng đắn về bệnh sẽ giúp bệnh nhân nhận thức được các yếu tố nguy cơ, các triệu chứng cần chú ý, cũng như cách phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Dưới đây là những lưu ý quan trọng mà người bệnh nên biết để có thể phòng tránh và đối phó với căn bệnh này một cách tốt nhất. Hãy cùng khám phá những điều cần chú ý để bảo vệ sức khỏe và giảm thiểu nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của BS Lê Ngọc Mây - Bác sĩ Nội Ung bướu tại Trung tâm Ung bướu - Xạ trị, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.
1. Có cần xét nghiệm ung thư đại trực tràng không?
Ngay cả khi trong gia đình bạn không có ai mắc ung thư đại trực tràng hoặc polyp, bạn vẫn không nên chủ quan. Điều này chỉ có nghĩa là bạn có nguy cơ mắc bệnh ở mức trung bình. Nam giới với nguy cơ trung bình được khuyến nghị bắt đầu thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán sớm ung thư đại trực tràng từ độ tuổi 50. Việc này giúp phát hiện sớm các polyp hoặc tổn thương trong ruột, tạo điều kiện phát hiện ung thư ở giai đoạn đầu, khi khả năng điều trị thành công cao hơn.
Các phương pháp xét nghiệm chẩn đoán ung thư đại trực tràng bao gồm:
- Xét nghiệm máu ẩn trong phân: Giúp phát hiện máu trong phân mà mắt thường không thể thấy. Người trên 50 tuổi nên thực hiện xét nghiệm này hàng năm để theo dõi sức khỏe đại trực tràng.
- Soi đại tràng sigma bằng ống mềm: Phương pháp này sử dụng ống nội soi để quan sát trực tràng và đại tràng sigma. Các hình ảnh thu được sẽ giúp bác sĩ xác định nguy cơ ung thư của bệnh nhân.
- Nội soi toàn bộ đại tràng: Đây là phương pháp kiểm tra toàn diện nhất, trong đó bác sĩ sử dụng ống nội soi để quan sát toàn bộ đại tràng, giúp phát hiện các polyp và khối u.
- Xét nghiệm ADN trong phân: Kiểm tra mẫu phân để tìm các thay đổi di truyền có liên quan đến ung thư. Xét nghiệm này có khả năng phát hiện các bất thường về gen của tế bào ung thư.
- Xét nghiệm miễn dịch hóa học trong phân (FIT): Phương pháp này kiểm tra protein trong phân, các protein này có thể chỉ ra sự hiện diện của ung thư đại trực tràng.
Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ để lựa chọn phương pháp xét nghiệm phù hợp nhất với tình trạng sức khỏe của mình.
2. Có máu trong phân thì có nên xét nghiệm không? Những lưu ý quan trọng về ung thư đại trực tràng
Câu hỏi về việc có máu trong phân và mối liên hệ với ung thư đại trực tràng là một trong những vấn đề phổ biến. Chảy máu trong phân có thể là một trong những dấu hiệu sớm của ung thư đại trực tràng, nhưng không phải lúc nào cũng là ung thư. Một số tình trạng khác, chẳng hạn như viêm loét đại tràng hoặc trĩ, cũng có thể gây ra hiện tượng này.
Do đó, nếu phát hiện máu trong phân, bệnh nhân cần gặp bác sĩ để thăm khám và chẩn đoán. Bác sĩ sẽ thực hiện các xét nghiệm cần thiết để xác định nguyên nhân và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
Ngoài chảy máu trong phân, có một số triệu chứng khác của ung thư đại trực tràng mà bệnh nhân cần lưu ý, bao gồm:
- Thay đổi thói quen đại tiện, như tiêu chảy hoặc táo bón kéo dài.
- Cảm giác đi đại tiện không hết phân.
- Đau bụng hoặc đầy hơi thường xuyên.
- Mệt mỏi và giảm cân không rõ nguyên nhân.
Việc theo dõi cẩn thận những biểu hiện này sẽ giúp tránh việc bỏ sót những triệu chứng quan trọng và đảm bảo chẩn đoán chính xác.
3. Khối u tuyến có liên quan đến ung thư đại trực tràng không?
Đây cũng là một lưu ý về ung thư đại trực tràng mà mọi người cần biết. U tuyến là một loại polyp thường gặp trong đại trực tràng và thường là lành tính. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, u tuyến có thể phát triển thành ung thư đại trực tràng. Quá trình này thường kéo dài nhiều năm và không phải tất cả các u tuyến đều chuyển thành ung thư.
Khi phát hiện polyp trong quá trình nội soi đại tràng, bác sĩ sẽ khó phân biệt giữa polyp tiền ung thư và polyp lành tính chỉ qua quan sát trực tiếp. Do đó, tất cả các polyp được phát hiện sẽ được cắt bỏ và gửi đến phòng xét nghiệm để kiểm tra dưới kính hiển vi, xác định xem chúng có tiềm năng trở thành ung thư hay không.
Mặc dù phần lớn các u tuyến không phát triển thành ung thư, nhưng u tuyến lớn hơn có nguy cơ cao hơn. Vì vậy, việc cắt bỏ toàn bộ các polyp khi phát hiện là cần thiết để ngăn ngừa nguy cơ phát triển thành ung thư đại trực tràng.
4. Cách đối phó với mệt mỏi khi điều trị ung thư đại trực tràng
Mệt mỏi là một tác dụng phụ phổ biến trong quá trình điều trị ung thư, đặc biệt là khi bệnh nhân trải qua hóa trị. Mặc dù nguyên nhân chính xác của tình trạng này chưa được xác định rõ, nó có thể liên quan đến tác động của thuốc hóa trị và những thay đổi sinh lý trong cơ thể người bệnh.
Để giảm bớt tình trạng mệt mỏi, người bệnh có thể áp dụng một số biện pháp sau:
- Ghi lại thời điểm mệt mỏi: Theo dõi thời gian mệt mỏi xuất hiện có thể giúp bệnh nhân nhận ra các yếu tố gây ra tình trạng này và điều chỉnh hoạt động hàng ngày cho phù hợp.
- Nhận biết dấu hiệu mệt mỏi: Chú ý đến các dấu hiệu mệt mỏi như đau nhức cơ thể, kiệt sức, hoặc khó tập trung để điều chỉnh lối sống và nghỉ ngơi hợp lý.
- Lên lịch hoạt động: Lập kế hoạch cho các hoạt động hàng ngày giúp bệnh nhân quản lý năng lượng và tránh tình trạng quá tải.
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Cung cấp dinh dưỡng cân bằng và đủ chất giúp cải thiện sức khỏe tổng thể và tăng cường sức đề kháng.
- Tập thể dục nhẹ nhàng: Ngay cả khi đang điều trị, bệnh nhân nên thực hiện các bài tập thể dục nhẹ như đi bộ hoặc yoga để cải thiện thể lực và tinh thần.
- Giữ tinh thần lạc quan và tránh stress: Tâm trạng tích cực và việc quản lý stress có thể giúp người bệnh đối phó tốt hơn với quá trình điều trị.
5. Thay đổi chế độ ăn uống để giảm nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng
Chế độ ăn uống có vai trò quan trọng trong việc giảm nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng. Mặc dù có nhiều tranh cãi về hiệu quả của chất xơ trong việc phòng ngừa ung thư, một số nghiên cứu chỉ ra rằng chế độ ăn giàu chất xơ có thể khô ng tạo ra sự khác biệt lớn trong phòng chống ung thư đại trực tràng. Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn khuyến khích việc bổ sung chất xơ vào bữa ăn hàng ngày.
Chế độ ăn giàu chất xơ không chỉ giúp cải thiện hệ tiêu hóa mà còn có nhiều lợi ích khác, bao gồm:
- Hạ huyết áp: Chất xơ có thể giúp giảm huyết áp, bảo vệ tim mạch.
- Cải thiện lượng đường trong máu: Chất xơ giúp điều chỉnh đường huyết, đặc biệt quan trọng đối với những người có nguy cơ mắc tiểu đường.
- Ngăn ngừa bệnh lý tiêu hóa: Chất xơ giúp duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh, ngăn ngừa táo bón và các vấn đề về đường tiêu hóa khác.
- Bổ sung chất xơ từ các nguồn thực phẩm như rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, và trái cây không chỉ cung cấp dinh dưỡng mà còn hỗ trợ ngăn ngừa một số tình trạng sức khỏe khác.
Tuy nhiên, hãy nhớ rằng, cách hiệu quả nhất để ngăn ngừa ung thư đại trực tràng là duy trì một lối sống lành mạnh, bao gồm chế độ ăn uống cân bằng, tập thể dục thường xuyên, và hạn chế các thói quen có hại như hút thuốc lá và sử dụng rượu bia. Ngoài ra, khám sức khỏe định kỳ đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và tăng cơ hội điều trị thành công.
Trên đây là những lưu ý về ung thư đại trực tràng do Vinmec cung cấp. Hy vọng thông tin này sẽ giúp người bệnh hiểu rõ hơn về căn bệnh và các biện pháp phòng ngừa. Nếu bạn có bất kỳ nghi ngờ nào về sức khỏe của mình, hãy đến ngay các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và chẩn đoán kịp thời.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
