Đồ ngọt ít calo là những sản phẩm được sử dụng trong các loại đồ ăn thức uống như sữa chua, bánh nước,ngũ cốc ăn sáng.... Cho đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa có kết luận chính thức về ảnh hưởng tới sức khoẻ của loại chất này, bởi các kết quả nghiên cứu chưa có tính đồng nhất. Bài viết này sẽ cung cấp thêm một số đặc điểm của loại chất này.
1. Một vài đặc điểm của đồ ngọt ít calo
Đồ ngọt ít calo (LCS) là chất làm ngọt có chứa ít hoặc không có calo nhưng có cường độ ngọt cao hơn trên mỗi gam so với chất làm ngọt có calo như đường ăn, nước ép trái cây và xi-rô ngô. Các tên khác của đồ ngọt ít calo LCS là chất làm ngọt không dinh dưỡng, chất làm ngọt nhân tạo, chất thay thế đường và chất làm ngọt cường độ cao.
Đồ ngọt ít calo LCS được tìm thấy trong nhiều đồ uống và thực phẩm như món tráng miệng đông lạnh, kẹo,, kẹo cao su, gelatin và bánh pudding. Thực phẩm và đồ uống có chứa đồ ngọt ít calo LCS đôi khi được dán nhãn đồ ngọt ít đường hoặc độ ngọt không đường hoặc đồ ăn kiêng. Một số đồ ngọt ít caloLCS có thể được sử dụng làm chất tạo ngọt cho mục đích chung.
Vì đồ ngọt ít calo LCS ngọt hơn nhiều lần so với đường ăn nên chúng có thể được sử dụng với lượng nhỏ hơn để đạt được mức độ ngọt tương tự như đường. Mọi người có thể sử dụng đồ ngọt ít calo LCS thay cho đường để tiêu thụ ít calo hơn hoặc ít đường hơn hoặc để kiểm soát lượng đường trong máu của họ tốt hơn nếu họ bị tiểu đường hoặc tiền tiểu đường.
Có sáu đồ ngọt ít calo LCS được đưa vào danh sách được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ công nhận là An toàn (GRAS). Nhiều nghiên cứu đã được thực hiện trên từng loại đồ ăn này để xác định các tác dụng độc hại của nó có thể xảy ra. Tất cả chúng đều ngọt hơn đường sucrose nhưng chứa ít hoặc không chứa calo.
2. Một số loại đồ ngọt được sử dụng trong thực phẩm
Các đồ ngọt ít calo LCS sau vẫn đang chờ FDA cấp trạng thái GRAS cho đến khi có nghiên cứu sâu hơn, nhưng được phép sử dụng trong thực phẩm:
2.1. Steviol glycosides đến từ cây Stevia Nam Mỹ, Stevia rebaudiana.
Steviol glycoside được tìm thấy trong thực phẩm và đồ uống ở Hoa Kỳ dưới tên Rebaudioside A (hoặc Reb A), Stevioside, Rebaudioside D, hoặc hỗn hợp steviol glycoside có chứa Rebaudioside A và / hoặc Stevioside làm thành phần chính. Các tên thương mại bao gồm Truvia® và PureVia®. Với độ ngọt gấp 200-400 lần so với đường, lượng tiêu thụ hàng ngày có thể chấp nhận được là 9 gói mỗi ngày.
Chiết xuất từ lá stevia và lá stevia chưa tinh chế không được coi là GRAS và không được phép sử dụng ở Hoa Kỳ làm chất tạo ngọt.
2.2. Monk Fruit
Monk Fruit, còn được gọi là luo han guo hoặc Siraitia grosvenorii Chiết xuất từ quả Swingle (SGFE), xuất phát từ một loại thực vật có nguồn gốc từ miền Nam Trung Quốc. Loại quả này có độ ngọt hơn đường 100-250 lần. Hàm lượng ăn đồ ngọt này hàng ngày được chấp nhận vẫn chưa được xác định.
3. Đồ ngọt ít calo và sức khỏe
Ảnh hưởng sức khỏe của đồ ngọt ít calo LCS là không thể có kết luận chính xác. Bởi với các nghiên cứu cho thấy chưa có sự nhất quán trong kết quả thu được. Hiện nay, vẫn có các nghiên cứu đang xem xét những khác biệt tiềm ẩn về hiệu ứng từ các loại đồ ngọt ít calo LCS khác nhau. Các nghiên cứu dưới đây có thể là căn cứ giúp đánh giá cụ thể về đồ ngọt ít calo LCS.
Một nghiên cứu quan sát lớn đối với phụ nữ Pháp cho thấy cả đồ uống có đường (SSB) và đồ uống ngọt ít calo LCS đều có liên quan đến việc tăng nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường tuýp 2. Các tác giả của nghiên cứu này lưu ý rằng việc hấp thụ nhiều SSB có liên quan đến tăng cân, đồng thời có thể do cảm giác no thấp hơn và tăng lượng đường trong máu và lượng insulin, dẫn đến kháng insulin. Đồ uống ngọt ít calo LCS cũng có thể gây tăng cân do kích thích sự thèm ăn và sở thích ăn ngọt ở một số người.
Với các nghiên cứu quan sát khác đưa ra các vấn đề cần lưu ý rằng lý thuyết về nhân quả ngược lại cũng có thể xảy ra (ví dụ: khi những người thừa cân hoặc bị tiền tiểu đường bắt đầu uống đồ uống ngọt ít calo LCS để cải thiện việc kiểm soát lượng đường trong máu của họ, điều này tạo ra mối liên quan sai giữa lượng đồ uống ngọt ít calo LCS cao hơn và nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường trong tương lai.
Trong quá trình phân tích chi tiết về dữ liệu từ Nghiên cứu Theo dõi Chuyên gia Y tế, mối liên quan tích cực được quan sát thấy giữa lượng nước ngọt ít calo LCS và tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường loại 2 phần lớn được giải thích bởi BMI cơ bản cao hơn và điều kiện trao đổi chất, có thể dẫn đến việc tăng cường sử dụng đồ uống ngọt ít calo LCS.
Trong ba nghiên cứu thuần tập tiền cứu lớn về đàn ông và phụ nữ Hoa Kỳ, việc tiêu thụ SSB có liên quan đến việc tăng cân trung bình 1.4kg trong khoảng thời gian 4 năm. Thay thế cùng một lượng SSB bằng nước hoặc đồ uống ngọt ít calo LCS có liên quan đến việc tăng cân ít hơn (khoảng 0.5kg) trong khoảng thời gian 4 năm.
Đối với người lớn đang cố gắng cai nước ngọt có đường, nước ngọt ăn kiêng có thể thay thế ngắn hạn, tốt nhất nên sử dụng với lượng nhỏ trong thời gian ngắn. Đối với trẻ em, tác động lâu dài của việc tiêu thụ đồ uống ngọt ít calo LCS là chưa rõ, vì vậy tốt nhất là trẻ nên hạn chế ăn.
Kiểm soát cân nặng
Các nghiên cứu quan sát dài hạn cho thấy việc tiêu thụ thường xuyên đồ uống ngọt ít calo LCS làm giảm lượng calo và thúc đẩy tăng cân hoặc duy trì cân nặng ít hơn, nhưng nghiên cứu khác cho thấy không có tác dụng và một số nghiên cứu thậm chí còn cho thấy tăng cân. Các thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng cũng cho thấy nhiều kết quả khác nhau, mặc dù hầu hết đều cho thấy trọng lượng giảm nhẹ. Hầu hết các nghiên cứu này đều diễn ra trong thời gian ngắn với một số lượng nhỏ người tham gia nên khó đưa ra kết luận chính xác về đồ uống LCS và kiểm soát cân nặng. Các so sánh khác nhau giữa các nghiên cứu cũng có thể tạo ra các kết quả khác nhau; ví dụ, lượng đồ uống LCS có được so sánh với SSB, nước trái cây hay nước lọc không?
Bộ não con người phản ứng với vị ngọt bằng các tín hiệu để ăn nhiều hơn. Tuy nhiên, bằng cách cung cấp một hương vị ngọt ngào mà không có bất kỳ calo nào, đồ uống ngọt ít caloLCS có thể khiến chúng ta thèm đồ ăn và thức uống ngọt hơn, có thể làm tăng thêm lượng calo dư thừa. Mặc dù giả thuyết và không được chứng minh trong các nghiên cứu trên người, nghiên cứu đang tích cực xem xét các cơ chế được đề xuất của đồ uống ngọt ít calo LCS có thể ảnh hưởng đến sự thèm ăn và cân nặng:
- Việc tiếp xúc nhiều lần với hương vị ngọt ngào của LCS có thúc đẩy sở thích ăn đồ ngọt trong chế độ ăn uống không?
- Vị ngọt của LCS có kích thích phản ứng insulin mặc dù lượng đường trong máu không thay đổi, dẫn đến tăng cảm giác thèm ăn và ăn nhiều không?
- Nếu đồ uống LCS (so với SSB) không giải phóng hormone trong dạ dày để báo hiệu sự hài lòng, một người có thể tăng lượng thức ăn của họ do đói không?
- Các nghiên cứu tiến hành trên động vật đã chỉ ra rằng đồ ngọt ít calo LCS có thể thay đổi hệ vi sinh vật đường ruột, dẫn đến tăng cân và tăng mức đường huyết. Một hiệu ứng tương tự có được tìm thấy trong các nghiên cứu trên người không?
Tại Đại học California-San Diego, các nhà nghiên cứu đã thực hiện quét MRI chức năng khi các tình nguyện viên uống từng ngụm nước nhỏ được làm ngọt bằng đường hoặc sucralose. Các vùng não được kích hoạt có liên quan đến phần thưởng thức ăn, trong khi sucralose thì không. Các tác giả nói rằng có thể sucralose có thể không đáp ứng đầy đủ mong muốn ăn ngọt tự nhiên nhiều calo. Vì vậy, trong khi đường báo hiệu một cảm giác tích cực được thưởng, LCS có thể không phải là một cách hiệu quả để kiểm soát cơn thèm đồ ngọt.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: hsph.harvard.edu
