Viêm da dị ứng ở trẻ gây ra nhiều triệu chứng khó chịu, gây ảnh hưởng đến sức khỏe và tâm lý. Trẻ có thể bị nhiều dạng viêm da dị ứng khác nhau và mỗi loại sẽ có biểu hiện riêng. Vì thế, bố mẹ cần chú ý nếu trẻ xuất hiện các dấu hiệu bất thường ở da, đồng thời, đưa trẻ đến bác sĩ để điều trị kịp thời.
Bài viết được tư vấn chuyên môn Thạc sĩ, Bác sĩ Phan Ngọc Hải - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.
1. Các dạng viêm da dị ứng ở trẻ em
1.1. Viêm da cơ địa
Viêm da dị ứng, còn được biết đến với tên gọi viêm da cơ địa, tuy không đe dọa tính mạng nhưng lại gây ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng sống, đặc biệt là ở trẻ em. Đây là một tình trạng bệnh lý gây ra các triệu chứng như da khô, ngứa và sần sùi, đem đến cảm giác khó chịu.
Bệnh này có xu hướng tái phát thường xuyên và có nguy cơ cao gặp phải các biến chứng như nhiễm trùng, bội nhiễm, gây ảnh hưởng đến tâm lý, ngoại hình và chất lượng sống của bệnh nhân.
Viêm da dị ứng ở trẻ em được phân loại thành hai dạng: viêm da cơ địa cấp tính và viêm da cơ địa mãn tính.
- Viêm da cơ địa cấp tính: Biểu hiện bằng những đốm đỏ tròn trên da, kèm theo bong tróc da, mụn nước trên bề mặt da và phù nề. Giai đoạn này thường khiến trẻ cảm thấy rất ngứa.
- Viêm da cơ địa mãn tính: Đặc trưng bởi các vùng da sần đỏ, sự bong vảy và rối loạn sắc tố da. Các vùng tổn thương này thường xuất hiện chảy dịch vàng, gây cảm giác khó chịu cho trẻ.
Nguyên nhân gây viêm da cơ địa ở trẻ em bao gồm:
- Di truyền: Nếu trong gia đình có thành viên mắc bệnh chàm da, viêm da dị ứng, viêm mũi dị ứng, hen suyễn hoặc nổi mày đay, trẻ có nguy cơ cao sẽ thừa hưởng các tình trạng này.
- Cơ địa dị ứng: Trẻ có cơ địa dị ứng dễ phản ứng với các tác nhân gây bệnh từ bên trong cơ thể hoặc những yếu tố bên ngoài, khiến tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn, phát triển thành viêm da cấp tính hoặc mãn tính.
- Thay đổi thời tiết: Các yếu tố thời tiết, đặc biệt là khi trời lạnh, cũng là nguyên nhân phổ biến khiến bệnh viêm da cơ địa ở trẻ trở nên tồi tệ hơn.
1.2. Nổi mề đay
Các dấu hiệu của viêm da cơ địa dị ứng dạng mề đay chủ yếu ở tay, chân, miệng, mí mắt:
- Nốt sần đỏ, sưng và hình dạng không rõ ràng.
- Cảm giác ngứa ngáy khó chịu.
- Sốt, khó thở, chóng mặt.
- Da tấy đỏ, rát.
- Phù mạch.
Trẻ em có sức đề kháng yếu nên dễ bị nhiễm khuẩn từ virus, vi khuẩn và các vật thể lạ qua đường hô hấp hoặc qua da. Ngoài ra, dị ứng với thực phẩm, đặc biệt là hải sản, cũng như dị ứng với thuốc, là những nguyên nhân phổ biến khác. Ngoài ra, trẻ cũng có thể phản ứng với các chất gây dị ứng khác như phấn hoa, vết đốt của côn trùng, lông động vật, hóa chất, hoặc thậm chí là thay đổi thời tiết.
1.3. Phát ban
Phát ban xảy ra khi chất histamin gây sưng, ngứa và đỏ lên vùng da nông. Các vết phát ban có thể biến đổi kích thước, xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể.
1.4. Phù mạch
Phù mạch là tinh trạng lớp da sâu bị sưng, đôi khi đi kèm với phát ban. Điểm đặc trưng của phù mạch là không gây đỏ hoặc ngứa, thường xuất hiện ở các mô mềm như mi mắt, miệng, hoặc bộ phận sinh dục. Phù mạch và phát ban có thể xuất hiện cùng lúc hoặc riêng biệt trên cơ thể. Phù mạch xuất hiện có liên quan đến phản ứng của các chất hóa học ở lớp da sâu hơn, thường được lưu trữ trong các tế bào mast của cơ thể.
1.5. Viêm da tiếp xúc
Viêm da tiếp xúc là phản ứng dị ứng trên da xảy ra khi da tiếp xúc trực tiếp với một số hóa chất gây phát ban. Phản ứng này có thể do phản ứng dị ứng hoặc phi dị ứng.
2. Viêm da dị ứng có điều trị được không?
Điều trị viêm da dị ứng ở trẻ em bao gồm việc kết hợp sử dụng thuốc, chăm sóc da và điều chỉnh lối sống. Mặc dù không có phương pháp điều trị nào có thể loại bỏ hoàn toàn bệnh viêm da dị ứng nhưng có thể áp dụng các biện pháp để giảm thiểu các triệu chứng như:
- Ngăn chặn sự tiến triển xấu hoặc bùng phát của bệnh;
- Làm giảm đau và ngứa;
- Giảm bớt cảm giác khó chịu và các yếu tố nguy cơ có thể gây ra bệnh;
- Phòng ngừa nhiễm trùng;
- Ngăn ngừa sự dày lên của da.
3. Điều trị cho trẻ khi bị viêm da dị ứng
Để điều trị viêm da dị ứng ở trẻ em, bố mẹ nên thực hiện những biện pháp sau để giảm bớt sự khó chịu do bệnh gây ra.
- Sử dụng kem dưỡng ẩm hoặc thuốc làm ẩm đặc biệt dành cho trẻ em.
- Ngăn ngừa ngứa và kích ứng da, hãy đưa trẻ đi khám sớm.
- Tắm cho trẻ hàng ngày và đảm bảo da luôn khô ráo, tránh mặc quần áo quá chật cho trẻ.
Trắc nghiệm: các chỉ số cần chú ý về sự phát triển thể chất của trẻ
Chiều cao, cân nặng của bé ở từng giai đoạn nên là bao nhiêu là bình thường, bao nhiêu là bất thường? Cùng ThS.BS Ma Văn Thấm điểm lại xem bạn đã nắm được các chỉ số phát triển thể chất của bé chưa nhé!Nội dung trắc nghiệm được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ y khoa, Ma Văn Thấm , chuyên khoa Nhi , Phòng khám Đa khoa Quốc tế Vinmec Dương Đông(Phú Quốc)
4. Các biến chứng cần biết
Nếu việc điều trị viêm da dị ứng ở trẻ em không được thực hiện và kiểm soát hiệu quả sẽ dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn tác động tiêu cực đến tâm lý.
4.1. Nhiễm trùng da
Các triệu chứng như da khô, nứt nẻ và bong tróc khiến trẻ em khó chịu dẫn đến tình trạng gãi thường xuyên. Điều này tạo điều kiện lý tưởng cho vi khuẩn và virus xâm nhập vào da gây ra nhiễm trùng.
Nếu nhận thấy các dấu hiệu như tiết dịch vàng, xuất hiện đốm nhỏ màu trắng hoặc vàng trong vết chàm, sưng tấy hoặc đau nhức thì nên đưa trẻ đến bác sĩ để thăm khám và điều trị kịp thời.
4.2. Hen suyễn và viêm mũi dị ứng
Theo thống kê, có hơn 50% trường hợp viêm da dị ứng ở trẻ em phát triển thành hen suyễn và viêm mũi dị ứng, đặc biệt ở trẻ dưới 13 tuổi. Hai tình trạng này có mối liên hệ và tác động lẫn nhau khiến bệnh nặng hơn. Điều quan trọng, bệnh hen suyễn có thể gây nguy hiểm tính mạng do liên quan đến chứng ngừng thở.
4.3. Tác động đến tâm lý của trẻ
Những triệu chứng của viêm da dị ứng khiến trẻ bị tăng động giảm chú ý và có xu hướng bám dính bố mẹ nhiều hơn.
Ngoài ra, những biểu hiện như sưng, mẩn đỏ… khiến trẻ bị bạn bè trêu chọc, dễ bị bắt nạt. Điều này ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý của trẻ, dẫn đến mặc cảm, tự ti và tác biệt bản thân với bạn bè.
4.4. Giảm chất lượng giấc ngủ
Tình trạng ngứa ngáy, đau rát trong khi ngủ khiến trẻ ngủ không ngon giấc. Điều này dẫn đến thiếu ngủ, trẻ dễ mệt mỏi và cáu gắt hơn bình thường.
5. Cách phòng ngừa viêm da dị ứng ở trẻ em
Bố mẹ hãy thực hiện các cách phòng tránh sau để giảm thiểu nguy cơ viêm da dị ứng ở trẻ em:
- Giữ cho cơ thể và da trẻ luôn khô ráo, thoáng mát, tránh tình trạng ẩm ướt kéo dài.
- Đảm bảo trẻ ngủ đủ giấc, giờ giấc cố định, tránh căng thẳng và quấy khóc. Điều này giúp bảo vệ sức khỏe và làn da của trẻ.
- Quần áo và đồ dùng của trẻ phải luôn sạch sẽ, làm từ chất liệu mềm, thông thoáng và thấm hút mồ hôi tốt.
- Vệ sinh da trẻ cẩn thận, chủ yếu bằng nước sạch và sử dụng các nguyên liệu tự nhiên lành tính hoặc sữa tắm dành riêng cho trẻ nhỏ. Đặc biệt, người chăm sóc trẻ cần vệ sinh cơ thể sạch sẽ, nhất là vùng bàn tay và bàn chân.
- Cho trẻ uống đủ nước để tránh tình trạng thiếu nước gây khô da.
- Hạn chế cho trẻ tiếp xúc với thực phẩm dễ gây dị ứng như thịt gà, thịt bò, các loại mắm, tương, đồ lên men và đồ hộp.
- Tránh sử dụng thuốc bôi da không cần thiết để không làm tổn thương da trẻ.
- Giữ trẻ xa các vật nuôi và đồ vật có nguy cơ gây dị ứng như thú nhồi bông, chổi lông và quần áo làm từ len.
- Nếu trẻ mất ngủ, đau ở vùng da tổn thương hoặc nếu da nhiễm trùng có dấu hiệu vệt đỏ, chảy mủ hay có vảy vàng, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec hiện cung cấp Gói khám và tư vấn điều trị viêm da cơ địa dị ứng, giúp khách hàng có cái nhìn tổng quan về tình trạng bệnh và tư vấn các biện pháp hiệu quả để phòng ngừa bệnh tái phát.
Khi đăng ký gói khám và tư vấn điều trị viêm da cơ địa dị ứng, khách hàng sẽ được hưởng các dịch vụ sau: Khám chuyên khoa Da liễu, cùng với các xét nghiệm bao gồm định lượng IgE, vi nấm soi tươi, định lượng IgE đặc hiệu đối với các dị nguyên gây dị ứng hô hấp và thức ăn (Panel 1 Việt), và xét nghiệm Rida Allergy Screen (panel 1)...
Nếu quý khách có nhu cầu được tư vấn và thăm khám tại các Bệnh viện Vinmec trong hệ thống Y tế trên toàn quốc, vui lòng đặt lịch hẹn qua website để nhận được sự phục vụ tốt nhất.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
