Bệnh tiểu đường hay còn được biết đến là bệnh về lối sống không lành mạnh. Sự phát triển của khoa học hiện đại đã giúp khám phá những hoạt chất có lợi trong các loại cây và trái cây truyền thống, trong đó có việc ăn mướp đắng. Vậy bị tiểu đường có nên ăn mướp đắng không? Hãy đọc thêm bài viết dưới đây để biết được người bệnh tiểu đường ăn mướp đắng tốt hay không.
1. Bị tiểu đường có nên ăn mướp đắng?
Hiện nay, có sự gia tăng đáng kể dân số mắc bệnh tiểu đường, một căn bệnh do lối sống. Theo số liệu thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới, số người mắc tiểu đường hiện nay là 422 triệu người. Do vậy, thay đổi lối sống có chế độ ăn lành mạnh và bảo vệ sức khỏe, giảm nguy cơ gia tăng bệnh tiểu đường là hết sức cần thiết. Hiện nay, nhiều người đã và đang quan tâm đến việc ăn mướp đắng và bệnh tiểu đường. Vậy sự thực mối liên quan này là gì?
Mướp đắng có liên quan đến việc giảm lượng đường trong máu của cơ thể bạn. Hoạt chất có trong mướp đắng khiến chúng có cơ chế hoạt động giống như insulin – giúp đưa glucose vào tế bào để tạo năng lượng. Việc tiêu thụ mướp đắng cũng có thể giúp cơ thể bạn giữ lại các chất dinh dưỡng bằng cách ngăn chặn sự chuyển đổi của chúng thành đường glucose và đưa chúng vào máu. Mặc dù đã có bằng chứng cho thấy mướp đắng có thể lượng đường trong máu nhưng chưa có một phê duyệt công nhận mướp đắng là phương pháp hoặc thuốc điều trị cho tiền tiểu đường hay tiểu đường.
Đã có một vài nghiên cứu trước đây về mối liên quan giữa mướp đắng và tiểu đường. Một nghiên cứu tổng quan hệ thống trong cơ sở dữ liệu của Cochrane kết luận rằng cần có nhiều nghiên cứu hơn để đo lường tác động của mướp đắng đối với tiểu đường tuýp 2. Ngoài ra, nghiên cứu trên cũng chỉ ra nhu cầu nghiên cứu thêm về mướp đắng như là một liệu pháp điều trị dinh dưỡng. Một nghiên cứu khác đăng tải trên Tạp chí Dân tộc học đã so sánh hiệu quả của mướp đắng với một loại thuốc điều trị bệnh tiểu đường ở thời điểm hiện tại. Nghiên cứu kết luận rằng mướp đắng đã làm giảm mức độ fructosamine ở những bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 tham gia nghiên cứu. Tuy nhiên, nó hoạt động lại kém hiệu quả hơn so với liều thấp hơn của loại thuốc đã được phê duyệt. Cần nhắc lại rằng, không có chấp thuận về mặt y tế nào để tiêu thụ mướp đắng như là một phương pháp điều trị tiểu đường tuýp 2 ở thời điểm hiện tại. Nhưng nó có thể được thêm vào chế độ ăn uống lành mạnh và đa dạng của người bệnh tiểu đường tuýp 2.
Giống như một loại rau, trong mướp đắng cũng có những thành phần vitamin và khoáng chất. Trong mướp đắng có chứa vitamin A, vitamin C và sắt. Ngoài ra, mướp đắng giàu chất xơ và các chất chống oxy hoá, chẳng hạn như catechin, axit gallic, epicatechin và axit chlorogenic giúp bảo vệ tế bào và chống lại các tế bào ung thư. Như vậy, sử dụng mướp đắng ngoài việc có lợi cho người bệnh tiểu đường nó còn bổ sung vitamin và các chất dinh dưỡng khác giúp nâng cao sức khoẻ của người bệnh.
Một số lưu ý đối với người tiểu đường khi sử dụng mướp đắng trong chế độ ăn là chúng có thể gây ra một số tác dụng không mong muốn và có thể cản trở các loại thuốc đang sử dụng khác. Một số tác dụng không mong muốn có thể gặp phải gồm có:
- Tiêu chảy, nôn mửa và một số vấn đề đường ruột khác
- Chảy máu âm đạo, co thắt tử cung hoặc thậm chí có thể sảy thai đối với phụ nữ có thai
- Hạ đường huyết nguy hiểm nếu như dùng chung với insulin
- Tổn thương gan
- Có thể gây nên thiếu máu ở những người bị thiếu men G6PD
- Vấn đề kiểm soát lượng đường trong máu với những người đã phẫu thuật gần đây
2. Mướp đắng sẽ hưởng đến lượng đường trong máu như thế nào?
Trong mướp đắng có một số hoạt chất hoạt động giống như insulin nhờ đó có tác dụng làm giảm đường máu. Một số nghiên cứu cho rằng khả năng làm giảm đường máu của mướp đắng là do chúng làm cho nhiều glucose đi vào các tế bào sau đó lưu trữ glucose này ở trong gan, cơ bắp hoặc chất béo và quá trình ngược lại.
Một số nghiên cứu cho rằng chúng làm điều này bằng cách làm cho nhiều glucose đi vào các tế bào, sau đó giúp cơ thể bạn xử lý và lưu trữ nó trong gan, cơ bắp và chất béo. Chúng cũng có thể ngăn cơ thể bạn thay đổi các chất dinh dưỡng mà nó lưu trữ thành glucose và sau đó giải phóng nó vào máu. Một số nghiên cứu cho thấy được mướp đắng có thể làm giảm lượng đường trong máu và mức A1c ở những người mắc bệnh tiểu đường tuýp 2. Nhưng các nghiên cứu khác ít hứa hẹn hơn nhiều, vì vậy nghiên cứu vẫn tiếp tục. Một số thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng giả dược so sánh tác dụng của mướp đắng với giả dược trong việc kiểm soát đường huyết. So với giả dược thì sử dụng mướp đắng làm giảm đáng kể FPG, PPG và HBA1c với sự khác biệt trung bình - 0,72 mmol/L. Ăn mướp đắng cũng làm giảm đáng kể FPG ở giai đoạn tiền tiểu đường (chênh lệch trung bình -0,31 mmol/L, n = 52). Tuy nhiên, các nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng này ở quy mô nhỏ và nguy cơ sai lệch không rõ ràng do đó mức độ tin cậy thấp.
3. 10 lý do tại sao mướp đắng có thể giúp chữa bệnh tiểu đường
- Mướp đắng duy trì lượng đường trong máu: Mướp đắng có chứa thành phần insulin ở dạng polypeptide-p hoặc p-insulin. Những chất này rất quan trọng trong việc kiểm soát bệnh tiểu đường một cách tự nhiên. Theo thời gian, cũng đã có một loạt các thử nghiệm lâm sàng để xác nhận lợi ích. Các thử nghiệm cho thấy nếu uống 2000mg mướp đắng làm nước ép cho bệnh nhân tiểu đường liên tục hàng ngày, lượng đường trong máu của bệnh nhân sẽ giảm đều đặn. Nó hỗ trợ cả bệnh nhân tiểu đường tuýp 1 và bệnh nhân tiểu đường tuýp 2. Kết quả thử nghiệm phát hiện ra rằng insulin làm tăng mức độ hấp thu glucose ở bệnh nhân. Charantia chứa sitosteryl glucoside và stigmasteryl glucoside. Hai yếu tố này rất hữu ích trong việc giảm mức đường huyết trong cơ thể của bệnh nhân tiểu đường.
- Mướp đắng hỗ trợ trong việc tăng cường hệ thống miễn dịch: Điều quan trọng nhất đối với người bệnh tiểu đường là chúng ta phải tự bảo vệ mình để tránh tiếp xúc với bất kỳ bệnh nào khác. Việc mắc các dạng bệnh tật khác có thể khiến sức khỏe của họ giảm sút. Mướp đắng rất hữu ích trong việc cải thiện được hoạt động của hệ thống miễn dịch. Trái cây có chứa vitamin C và chất chống oxy hóa giúp thúc đẩy hoạt động của tế bào và loại bỏ chất oxy hóa. Các chất dinh dưỡng giúp cho cơ thể chống lại vi khuẩn và virus tấn công bệnh nhân.
- Rau mướp đắng không dung nạp glucose: Các nghiên cứu gần đây cho thấy mướp đắng có tác dụng cải thiện tình trạng không dung nạp glucose ở bệnh nhân. Các thành phần có mặt để tăng cường tính chất nhạy cảm của insulin trong cơ thể bạn. Bằng cách đó, quá trình này giảm thiểu được sự đề kháng insulin, do đó ngăn chặn mức đường huyết.
- Mướp đắng giúp giảm hemoglobin A1C: Bệnh nhân tiểu đường phải duy trì mức hemoglobin A1C trong một phạm vi nhất định. Hemoglobin là một hợp chất được tìm thấy ở trong các tế bào hồng cầu. Ở bệnh nhân tiểu đường, glucose thường liên kết với hemoglobin trong hồng cầu. Mức hemoglobin A1C của bệnh nhân thì không được cho là tăng lên
- Mướp đắng giúp bệnh nhân giảm cân: Một trong những yếu tố nguy cơ của bệnh tiểu đường là béo phì. Do đó, điều cần thiết nhất đối với bệnh nhân tiểu đường là làm giảm béo phì. Mướp đắng rất thấp về hàm lượng calo, chất béo và carbohydrate. Mức độ giảm của ba thành phần làm cho nó tốt với bệnh nhân béo phì. Khi bạn tiêu thụ trái cây, bạn sẽ không bị đói trong một thời gian dài. Tác dụng hạ đường huyết phát triển sau khi bạn uống mướp đắng. Do đó, nó ngăn chặn sự thèm ăn ở một cá nhân và kiểm soát được thói quen ăn uống của họ. Thường xuyên ăn trái cây sẽ giúp hỗ trợ mục tiêu giảm cân. Sử dụng mướp đnăgs tăng cường chuyển hóa chất béo bằng cách giảm mỡ. Đổi lại, quá trình này cần thúc đẩy sự hấp thu lipid và tăng cường trao đổi chất. Một cơ chế khác mà trái cây hoạt động là phá vỡ các tế bào mỡ của con người.
- Mướp đắng bảo tồn tế bào B tuyến tụy và tiết Insulin: Các chuyên gia y tế phát hiện ra rằng việc uống mướp đắng là điều cần thiết. Việc tiêu thụ sẽ dẫn đến sự kích thích và dòng chảy của insulin từ các tế bào B tuyến tụy nội tiết. Đến lượt nó, sự tiết ra này sẽ kích thích được sự hấp thu glucose ở gan của bệnh nhân. Quá trình này dẫn đến sự gia tăng số lượng tế bào sản xuất insulin trong cơ thể bạn. Các bộ phận khác nhau trong cơ thể có thể hấp thụ glucose và sử dụng nó để tạo ra năng lượng.
- Làm thế nào để bạn sử dụng mướp đắng cho bệnh tiểu đường? Cách bảo quản quả sẽ quyết định cách sử dụng mướp đắng. Thu hái và bảo quản mướp đắng là giai đoạn ban đầu của việc sử dụng quả hoặc rau. Tốt hơn hết là bạn nên mua trái cây vào mùa vì có rất nhiều loại để lựa chọn. Chọn những cây tươi để tối đa hóa việc thu được các chất dinh dưỡng dễ bay hơi như vitamin C. Hãy chắc chắn rằng bạn tìm thấy những loại rau có vỏ màu xanh lá cây đậm, sáng mà chưa trưởng thành. Hầu hết các thời điểm, cây non ít đắng hơn so với cây trưởng thành. Bạn có thể bảo quản chúng ở ngăn rau củ trong tủ lạnh.
- Nấu như một bữa ăn với mướp đắng: Phương pháp phổ biến nhất để sử dụng mướp đắng cho bệnh tiểu đường là nấu ăn như một loại rau. Một số người ghét vị đắng đã chọn cách nấu rau. Người ta có thể trộn thảo mộc với các món ăn khác để giảm thiểu vị chát. Nhiều vùng khác nhau có những tên gọi khác nhau cho các bữa ăn mà họ chế biến có chứa mướp đắng. Có các món ăn bản địa địa phương và ẩm thực của trái cây.
- Ăn như một loại trái cây: Để thu được lợi ích đầy đủ, cách tốt nhất là tiêu thụ trái cây khi còn tươi. Ăn trái cây khi còn tươi cung cấp cho cơ thể bạn các chất dinh dưỡng tổng thể. Bạn có thể hấp thụ các chất dinh dưỡng dễ bay hơi như vitamin C và chất chống oxy hóa. Việc nấu nướng phá hủy các chất dinh dưỡng dễ bay hơi như chất chống oxy hóa có trong dưa. Nếu bạn không ngại nhai và nuốt trái cây, bạn có thể chọn tùy chọn này.
- Làm nước ép mướp đắng: Có những người không thích ý tưởng nhai trái cây và nuốt chất rắn. Lựa chọn tốt nhất cho họ là tạo nước hoa quả. Nước ép Kerala là loại nước ép phổ biến nhất được làm từ cây. Một chất phụ gia khác có thể được thêm vào là chanh vì nó có ưu điểm là giảm vị đắng, làm se. Những thứ khác bao gồm gừng, hạt tiêu và chút muối. Bạn cũng có thể thêm các loại nước trái cây khác như nước ép lê, nước táo và nước chanh.
- Bổ sung thảo dược: Các hình thức khác của mướp đắng là chất bổ sung thảo dược. Thực phẩm chức năng có chiết xuất từ cây mướp đắng. Bạn có thể tìm thấy các chất bổ sung dinh dưỡng từ các cửa hàng thuốc, cửa hàng thảo dược và cửa hàng thực phẩm. Lựa chọn này chủ yếu phù hợp với những người sống xa nguồn cung cấp rau tươi. Đó là lựa chọn tốt nhất khi bạn không thể tìm thấy trái cây tươi khi bạn cần mướp đắng.
- Trà bí đao: Tránh sự cám dỗ của việc thêm chất làm ngọt nhân tạo vì chúng không được khuyến khích, đặc biệt là khi bị bệnh tiểu đường.
Lợi ích của việc sử dụng mướp đắng bệnh tiểu đường: Tùy chọn này cung cấp một giải pháp thay thế tự nhiên để quản lý bệnh tiểu đường. Nó cho phép một người tránh sử dụng các loại thuốc nhân tạo. Thuốc được chiết xuất từ thực vật nên cơ thể dễ hấp thụ và sử dụng. Chiết xuất tự nhiên từ thực vật có ít tác dụng phụ hơn khi so sánh với thuốc nhân tạo. Đây là một lựa chọn hiệu quả về chi phí, đặc biệt là ở những vùng thu nhập thấp không có điều kiện tiếp cận với y học hiện đại. Các nước đang phát triển sử dụng giải pháp thay thế do hạn chế về tài chính và thiếu cơ sở chăm sóc. Tùy chọn cung cấp với nhiều hình thức để bạn lựa chọn hàng ngày. Người ta có thể ăn trái cây khi còn sống, nấu chín với các món ngon khác, chẳng hạn như trà, thực phẩm chức năng hoặc dưới dạng nước ép.
Quý khách vui lòng theo dõi website (www.vinmec.com) để có thêm thông tin hướng dẫn về chăm sóc sức khỏe sẽ được chúng tôi cập nhật thường xuyên.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
