Để làm sáng tỏ liệu bệnh bạch tạng có di truyền không, chúng ta hãy khám phá sâu hơn mối liên hệ giữa căn bệnh hiếm này và yếu tố di truyền cũng như các yếu tố liên quan đến bệnh bạch tạng ngay trong bài viết dưới đây.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sỹ thuộc Trung tâm Công nghệ cao Vinmec.
1. Bệnh bạch tạng là gì?
Bệnh bạch tạng là một căn bệnh khiến cơ thể không sản xuất được Melanin - chất quy định sắc tố da và bảo vệ da khỏi tác động của tia UV. Kết quả là da, tóc và mắt của người bệnh sẽ trở nên nhạt màu hoặc không màu.
Bệnh bạch tạng là một bệnh thường gặp ở cả người và động vật có xương sống. Triệu chứng của bệnh này thường bao gồm sự thay đổi về màu sắc của lông, tóc, da và mắt, thậm chí là mất màu hoàn toàn (trắng bạch).
Người mắc bệnh này dễ bị bỏng nắng và ung thư da do da yếu hơn với tác động của tia UV. Thị lực của người bệnh cũng bị ảnh hưởng: giảm thị lực, sợ ánh sáng hoặc rối loạn thị giác.
Ở châu Phi, tỷ lệ mắc bệnh bạch tạng dao động từ 1/5.000 đến 15.000, trong khi ở khu vực châu Âu và Hoa Kỳ là 1/17.000 đến 20.000. Tuy tỷ lệ mắc bệnh ở người châu Á thấp hơn, nhưng có xu hướng tăng trong những năm gần đây. Bệnh bạch tạng được xem là tình tạng bệnh không phân biệt giới tính và dân tộc.
2. Nếu cha mẹ không bị mắc bệnh, bệnh bạch tạng có di truyền không?
Bệnh bạch tạng có di truyền không là câu hỏi đang được rất nhiều người quan tâm. Bệnh bạch tạng cơ bản là một loại bệnh di truyền bẩm sinh. Trẻ em có nguy cơ mắc bệnh bạch tạng nếu cha mẹ của họ mắc bệnh hoặc mang gen của bệnh bạch tạng
Sự di truyền của bạch tạng không phải là một vấn đề đơn giản và đã được nhiều nhà nghiên cứu khoa học nghiên cứu kỹ lưỡng. Một số điểm quan trọng về yếu tố di truyền và bạch tạng như:
- Nếu cha hoặc mẹ mang gen lặn của bệnh lý từ ông bà, thì các biểu hiện bên ngoài của bệnh bạch tạng không xuất hiện. Tóc và da của trẻ vẫn bình thường (nghĩa là không có dấu hiệu ngoại hình biểu hiện bệnh bạch tạng) nhưng vẫn mang gen lặn của bệnh lý.
- Nếu cả cha và mẹ không có bất kỳ biểu hiện nào của bệnh bạch tạng nhưng mang gen lặn của bệnh, thì con cái sinh ra sẽ mang hai gen lặn của bệnh. Do đó, con sẽ phát triển bệnh bạch tạng. Gen lặn của bệnh bạch tạng có thể tồn tại trong dòng họ qua nhiều thế hệ.
- Nếu người có gen lặn bạch tạng kết hôn với người không mang gen lặn của bệnh bạch tạng, thì con cái sẽ không mắc bệnh bạch tạng nhưng vẫn mang gen lặn của bệnh lý. Ngược lại, nếu họ kết hôn với người mang gen lặn của bệnh bạch tạng, thì tỷ lệ con cái mắc bệnh bạch tạng sẽ rất cao.
3. Dấu hiệu nhận biết bệnh bạch tạng
Một số dấu hiệu nhận biết bệnh bạch tạng cơ bản bao gồm:
- Da: Da có thể có màu từ trắng đến nâu do rối loạn sắc tố. Một số trường hợp có thể có màu da giống với người không bị bệnh bạch tạng trong gia đình. Hàm lượng sắc tố Melanin trên da có thể tăng lên theo thời gian, gây ra tàn nhang, nốt ruồi, hoặc da dễ bị rám nắng.
- Tóc: Màu tóc thường là từ trắng đến nâu. Trong tuổi trưởng thành, màu tóc có thể sẽ sậm dần.
- Mắt: Màu mắt có thể là từ xanh đến nâu và có thể thay đổi theo độ tuổi. Mắt có thể bị mờ dần và trở nên nhạy cảm do thiếu sắc tố.
- Tầm nhìn: Triệu chứng liên quan đến chức năng của mắt bao gồm mất khả năng nhìn về một hướng, mắt cử động không đồng đều, nhạy cảm với ánh sáng, và có độ cong bất thường gây mờ mắt.
4. Bệnh bạch tạng có trị được không?
Hiện tại, có một số phương pháp kiểm soát triệu chứng của bệnh bạch tạng nhưng không có phương pháp chữa trị bệnh hoàn toàn:
- Sử dụng kính áp tròng và kính đen để bảo vệ mắt khỏi ánh nắng mặt trời.
- Các phương pháp phẫu thuật có thể được áp dụng để giảm các tình trạng như lác mắt và rung giật nhãn cầu.
- Bảo vệ da khỏi tác động của tia UV bằng cách sử dụng kem chống nắng và mặc quần áo che chắn. Kiểm tra da và mắt định kỳ theo lịch trình được chỉ định bởi bác sĩ.
5. Quản lý nguy cơ di truyền và hỗ trợ tư vấn
Bệnh bạch tạng không làm suy giảm khả năng phát triển của trẻ. Tuy nhiên, việc theo dõi và điều trị triệu chứng kịp thời là quan trọng để ngăn chặn các biến chứng nghiêm trọng.
- Kiểm tra di truyền và tư vấn tâm lý: Đối với những người có nguy cơ di truyền mắc bệnh bạch tạng, việc kiểm tra di truyền có thể giúp xác định khả năng mắc bệnh. Tuy nhiên, trước khi quyết định kiểm tra, cần cân nhắc về mặt tâm lý và thảo luận với chuyên gia tâm lý để nhận được hỗ trợ tốt nhất.
- Chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh: Dù bệnh bạch tạng có di truyền không, việc duy trì chế độ ăn uống cân đối và lối sống lành mạnh là rất quan trọng. Hãy đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng, tập thể dục đều đặn và tránh các thói quen không tốt như hút thuốc lá và tiêu thụ quá nhiều cồn.
- Tham gia các tổ chức y tế và mạng lưới cộng đồng: Những tổ chức này có thể cung cấp thông tin hữu ích về bệnh bạch tạng có di truyền không và cách quản lý nguy cơ di truyền. Tham gia vào các nhóm hỗ trợ hoặc nghiên cứu các tài liệu tham khảo có thể giúp hiểu rõ hơn về căn bệnh và cách đối phó với nó.
Như vậy, việc xác định liệu bệnh bạch tạng có di truyền không là một vấn đề phức tạp và đa chiều. Mặc dù yếu tố di truyền có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của bệnh, nhưng nó không phải là yếu tố quyết định duy nhất. Môi trường và các yếu tố khác cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình này.
Nếu bạn quan tâm đến việc bệnh bạch tạng có di truyền không, hãy thảo luận với bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để nhận thông tin chi tiết và hướng dẫn phù hợp với trạng thái sức khỏe của bạn.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
