Thói quen không nghỉ ngơi đầy đủ gây ra nhiều tác động tiêu cực đến sức khỏe và thể chất của con người. Theo một kết quả nghiên cứu cho biết việc thiếu ngủ có thể làm gia tăng lượng calo tiêu thụ đồng nghĩa với việc ăn nhiều hơn. Mặt khác chế độ ăn uống kém chất lượng và tình trạng cân nặng quá mức cho phép cũng có thể xuất phát từ việc thiếu ngủ.
1. Tăng cân vì ngủ ít được giải thích như thế nào?
Mối quan hệ giữa ngủ ít đi, thiếu ngủ và ăn nhiều hơn có thể liên quan đến các chức năng nội tiết tố của cơ thể. Ngủ ngon vào ban đêm sẽ thúc đẩy sự cân bằng lành mạnh của các hormone, bao gồm cả những hormone điều chỉnh sự thèm ăn, tiêu hóa và trao đổi chất.
Một giấc ngủ ngon vào ban đêm sẽ thúc đẩy cơ thể sản xuất các hormone kiểm soát sự thèm ăn một cách lành mạnh, bao gồm leptin và ghrelin. Leptin là một loại hormone peptide điều chỉnh sự cân bằng năng lượng của cơ thể bạn bằng cách cản trở cảm giác đói và điều chỉnh việc cơ thể dự trữ chất béo. Trong khi đó ghrelin là hormone được tiết ra trong dạ dày, chúng hoạt động như một chất dẫn truyền thần kinh giúp thúc đẩy sự thèm ăn, tăng sản xuất chất béo, điều chỉnh sự phân bố và tỷ lệ sử dụng năng lượng.
Ngủ đủ giấc sẽ cho phép cơ thể điều chỉnh sản xuất 2 loại hormone này một cách hợp lý, tạo ra sự cân bằng giữa cảm giác thèm ăn và cảm giác no. Tương tự như vậy, thiếu ngủ, ngủ ít đi có thể tạo ra sự mất cân bằng trong cơ thể làm tăng mức ghrelin và giảm mức leptin. Điều này có thể khiến bạn cảm thấy đói hơn trong ngày và kích thích ăn nhiều hơn. Như vậy sự mất cân bằng do thiếu ngủ, ngủ ít đi có thể dẫn đến lượng calo nạp vào cơ thể cao hơn gây tăng cân vì ngủ ít.
Ngoài ra, mất ngủ có thể ảnh hưởng đến cách cơ thể bạn phản ứng với việc sản xuất insulin - hormone điều chỉnh lượng đường trong máu. Điều này dẫn đến nguy cơ mắc bệnh tiểu đường cao hơn, làm thay đổi cách thức cơ thể chuyển hóa thức ăn thành năng lượng. Béo phì được xem là yếu tố dự báo chính cho bệnh tiểu đường.
2. Bạn sẽ ăn nhiều hơn nếu ngủ ít hơn?
Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng những người thiếu ngủ có xu hướng tiêu thụ ít chất béo và protein hơn trong khi lượng carbohydrate của họ vẫn được tiêu thụ chậm. Mặc dù các nghiên cứu dịch tễ học chỉ ra mối liên hệ giữa thiếu ngủ và béo phì cũng như mối liên hệ giữa thời lượng ngủ ngắn và chỉ số khối cơ thể (BMI) cao, song các nhà nghiên cứu vẫn chưa xác định được mức độ ảnh hưởng ít nhiều của thiếu ngủ đến sự thèm ăn.
Ngoài việc ức chế sản xuất leptin và ghrelin, thiếu ngủ cũng có thể dẫn đến cảm giác mệt mỏi. Những người cảm thấy mệt mỏi (đặc biệt là người lớn tuổi) ít có khả năng tham gia vào các hoạt động thể chất. Mệt mỏi cũng có thể ảnh hưởng đến chỉ số BMI.
Thời lượng ngủ đã được chứng minh là ảnh hưởng đến sự thèm ăn và lượng calo, tuy nhiên chất lượng giấc ngủ cũng rất quan trọng. Những người ngủ kém, đặc biệt là phụ nữ, có nhiều khả năng “yêu thích” một chế độ ăn uống kém lành mạnh hơn, điều này khiến họ có nguy cơ mắc bệnh tim mạch và béo phì cao hơn.
Khi các nhà nghiên cứu so sánh những người được phép ngủ nhiều như ý muốn với những người ngủ ít đi, chỉ ngủ 2/3 thời gian bình thường, họ phát hiện ra rằng thiếu ngủ có liên quan đến việc ăn nhiều hơn. Khi mọi người thiếu ngủ, họ ăn thêm 549 calo mỗi ngày, qua thời gian 1 tuần họ có thể gia tăng về cân nặng. Tuy nhiên, nghiên cứu chỉ thực hiện trong 8 ngày do đó không xác định được hiệu ứng tăng cân này sẽ kéo dài bao lâu.
Nghiên cứu này được thực hiện trên 17 người bao gồm cả đàn ông và phụ nữ, tuổi từ 18 - 40 tại phòng thí nghiệm về giấc ngủ. Những người tham gia sẽ đeo một thiết bị có kích thước bằng đồng hồ đeo tay để theo dõi giấc ngủ của họ trong 3 đêm ở nhà để đánh giá thời gian ngủ bình thường của mỗi người. Tiếp theo họ sẽ bắt đầu nghiên cứu kéo dài 8 ngày trong phòng thí nghiệm về giấc ngủ.
Đàn ông và phụ nữ được phân ngẫu nhiên để ngủ bao nhiêu tùy thích hoặc chỉ ngủ 2/3 thời gian ngủ bình thường của họ. Trong giai đoạn ở nhà, thời lượng ngủ trung bình là 6,5 giờ. Trong giai đoạn phòng thí nghiệm giấc ngủ, nhóm thiếu ngủ trung bình 5,2 giờ mỗi đêm, nhóm còn lại tiếp tục ngủ khoảng 6,5 giờ mỗi đêm. Tất cả mọi người đều được thoải mái ăn bao nhiêu thức ăn tùy thích và lượng thức ăn đã được ghi chép lại. Kết quả nhóm người ngủ ít hơn sẽ ăn nhiều hơn
Qua đó có thể thấy, nếu bạn đang muốn duy trì cân nặng hợp lý hoặc giảm cân, việc ngủ đủ giấc có thể rất quan trọng.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.