Người lớn rất dễ có nguy cơ mắc bệnh viêm phế cầu khuẩn. Tiêm vắc xin phế cầu khuẩn là một biện pháp chăm sóc sức khỏe quan trọng, giúp phòng ngừa và giảm đáng kể gánh nặng sức khỏe do bệnh phế cầu khuẩn gây ra.
1. Vắc-xin phế cầu khuẩn
Tiêm vắc-xin phế cầu khuẩn được chỉ định cho người lớn nguy cơ mắc bệnh phế cầu khuẩn. Có 2 loại vắc xin phế cầu khuẩn: Vắc-xin cộng hợp phế cầu khuẩn (PCV13) và vắc-xin cộng hợp phế cầu khuẩn (PPSV23).
● Vắc-xin cộng hợp phế cầu khuẩn (PPSV23) bao gồm các polysacarit dạng phế cầu được tinh chế một phần. PPSV23 là vắc-xin được sử dụng phổ biến nhất giúp bảo vệ chống lại 23 loại vi khuẩn phế cầu dễ gây bệnh đối với trẻ em và người lớn
● Vắc-xin cộng hợp phế cầu khuẩn (PCV13) bao gồm các polysacarit dạng nang của phế cầu được liên kết cộng hóa trị (cộng hợp) với protein. Các công thức của PCV13 có chứa một số loại nang khác nhau kết hợp với protein không độc gần giống với độc tố bạch hầu. Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ không phản ứng với các kháng nguyên polysacarit, nhưng liên kết với protein này cho phép hệ thống miễn dịch đang phát triển nhận biết và xử lý các kháng nguyên polysacarit, dẫn đến sản xuất kháng thể.
Vì vậy, PCV13 là công thức thích hợp cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Vắc-xin này cũng được sử dụng ở người lớn có nguy cơ nhiễm phế cầu khuẩn cao hoặc các biến chứng của bệnh.
2. Thời gian tiêm vắc-xin
Khi tiêm vắc xin, bạn cần tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ, nhân viên y tế về liều lượng, thời gian. 2 loại vắc-xin PPSV23 và PCV13 đều được dùng với liều 0,5 ml. Vắc xin PCV13 nên được tiêm ở bắp, trong khi vắc-xin PPSV23 có thể được tiêm ở bắp hoặc tiêm dưới da. Sử dụng trong cả hai loại vắc-xin có thể gây ra phản ứng cục bộ nghiêm trọng và không nên dùng cả 2 loại vắc-xin cùng một lúc.
Đối với những bệnh nhân cần cả hai loại vắc-xin phế cầu khuẩn thì nên tiêm vắc-xin PCV13 trước, sau đó tiêm vắc-xin PPSV. Ở những bệnh nhân có nguy cơ cao bị nhiễm phế cầu khuẩn, thì khoảng cách 2 liều tiêm phải cách nhau ít nhất 8 tuần. Còn đối với các trường hợp khác, 2 liều cách nhau ít nhất 1 năm.
- Đối với người lớn chưa từng tiêm vắc-xin trước đó, PCV13 nên được tiêm trước PPSV23.
- Đối với người lớn trong độ tuổi từ 19 đến 64 tuổi cần cả hai loại vắc-xin, chúng tôi sẽ tiêm PCV13 trước sau đó là PPSV23 và thời gian cách nhau giữa 2 mũi là ít nhất 8 tuần.
Mặc dù khoảng thời gian cách nhau giữa là 2 mũi tối thiểu là 1 năm là tối ưu để phát triển các phản ứng kháng thể bảo vệ. Tuy nhiên, những bệnh nhân cần cả hai loại vắc-xin ở nhóm tuổi này thường có nguy cơ cao bị nhiễm phế cầu khuẩn; do đó có thể rút ngắn khoảng thời gian lại. Ngoài ra, đối với những người bị suy giảm miễn dịch, việc kéo dài khoảng cách giữa các lần tiêm chủng không có khả năng làm tăng sự phát triển của kháng thể.
- Đối với những bệnh nhân có chỉ định tiêm chủng là ≥65 tuổi, chúng tôi chỉ định tiêm PCV13 trước sau đó là PPSV23 và thời gian giữa 2 mũi tiêm sẽ cách nhau ≥1 năm sau.
- Đối với người lớn đã dùng PPSV23 trước PCV13, khoảng thời gian 1 năm được khuyến nghị giữa hai loại vắc-xin.
Vắc-xin phế cầu khuẩn chống chỉ định cho những bệnh nhân có tiền sử dị ứng nặng (ví dụ sốc phản vệ) với vắc-xin phế cầu khuẩn hoặc dị ứng với bất kỳ thành phần nào của thuốc.
Cũng giống như các loại vắc xin khác vắc xin phế cầu khuẩn an toàn nhưng cũng xảy ra các tác dụng phụ như: viêm tại vị trí tiêm. Phản ứng tại chỗ tiêm là phản ứng phổ biến nhất đối với người tiêm vắc xin như đau hoặc sưng tại vị trí tiêm gây hạn chế cử động cánh tay. Các phản ứng này thường không gây nguy hiểm đến sức khỏe và tính mạng và tự khỏi sau ba đến bốn ngày. Bạn có thể sử dụng thuốc chống viêm không steroid và nén ấm có thể giúp giảm đau.
Trong một số trường hợp, người tiêm có thể bị phản ứng toàn thân như sốt, ớn lạnh, mệt mỏi, đau đầu, đau cơ, đau khớp) cũng có thể xảy ra sau khi tiêm vắc xin. Các triệu chứng này cũng sẽ tự biến mất sau vài ngày.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec cung cấp cho quý khách hàng chương trình tiêm chủng trọn gói từ trẻ em đến người lớn với đầy đủ quyền lợi và dịch vụ kèm theo.
Trẻ sẽ được các bác sĩ chuyên khoa nhi – vắc-xin thăm khám, sàng lọc đầy đủ các vấn đề về thể trạng và sức khỏe, tư vấn về vắc - xin phòng bệnh và phác đồ tiêm, cách theo dõi và chăm sóc trẻ sau tiêm chủng trước khi ra chỉ định tiêm vắc-xin theo khuyến cáo mới nhất của Bộ Y tế & Tổ chức Y tế thế giới nhằm đảm bảo hiệu quả tốt và an toàn nhất cho trẻ.
Đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng nhi giàu kinh nghiệm, chuyên nghiệp, hiểu tâm lý trẻ và áp dụng cách giảm đau hiệu quả cho trẻ trong quá trình tiêm chủng.
100% trẻ tiêm chủng được theo dõi 30 phút sau tiêm và đánh giá lại sức khỏe trước khi ra về.
Được theo dõi đa khoa trước, trong và sau tiêm chủng tại Hệ thống y tế Vinmec và luôn có ekip cấp cứu sẵn sàng phối hợp với phòng tiêm chủng xử trí các trường hợp sốc phản vệ, suy hô hấp – ngừng tuần hoàn, đảm bảo xử lý kịp thời, đúng phác đồ khi có sự cố xảy ra.
Phòng tiêm chủng thoáng mát, có khu chơi, giúp trẻ có cảm giác thoải mái như đang dạo chơi và có tâm lý tốt trước và sau khi tiêm chủng.
Vắc xin được nhập khẩu và bảo quản tại hệ thống kho lạnh hiện đại, với dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain) đạt tiêu chuẩn GSP, giữ vắc-xin trong điều kiện tốt để đảm bảo chất lượng.
Bố mẹ sẽ nhận tin nhắn nhắc lịch trước ngày tiêm và thông tin tiêm chủng của bé sẽ được đồng bộ với hệ thống thông tin tiêm chủng Quốc gia.
Quý khách có thể đến đặt lịch trực tiếp tại hệ thống Bệnh viện, Phòng khám Vinmec trên toàn quốc theo danh sách TẠI ĐÂY.
Bài viết tham khảo nguồn: cdc.gov, uptodate.com