Một số bệnh lý mạn tính cần điều trị thuốc trong thời gian dài nhằm ổn định triệu chứng bệnh, tuy nhiên vì một số nguyên nhân nào đó mà người bệnh tự ý ngưng dùng thuốc sẽ gây ra nhiều tai biến. Bỏ uống thuốc có thể làm cho các triệu chứng bệnh trở nặng nguy cơ ảnh hưởng tới sức khỏe, thậm chí là tính mạng bệnh nhân.
1. Các thuốc có thể gây ra tai biến khi tự ý ngưng uống thuốc điều trị
1.1 Thuốc điều trị tăng huyết áp
Các thuốc điều trị tăng huyết áp cho bệnh nhân mắc bệnh huyết áp cao giúp người bệnh ổn định huyết áp. Các loại thuốc thường được dùng như nhóm thuốc ức chế men chuyển(coversyl, enalapril...); thuốc chẹn kênh canxi (Amlodipin...); thuốc chẹn beta giao cảm ( propranolol...); thuốc ức chế thụ thể angiotensin II( losartan; telmisartan...) những loại thuốc huyết áp này có khi phải dùng cả đời, cho nên không được tự ngưng thuốc.
Nếu đột ngột ngừng dùng thuốc huyết áp sẽ làm huyết áp tăng vọt, rất nguy hiểm. Huyết áp tăng cao đột ngột thành mạch dễ dàng bị vỡ do thành mạch yếu hơn, không chịu được áp lực của máu tăng đột ngột, đây chính là nguyên nhân gây tình trạng xuất huyết và các biến chứng nguy hiểm khác đến tính mạng của bệnh nhân.
Ngoài ra, nếu bệnh nhân ngừng dùng thuốc huyết áp sẽ làm huyết áp tăng trở lại và dẫn tới nhiều biến chứng nguy hiểm của bệnh tăng huyết áp như nhồi máu cơ tim, đột quỵ, suy tim, bệnh động mạch ngoại vi...
1.2 Thuốc chống trầm cảm
Những bệnh nhân mắc bệnh trầm cảm thường được kê sử dụng thuốc chống trầm cảm loại ba vòng (nortriptyline, clomipramin) hoặc các nhóm khác. Việc người bệnh ổn định khi dùng thuốc giúp cho người bệnh trầm cảm thấy yêu đời hơn, ngủ tốt hơn và có những suy nghĩ tích cực hơn. Tuy nhiên nếu đang điều trị mà đột ngột ngưng dùng thuốc sẽ làm trạng thái tâm thần người bệnh xấu đi, bệnh trầm cảm không được điều trị nên nặng hơn người bệnh thậm chí có người còn tìm cách tự tử, có khi tự tử thành công. Cho nên việc duy trì dùng thuốc đúng thời hạn và tái khám là điều rất quan trọng.
1.3 Thuốc trị bệnh tuyến giáp
Bệnh lý tuyến giáp gồm cường giáp (tuyến giáp hoạt động quá mức) hay suy giáp (giảm sự hoạt động của tuyến giáp). Với mỗi trường hợp thì cần sử dụng loại thuốc khác nhau, tuy nhiên trong bất kỳ trường hợp nào cũng không được tự ý ngưng sử dụng thuốc khi chưa được sự đồng ý của bác sĩ điều trị.
Việc ngưng dùng thuốc kháng giáp trạng trong điều trị bệnh cường giáp có thể gây ra một số hậu quả như: Gây cơn bão giáp trạng đây là tình trạng mà hormon tuyến giáp giải phóng ồ áp vào máu gây ra một loạt các triệu chứng nguy hiểm đến tính mạng người bệnh cần được điều trị cấp cứu; Tăng nhịp tim do tăng hormon tuyến giáp; người mệt mỏi; giảm cân...
Ngưng dùng thuốc hormon tuyến giáp trong điều trị bệnh suy giáp làm giảm lượng hormon tuyến giáp gây ra giảm nhịp tim, mệt mỏi, ăn uống không ngon miệng; tăng cân; suy giảm chức năng tình dục, ảnh hưởng tới trí nhớ, gây trầm cảm...
1.4 Thuốc trị bệnh động kinh
Khi đang dùng các thuốc trị động kinh ví dụ như carbamazepin, nếu đột ngột ngừng dùng, bệnh nhân sẽ có nguy cơ ngay lập tức sẽ lên cơn động kinh. Điều này thường do bệnh nhân chủ quan, thấy hết triệu chứng thì ngay lập tức tự ngưng thuốc. Điều này rất nguy hiểm gây ra việc kiểm soát cơn động kinh khó hơn, nhất là người bệnh chủ quan nghĩ rằng không lên cơn co giật nữa nhưng khi đi lại bằng các phương tiện giao thông hay tại những nơi nguy hiểm có thể lên cơn động kinh ngay lập tức dẫn tới nguy cơ tai nạn ảnh hưởng tới tính mạng người bệnh.
Cho nên không được tự ngưng thuốc điều trị động kinh và cần phải luôn chú y việc cơn co giật có thể xảy ra bất cứ khi nào.
1.5 Thuốc aspirin
Đối với những người cơ tiền sử tim mạch hay tai biến mạch máu não, nguy cơ hình thành cục máu đông được chỉ định dùng aspirin. Aspirin liều thấp dự phòng nguy cơ huyết khối, ở liều này thì aspirin không có tác dụng chống viêm.
Người bệnh không nên ngừng sử dụng aspirin với liều chỉ định cho các bệnh lý tim mạch, do như vậy nguy cơ xuất hiện biến cố tim mạch cấp đặc biệt là tình trạng nhồi máu cơ tim hoặc nhồi máu não tái phát có thể xảy ra khi ngừng thuốc.
1.6 Thuốc chống viêm steroid
Khi dùng liều cao thuốc corticoid hoặc dùng trong thời gian dài thì cần phải dùng thuốc giảm liều từ từ trước khi dừng hẳn, để giúp cơ thể thích ứng dần và không được đột ngột ngừng. Bởi vì, bản chất thuốc này là một loại hormon của tuyến thượng thận bài tiết ra, cho nên nếu đang dùng liều cao hay dài ngày cơ thể đang thích nghi với liều đó trong máu, nếu dừng đột ngột cơ thể không thể thích nghi được dẫn tới hội chứng cushing rất nguy hiểm.
Cho nên trước khi ngừng thuốc cần phải giảm liều từ từ để cơ thể có thể thích nghi và tự bài tiết lượng hormon cần thiết cho cơ thể.
1.7 Thuốc kháng sinh
Hiện nay, với nguy cơ kháng thuốc khá cao do nhiều nguyên nhân trong đó việc dùng thuốc kháng sinh bừa bãi là một nguyên nhân gây ra kháng thuốc. Điều này rất nguy hiểm tưới việc dùng thuốc điều trị trong tương lai.
Khi mắc các bệnh nhiễm khuẩn bác sĩ thường kê dùng thuốc kháng sinh từ 5 đến 14 ngày với mục đích điều trị và tiêu diệt hết vi khuẩn. Nhưng khi dùng khoảng 2 đến 3 ngày thì các triệu chứng đã hết thì lại ngay lập tức dừng thuốc.
Điều này có thể dẫn tới việc vi khuẩn chưa được tiêu diệt hoàn toàn, tự đột biến để kháng lại kháng sinh, khi bùng phát trở lại thì khó đáp ứng với kháng sinh đã dùng trước đó.
2. Những lưu ý khi dùng thuốc
Để hạn chế tác dụng phụ do ngưng dùng thuốc đột ngột và an toàn hơn khi dùng thuốc người bệnh cần:
- Phải tuân thủ chỉ định của bác sĩ về liều lượng và thời gian dùng thuốc. Không được tự ý dùng kéo dài thời gian dùng thuốc hoặc đột ngột ngưng dùng thuốc hay tăng giảm liều khi không có ý kiến của bác sĩ điều trị
- Khi bác sĩ chỉ định giảm liều từ từ, phải theo đúng cách thức giảm liều từ từ đó trước khi ngưng dùng thuốc.
- Khi đang dùng và sau khi ngưng dùng thuốc, nếu như thấy xuất hiện những rối loạn, những phản ứng bất thường trong cơ thể, cần đến bác sĩ tái khám ngay.
- Khi đang dùng một thuốc nào điều trị bệnh và nếu đọc được thông tin cảnh giác về thuốc đó cảm thấy có thể gây nguy hiểm thì không nên tự ý ngưng bỏ thuốc nửa chừng mà nên chờ ý kiến quyết định của bác sĩ điều trị. Bởi khi lựa chọn thuốc thì bác sĩ đã cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ của thuốc gây ra.
Không uống thuốc đúng chỉ định hay tự ngưng thuốc đột ngột mà không tham khảo ý kiến của bác sĩ thì trong một số trường hợp có thể dẫn tới những tai biến không lường trước được. Cho nên đừng chủ quan hay cảm thấy phiền phức mà tự ngưng thuốc để dẫn tới những tai biến không đáng có.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
