Với bệnh nhân rối loạn tiêu hóa, chế độ ăn uống đóng vai trò vô cùng quan trọng. Vậy người bệnh có thể ăn uống gì khi bị rối loạn tiêu hóa? Bệnh nhân và người thân có thể tham khảo thực đơn dinh dưỡng dưới đây.
1. Người bệnh nên ăn uống gì khi bị rối loạn tiêu hóa?
Rối loạn tiêu hóa là bệnh hay gặp, tuy không nguy hiểm nhưng gây ra nhiều triệu chứng khó chịu như sốt, đau bụng, biếng ăn, đầy hơi, tiêu chảy, táo bón,... Cũng vì là bệnh liên quan tới hệ tiêu hóa nên vấn đề ăn uống có ảnh hưởng rất lớn tới việc điều trị bệnh. Vậy người bệnh nên bị rối loạn tiêu hóa nên ăn gì? Sau đây là một số thực phẩm tốt cho người bị rối loạn tiêu hóa:
1.1. Chuối
Chuối là một trong những loại thực phẩm tốt cho hệ tiêu hóa. Chuối giàu kali, cung cấp chất điện giải cho cơ thể, rất hữu ích đối với các trường hợp bị rối loạn tiêu hóa dẫn tới tiêu chảy và mất nước. Bên cạnh đó, chất xơ hòa tan trong chuối còn có tác dụng hấp thu các chất lỏng dư thừa trong dạ dày khi bị tiêu chảy, khôi phục một số loại vi khuẩn có lợi cho dạ dày.
1.2. Quả bơ
Quả bơ rất giàu chất xơ và các chất béo không bão hòa đơn, giúp cải thiện hoạt động của đường tiêu hóa, túi mật, tuyến tụy và gan. Bên cạnh đó, quả bơ còn có tác dụng chuyển hóa beta - carotene thành vitamin A, có tác dụng bảo vệ niêm mạc đường tiêu hóa, khắc phục tình trạng rối loạn tiêu hóa.
1.3.Sữa chua
Rối loạn tiêu hóa ăn gì tốt? Một trong những thực phẩm tốt cho sức khỏe, đặc biệt là với bệnh nhân bị rối loạn tiêu hóa chính là sữa chua. Với hàm lượng dưỡng chất dồi dào cùng lượng lớn lợi khuẩn, sữa chua giúp cân bằng hệ tiêu hóa, cải thiện tình trạng tiêu chảy và táo bón hiệu quả. Đây chính là thực phẩm mà người bị rối loạn tiêu hóa nên ăn hàng ngày.
1.4. Gừng
Với câu hỏi nên ăn gì khi bị rối loạn tiêu hóa, một đáp án chính là gừng. Gừng là loại gia vị quen thuộc, rất tốt cho sức khỏe. Với khả năng kháng viêm, kháng khuẩn hiệu quả, gừng hỗ trợ tốt trong việc cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa. Bên cạnh đó, gừng còn giúp làm giảm triệu chứng đầy hơi, chướng bụng, buồn nôn, co thắt dạ dày,... để người bệnh cảm thấy dễ chịu, thoải mái hơn.
1.5. Yến mạch
Yến mạch là một trong những thực phẩm lành tính, tốt cho người bị rối loạn tiêu hóa. Ngoài ra, yến mạch còn có lượng chất xơ dồi dào, ngăn chặn tình trạng táo bón. Bên cạnh đó, loại thực phẩm này còn giàu dinh dưỡng, khoáng chất và vitamin tốt cho sức khỏe. Do đó, người bị rối loạn tiêu hóa nên thêm yến mạch vào thực đơn để cải thiện tình trạng này.
1.6. Táo
Nếu bạn phân vân với câu hỏi nên ăn gì khi bị rối loạn tiêu hóa thì nên đưa táo vào thực đơn dinh dưỡng. Táo có chứa nhiều pectin - 1 dạng chất xơ hòa tan có lợi cho sức khỏe của đường tiêu hóa. Khi bạn ăn táo, pectin không được ruột non hấp thụ mà tiếp tục di chuyển đi xuống ruột kết. Ở đây, các lợi khuẩn sẽ phân hủy táo, tổng hợp để làm tăng khối lượng phân rồi đào thải ra khỏi cơ thể.
Nhờ vậy, táo có khả năng xử lý tình trạng táo bón và tiêu chảy. Trong nhiều nghiên cứu khoa học, các nhà nghiên cứu cũng chứng minh táo có tác dụng làm giảm nguy cơ nhiễm trùng đường ruột, viêm ruột kết, làm giảm một số triệu chứng rối loạn tiêu hóa khác. Đồng thời, hàm lượng pectin trong táo giúp làm tăng khối lượng phân, di chuyển qua đường tiêu hóa để đào thải các tạp chất ra khỏi cơ thể.
1.7. Các thực phẩm khác
Rối loạn tiêu hóa ở người lớn nên ăn gì? Một số thực phẩm tốt được các chuyên gia khuyến nghị là:
- Dứa: Là thực phẩm giàu chất xơ, giúp thúc đẩy sự hấp thu của protein trong cơ thể, làm giảm các triệu chứng đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu,... Người bệnh có thể ăn dứa trực tiếp hoặc uống nước ép dứa đều được;
- Khoai lang: Có chứa lượng lớn vitamin, khoáng chất, chất xơ và carbohydrate cao, giúp hỗ trợ điều trị viêm loét dạ dày, tá tràng và ngăn ngừa các gốc tự do. Khoai lang giúp cải thiện các vấn đề tiêu hóa và chống táo bón hiệu quả;
- Các loại rau: Rất giàu vitamin và chất xơ, giúp cải thiện hệ tiêu hóa và giảm táo bón. Tuy nhiên, người bị rối loạn tiêu hóa cũng nên bổ sung lượng rau xanh vừa đủ, tránh ăn quá nhiều vì có thể gây dư thừa chất xơ. Một số loại rau xanh tốt cho bệnh nhân rối loạn tiêu hóa là: Các loại đậu, củ cải, măng tây, súp lơ xanh, bí đỏ, cà rốt,...;
- Hạt chia: Là nguồn chất xơ tuyệt vời. Khi đưa vào cơ thể, chất xơ trong hạt chia hình thành một chất giống gelatin trong dạ dày. Chất này làm việc giống như một prebiotic, hỗ trợ lợi khuẩn đường ruột hoạt động khỏe mạnh. Đồng thời, hàm lượng chất xơ dồi dào trong hạt chia cũng thúc đẩy nhu động ruột đều đặn, giải quyết chứng táo bón;
- Đu đủ: Trong quả đu đủ có chứa enzyme papain - loại enzyme hỗ trợ quá trình tiêu hóa bằng cách phá vỡ các sợi protein, giúp cơ thể dễ dàng hấp thu chất này. Bên cạnh đó, papain còn làm giảm các triệu chứng khó chịu của hội chứng ruột kích thích;
- Cá hồi: Hàm lượng axit béo Omega - 3 cao trong cá hồi giúp cơ thể giảm các triệu chứng viêm. Đồng thời, ở bệnh nhân viêm ruột, cá hồi có thể cải thiện triệu chứng không dung nạp thức ăn hoặc các rối loạn tiêu hóa khác.
2. Nên kiêng gì khi bị rối loạn tiêu hóa?
Các thực phẩm nên kiêng khi bị rối loạn tiêu hóa gồm:
- Các món tái, sống, bảo quản lâu ngày: Các thực phẩm tái, sống, chưa được nấu chín kỹ có thể chứa nhiều vi khuẩn có hại, khiến tình trạng rối loạn tiêu hóa thêm trầm trọng. Vì vậy, người bị rối loạn tiêu hóa nên tránh ăn tiết canh, đồ tái, các món gỏi,... Ngoài ra, thực phẩm bảo quản lâu ngày, đồ ôi thiu,... cũng nên loại bỏ khỏi thực đơn của người bị rối loạn tiêu hóa và cả người khỏe mạnh;
- Thực phẩm không rõ nguồn gốc: Là nhóm thực phẩm luôn tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho sức khỏe, đặc biệt là với những người có vấn đề về hệ tiêu hóa. Do đó, người bệnh nên tránh xa các loại thực phẩm không có nguồn gốc rõ ràng để tránh gây hại cho sức khỏe;
- Rượu, bia và chất kích thích: Các loại đồ uống có cồn và chất kích thích như rượu, bia, cà phê,... có ảnh hưởng tiêu cực tới hệ tiêu hóa nên cần phải tránh xa nếu bạn đang bị rối loạn tiêu hóa. Đồng thời, người bệnh nên tránh hút thuốc lá để giúp bệnh sớm khỏi;
- Trái cây có vị chua, nhiều axit: Các loại hoa quả có nhiều axit và có vị chua như cam, chanh,... cũng không có lợi cho tình trạng rối loạn tiêu hóa. Nếu ăn nhiều các loại hoa quả này thì tình trạng đầy hơi, tiêu chảy sẽ càng thêm trầm trọng;
- Hoa quả khô: Các loại hoa quả sấy khô có hàm lượng đường cao nên không tốt cho người bị rối loạn tiêu hóa. Nguyên nhân vì chúng có thể làm trầm trọng thêm tình trạng táo bón, tiêu chảy hoặc đầy bụng khó tiêu. Do vậy, người bệnh nên hạn chế sử dụng hoa quả sấy khô;
- Thực phẩm nhiều dầu mỡ hoặc gia vị cay nóng: Thực phẩm nhiều chất béo như đồ chiên rán hoặc món xào thường gây gánh nặng cho đường ruột nên bạn cần tránh sử dụng chúng khi bị rối loạn tiêu hóa. Ngoài ra, các thực phẩm chứa nhiều gia vị cay nóng cũng gây ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa, khiến tình trạng rối loạn tiêu hóa càng trầm trọng hơn.
3. Lưu ý khi xây dựng thực đơn dinh dưỡng cho người bị rối loạn tiêu hóa
Ngoài việc chú ý nên kiêng gì, nên ăn gì khi bị rối loạn tiêu hóa, người bệnh còn cần lưu ý những điều sau:
- Đảm bảo sử dụng nguồn thực phẩm sạch sẽ, có nguồn gốc rõ ràng;
- Nên ăn uống điều độ, buổi sáng và trưa nên ăn nhiều, buổi tối nên ăn nhẹ;
- Chú ý ăn nhiều rau xanh và hoa quả, giảm bớt lượng thịt trong thực đơn;
- Bổ sung đầy đủ lượng nước mỗi ngày (khoảng 2 - 3 lít nước/ ngày). Có thể bổ sung nước khoáng - loại nước có nhiều kali và magie;
- Tăng cường bổ sung vitamin C từ các loại hoa quả như ổi, bưởi,...
Bài viết đã giúp bạn đọc giải đáp cho câu hỏi nên ăn gì khi bị rối loạn tiêu hóa. Bên cạnh việc điều chỉnh chế độ ăn uống, người bệnh nên đi khám để được bác sĩ tư vấn và điều trị chính xác, tránh gặp phải những tác động tiêu cực đối với sức khỏe.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.