Quá trình điều trị sỏi túi mật bằng phương pháp mổ nội soi có nhiều lợi thế hơn so với mổ mở như ít xâm lấn, thời gian nằm viện ngắn và hồi phục nhanh hơn. Đặc biệt, vết mổ nội soi để lại sẽ nhỏ, có tính thẩm mỹ cao và ít đau hơn so với phương pháp mổ hở. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về phương pháp điều trị bệnh, cùng tìm hiểu nhé.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Ngọc Thắng - Bác sĩ Ngoại tiêu hóa - Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.
1. Chức năng của túi mật
Túi mật nằm ở vùng bụng trên bên phải ngay dưới bờ sườn phải. Đây là một cơ quan hình túi nhỏ có dung tích từ 30 đến 60 ml, dính với phần dưới thùy gan phải và nối với ống mật chủ thông qua ống túi mật.
Chức năng của túi mật là lưu trữ và cô đặc dịch mật do gan sản xuất. Khi ăn uống, nhất là các món chứa nhiều dầu mỡ, túi mật sẽ co thắt để đẩy dịch mật xuống tá tràng hòa trộn với thức ăn hỗ trợ tiêu hóa chất béo.
2. Sỏi túi mật là gì?
Ở các nước phương Tây, sỏi túi mật rất phổ biến với tỷ lệ người mắc sỏi ở túi mật tăng dần theo độ tuổi. Tại Hoa Kỳ, khoảng 25% phụ nữ và 12% nam giới trên 60 tuổi mắc bệnh sỏi ở túi mật. Ở Việt Nam, với việc sử dụng siêu âm bụng trong quá trình chẩn đoán ngày càng phổ biến, các trường hợp phát hiện sỏi túi mật đơn thuần có tỷ lệ chiếm từ 58 - 71% trên tổng số ca sỏi đường mật nói chung.
Sỏi cholesterol và sỏi sắc tố là hai loại sỏi ở túi mật chính, cụ thể như sau:
2.1 Sỏi cholesterol
Loại sỏi này được hình thành chủ yếu từ cholesterol có trong dịch mật. Ở các quốc gia phương Tây, sỏi cholesterol chiếm 80 - 85% số ca mắc. Tuy nhiên, các nghiên cứu tại Việt Nam cho thấy sỏi cholesterol chỉ xuất hiện ở 30 - 50% trường hợp.
Sỏi cholesterol phổ biến ở những người béo phì, phụ nữ (gấp đôi nam giới), những người có chế độ ăn theo phong cách phương Tây và những người sử dụng thuốc tránh thai chứa estrogen.
2.2 Sỏi sắc tố
Nhiễm khuẩn đường mật, các bệnh lý tán huyết, xơ gan, viêm hoặc cắt bỏ đoạn hồi tràng (phần cuối của ruột non) thường là nguyên nhân gây sỏi sắc tố.
3. Triệu chứng của sỏi túi mật
Trong số những người bị sỏi ở túi mật, khoảng 30% trường hợp có triệu chứng. Cơn đau quặn mật là triệu chứng phổ biến nhất (chiếm 86%) với các đặc điểm như sau:
- Chu kỳ: Các cơn đau riêng lẻ kéo dài trong khoảng 30 phút đến vài giờ.
- Vị trí: Đau xảy ra ở vùng thượng vị hoặc bụng trên phải, cơn đau mạnh nhất ở thượng vị dễ bị nhầm với viêm loét dạ dày – tá tràng.
- Mức độ: Đau rất nhiều và kéo dài liên tục, đôi khi khiến người bệnh ngừng thở.
- Thời điểm: Cơn đau xuất hiện sau vài giờ ăn hoặc vào ban đêm, thường khiến bệnh nhân phải thức dậy.
Ngoài ra, người bệnh còn gặp phải những triệu chứng như buồn nôn, nôn, cảm giác đầy bụng (khó tiêu khi tiêu thụ thực phẩm béo), đau lưng và đau bụng trên bên trái.
4. Chẩn đoán sỏi túi mật
Để chẩn đoán sỏi ở túi mật, các phương pháp được sử dụng bao gồm:
- Siêu âm bụng hiện nay được coi là phương pháp chẩn đoán đầu tiên cho sỏi ở túi mật với khả năng chẩn đoán chính xác từ 90 đến 95%.
- Khi siêu âm không thể xác định, chụp CT và MRI sẽ hỗ trợ trong việc chẩn đoán các trường hợp nghi ngờ về sỏi mật.
5. Phẫu thuật nội soi điều trị sỏi túi mật
Bất kể kích thước hay số lượng, tất cả các trường hợp sỏi ở túi mật có triệu chứng đều có chỉ định điều trị. Ngược lại, với sỏi ở túi mật không triệu chứng, vai trò của cắt túi mật và các phương pháp điều trị sỏi túi mật khác không được xác định rõ ràng.
Các nghiên cứu theo dõi diễn tiến tự nhiên của sỏi ở túi mật đã chỉ ra rằng việc cắt túi mật phòng ngừa là không cần thiết, trừ khi người bệnh có nguy cơ cao mắc ung thư túi mật chẳng hạn như trong trường hợp túi mật sứ, sỏi kết hợp với polyp túi mật lớn hơn 10 mm hoặc sỏi có kích thước lớn hơn 25 mm.
Trong điều trị ngoại khoa sỏi ở túi mật, phẫu thuật mổ nội soi sỏi mật được xem là phương pháp tối ưu nhất hiện nay. Phương pháp điều trị sỏi túi mật này không chỉ giúp bệnh nhân cảm thấy dễ chịu hơn so với mổ mở mà còn có thời gian hồi phục nhanh hơn và tính thẩm mỹ cao hơn nhờ vào vết sẹo nhỏ.
Đối với những bệnh nhân có triệu chứng hoặc biến chứng do sỏi ở túi mật, phương pháp điều trị sỏi túi mật mổ nội soi sẽ được chỉ định áp dụng. Ngoài ra, các nhà nghiên cứu vẫn còn có những ý kiến trái chiều về chỉ định phẫu thuật cho những trường hợp sỏi ở túi mật chưa gây triệu chứng và chưa làm tổn thương đến túi mật.
Sau khi phẫu thuật điều trị sỏi túi mật, người bệnh vẫn tiếp tục ăn uống như bình thường nhờ vào lượng dịch mật đầy đủ từ gan di chuyển qua ống mật xuống ruột giúp tiêu hóa. Người bệnh cũng có khả năng thực hiện công việc và sinh hoạt hàng ngày mà không gặp trở ngại, không bị ảnh hưởng đến quan hệ tình dục, tuổi thọ không bị giảm và không cần dùng thêm thuốc tiêu hóa.
Hàng năm, tỷ lệ người bệnh có sỏi mật không triệu chứng chuyển sang có triệu chứng chỉ chiếm từ 1-2%. Một phần rất nhỏ (< 0,5% mỗi năm) chuyển thẳng từ sỏi mật không triệu chứng sang giai đoạn biến chứng mà không có bất kỳ triệu chứng nào trước đó.
Phương pháp mổ nội soi điều trị sỏi túi mật mang lại nhiều lợi ích cho người bệnh như thời gian nằm viện ngắn hơn, khả năng phục hồi nhanh chóng, đau đớn ít hơn và để lại sẹo nhỏ đảm bảo tính thẩm mỹ.
Hiện nay, tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, kỹ thuật cắt túi mật nội soi được thực hiện nhằm điều trị các trường hợp túi mật không còn chức năng chẳng hạn như viêm túi mật, sỏi mật và polyp túi mật… Kỹ thuật này đang được áp dụng trên toàn bộ hệ thống Vinmec.
Vinmec không chỉ sở hữu đội ngũ bác sĩ phẫu thuật với chuyên môn cao và kinh nghiệm phong phú mà còn cung cấp đầy đủ các dịch vụ nội soi để chẩn đoán và điều trị cho người bệnh cả nội trú lẫn ngoại trú.
Phòng bệnh được thiết kế với đầy đủ các thiết bị phục vụ cho việc nội soi chẩn đoán, nhằm đảm bảo sự riêng tư, tiện nghi, an toàn và ngăn chặn sự lây lan mầm bệnh qua quá trình nội soi cho bệnh nhân.
Với 17 năm trong lĩnh vực phẫu thuật tiêu hóa gan mật, Thạc sĩ Bác sĩ Nguyễn Ngọc Thắng là một bác sĩ có kinh nghiệm dày dạn, tích lũy trên 09 năm kinh nghiệm trong nội soi can thiệp, nổi bật với việc thực hiện kỹ thuật lấy sỏi đường mật qua nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP) với hơn 800 ca.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
