Hội chứng tắc ruột gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình tiêu hóa, khiến chất thải không thể đào thải ra ngoài. Nếu không nhận biết sớm các dấu hiệu tắc ruột sẽ dẫn đến biến chứng nguy hiểm, thậm chí gây tử vong. Trong bài viết này sẽ cung cấp chi tiết những triệu chứng tắc ruột giúp phát hiện sớm và xử lý kịp thời.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của Bác sĩ Đơn nguyên Nội Tiêu hóa – Nội soi, Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.
1. Bệnh tắc ruột là gì?
Hội chứng tắc ruột là tình trạng ruột bị tắc nghẽn cơ năng hoặc cơ học, gây cản trở quá trình di chuyển của các sản phẩm tiêu hóa và gây tích tụ, dẫn đến bít tắc và không thể đào thải ra ngoài cơ thể.
Có nhiều nguyên nhân khác nhau có thể dẫn đến tắc ruột, bao gồm dính ruột, lạc nội mạc tử cung, xoắn ruột, các bệnh viêm ruột, thoát vị, viêm túi thừa, viêm ruột thừa, khối u, thiếu máu cục bộ ruột, lao ruột và lồng ruột...
Chẩn đoán tắc ruột thường được thực hiện qua các phương pháp như chụp X-quang bụng không chuẩn bị, CT scan, siêu âm hoặc chụp cộng hưởng từ MRI (phương pháp đặc biệt hữu ích trong việc chẩn đoán tắc ruột ở trẻ em và phụ nữ có thai).
Trắc nghiệm: Làm thế nào để bảo vệ lá gan khỏe mạnh?
Làm test trắc nghiệm kiểm tra hiểu biết về gan có thể giúp bạn nhận thức rõ vai trò quan trọng của gan, từ đó có các biện pháp bảo vệ gan để phòng ngừa bệnh tật.2. Triệu chứng của hội chứng tắc ruột
Về mặt lâm sàng, một số triệu chứng sớm nhất của hội chứng tắc ruột thường bao gồm:
2.1. Đau bụng, chướng bụng
Đau bụng là triệu chứng cảnh báo sớm nhất của hội chứng tắc ruột, thường xuất hiện dưới dạng đau từng cơn, đột ngột hoặc dữ dội rồi giảm dần và cứ khoảng 2 - 3 phút lại tái phát. Ban đầu, cơn đau có thể chỉ tập trung ở một khu vực nhất định của bụng, nhưng sau đó có thể lan rộng ra toàn bộ vùng bụng.
2.2. Buồn nôn, nôn liên tục
Buồn nôn và nôn là các triệu chứng rất thường gặp ở bệnh nhân tắc ruột và hầu hết các trường hợp đều có triệu chứng này. Mặc dù một số người chỉ cảm thấy buồn nôn nhưng không nôn, nếu xảy ra nôn, thường đi kèm với các cơn đau. Ban đầu, người bệnh có thể nôn ra thức ăn, tiếp đó là nước mật và dịch tiêu hóa, trong các trường hợp nghiêm trọng, có thể nôn ra cả phân.
2.3. Bí trung đại tiện
Bí trung tiện và đại tiện chính là dấu hiệu của hội chứng tắc ruột, giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác tình trạng này. Đây là triệu chứng cho thấy sự bí tắc hoàn toàn của các chất trong lòng ruột.
Tuy nhiên, triệu chứng này có thể xuất hiện muộn trong quá trình phát triển của bệnh. Ban đầu, khi ruột bị tắc, ruột vẫn có thể co bóp và đẩy hơi cũng như phân ở dưới chỗ tắc ra ngoài. Khi không còn khả năng đẩy các chất ở trên chỗ tắc xuống dưới được nữa, người bệnh mới bắt đầu có triệu chứng bí trung đại tiện.
2.4. Bụng căng, gõ vang
Đối với bệnh nhân bị hội chứng tắc ruột và có thân hình gầy, thành bụng sẽ mỏng, khi sờ vào có thể cảm nhận được quai ruột nổi hằn trên bề mặt bụng. Khi chiếu ánh sáng vào bụng, có thể quan sát thấy sóng nhu động từ các quai ruột nổi cộm và di chuyển dưới da giống như rắn bò. Dấu hiệu này được gọi là hiện tượng "rắn bò", thường gặp trong các trường hợp tắc ruột cơ học.
2.5. Triệu chứng toàn thân
Mất nước là triệu chứng xuất hiện phổ biến ở tất cả các bệnh nhân bị hội chứng tắc ruột. Nguyên nhân là do người bệnh nôn nhiều, dẫn đến khát nước, khô môi, da nhăn, tiểu ít hoặc thậm chí là sốc do khối lượng tuần hoàn giảm.
3. Chẩn đoán tắc ruột
Ngoài việc nhận biết sớm các dấu hiệu của hội chứng tắc ruột, để xác định chính xác vị trí tắc nghẽn, nguyên nhân và cơ chế của tắc ruột, bác sĩ sẽ chỉ định cho bệnh nhân thực hiện các xét nghiệm cơ bản như:
- Chụp X-quang để tìm ra chỗ tắc.
- Siêu âm.
- CT scan giúp xác định đoạn ruột bị tắc.
- Chụp cản quang bằng Bari.
- Nội soi để kiểm tra tình trạng các niêm mạc đại tràng.
4. Đối tượng nào dễ mắc hội chứng tắc ruột?
Hội chứng tắc ruột là một tình trạng phổ biến có thể xảy ra ở mọi độ tuổi và giới tính. Tuy nhiên, mỗi người có thể phòng ngừa căn bệnh này bằng cách giảm thiểu các yếu tố nguy cơ gây tắc ruột, bao gồm:
- Chấn thương đường ruột hoặc chấn thương trong quá khứ.
- Nhiễm khuẩn huyết.
- Từng được chiếu xạ tại hoặc gần vùng bụng.
- Bệnh Crohn.
- Viêm túi thừa.
- Phẫu thuật ổ bụng, nhiễm trùng hoặc chấn thương.
- Tiền sử mắc bệnh tắc ruột.
- Mất cân bằng điện giải, đặc biệt là kali và canxi.
- Lão hóa.
- Bệnh động mạch ngoại biên.
- Sụt cân nhanh.
Hội chứng tắc ruột là một tình trạng y tế khẩn cấp đòi hỏi phải can thiệp nhanh chóng để giảm thiểu rủi ro cho bệnh nhân. Nếu được chẩn đoán và điều trị trong 24 giờ đầu, tiên lượng sẽ tốt. Tuy nhiên, nếu xử lý chậm trễ, khả năng phục hồi của ruột sau điều trị sẽ giảm. Người bệnh sẽ sốc nặng do mất máu, hấp thụ độc tố từ ruột hoại tử và viêm màng bụng, làm tăng nguy cơ tử vong.
Khi xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào nghi ngờ là tắc ruột, bệnh nhân có thể đến Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để được thăm khám và can thiệp kịp thời. Vinmec trang bị đầy đủ các phương tiện kỹ thuật hiện đại và có đội ngũ bác sĩ chuyên khoa Nội tiêu hóa được đào tạo bài bản và giàu kinh nghiệm, đảm bảo hiệu quả chẩn đoán và điều trị bệnh tắc ruột. Chất lượng dịch vụ y tế chuyên nghiệp tại Vinmec sẽ mang lại sự hài lòng và an tâm cho bệnh nhân.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
