AABB (American Association of Blood Banks - Hiệp hội các ngân hàng máu Mỹ) là một hiệp hội phi lợi nhuận quốc tế đại diện cho các cá nhân và tổ chức liên quan đến các lĩnh vực y học truyền máu và liệu pháp tế bào(1,2,3).

Sức khoẻ của con người và hệ thống miễn dịch liên quan mật thiết với nhau. Vậy có phải sức khỏe của từng cá nhân sẽ được đảm bảo ở một tầm cao mới, khi các tế bào miễn dịch của chính họ được lưu trữ và sẵn dùng khi cơ thể cần đến? Đây cũng chính là một xu thế mới đang bắt đầu được khai thác trong các Ngân hàng sinh học tiên tiến trên thế giới, xung quanh vẫn còn nhiều vấn đề cần giải quyết.

Liệu pháp sử dụng cả tế bào gốc tạo máu từ máu cuống rốn cũng như tế bào gốc trung mô từ mô dây rốn. Các tế bào được sử dụng cả bằng cách truyền tĩnh mạch và bằng cách tiêm nội tủy vào cột sống. Liệu trình điều trị đầu tiên sử dụng các tế bào từ một em bé hiến tặng không liên quan.

Hội thảo tế bào gốc và công nghệ gen Vinmec lần 2 (VCGT2018) diễn ra cuối tháng 10 vừa qua tại Hà Nội đã trở thành diễn đàn của các chuyên gia đến từ Mỹ, Đức, Pháp, Anh, Nhật, Singapore và Việt Nam trình bày, thảo luận và trao đổi các tiến bộ mới nhất cũng như các thách thức trong nghiên cứu tế bào gốc, tế bào miễn dịch và công nghệ gene hiện nay.

Do chưa có phương pháp điều trị hiệu quả cho COVID-19, các phác đồ hiện tại tập trung vào điều trị triệu chứng và tăng cường khả năng miễn dịch của vật chủ để tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình tái tạo tổn thương. Về khía cạnh này, tế bào gốc trung mô - với khả năng điều hòa miễn dịch mạnh mẽ - được coi là phương pháp điều trị tiềm năng.

Tế bào gốc trung mô (Mesenchymal stem cells), gọi tắt là TBGTM, là một trong những loại tế bào có tiềm năng rất lớn trong các ứng dụng nghiên cứu y sinh học do khả năng tái tạo, tự làm mới, điều hoà miễn dịch và biệt hoá thành các loại tế bào thuộc lớp trung mô dư xương, sụn, mỡ.

Thể tiết ngoại bào là các túi kín nhỏ có kích thước nano và được tiết ra bởi nhiều loại tế bào khác nhau. Gần đây, ngày càng có nhiều báo cáo cho rằng thể tiết ngoại bào tiết ra từ tế bào gốc ung thư góp phần đáng kể vào sự tiến triển của khối u. Thực tế là do các EV này có liên quan đến các quá trình ức chế phát triển của khối u, di căn, hình thành mạch, cũng như duy trì kiểu hình gốc và vi môi trường ức chế miễn dịch khối u.

Hội nghị VCGT tổ chức hàng năm kể từ khi Viện Nghiên cứu thành lập mang lại kết quả thiết thực như: mở rộng được các mối quan hệ hợp tác, nâng cao thương hiệu viện nghiên cứu với cộng đồng khoa học quốc tế và trong nước, xây dựng được các ý tưởng nghiên cứu mới (thể hiện qua số dự án xin phê duyệt tăng hàng năm)

Một bài báo gần đây được đăng trên Nature của các nhà khoa học thuộc đại học Cincinnati đã chỉ ra một tác động bất ngờ của tế bào gốc đối với các tế bào tim mạch. Đây sẽ là một tiền đề quan trọng cho các nghiên cứu về ứng dụng của liệu pháp tế bào gốc chữa trị các bệnh do thiếu máu cơ tim.

Năm 2017, cơ quan thực phẩm và dược phẩm hoa kỳ (FDA) đã cấp phép cho 2 dạng điều trị sử dụng CAR-T là Kymriah của hãng Novartis cho điều trị bệnh bạch cầu lympho cấp ở trẻ em và Yescarta của hãng Kite Pharma cho các bệnh lymphoma không phải Hodgkin ở người lớn. Liệu pháp tế bào CAR-T đã mở ra kỷ nguyên mới trong điều trị ung thư bằng tế bào miễn dịch.

Ty thể là bào quan quan trọng, được ví như nhà máy điện chịu trách nhiệm tạo ra năng lượng cho mọi hoạt động sống của tế bào và cơ thể. Đặc biệt, ty thể là bào quan duy nhất của tế bào có chứa vật liệu di truyền, gọi là ADN ty thể (mtDNA).

Tế bào gốc trung mô (MSC) là tế bào gốc đa năng có khả năng tự đổi mới và có tiềm năng biệt hóa thành các tế bào khác nhau như nguyên bào sợi, tế bào xương, tế bào sụn và tế bào mỡ. Các đặc tính độc đáo của tế bào gốc trung mô khiến chúng có tiềm năng điều trị rộng rãi.