Real-Time PCR (Polymerase Chain Reaction) là kỹ thuật xét nghiệm được sử dụng nhằm khuếch đại và xác định được số lượng của phân tử DNA đích. Xét nghiệm Realtime PCR trở nên hữu dụng để định danh và mô tả chính xác những tác nhân gây bệnh, có vai trò quan trọng trong điều trị bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Bài viết bởi Bác sĩ Khoa Xét nghiệm - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.
1. Xét nghiệm Real-Time PCR là gì?
PCR theo thời gian thực hay Real-Time PCR là một phương pháp xét nghiệm tập trung vào việc xác định xem có bao nhiêu đoạn ADN cụ thể trong một mẫu xét nghiệm trong thời gian thực. Phương pháp này cho phép các ADN được sàng lọc trong cùng một lúc.
Real-Time PCR sẽ sử dụng một loại thuốc nhuộm huỳnh quang không đặc hiệu hoặc một đầu dò ADN đặc hiệu nhằm phát hiện các PCR ngay khi được tạo ra. Kết quả xét nghiệm có thể cho biết liệu bệnh nhân có đang mắc bất kỳ căn bệnh nào hay không.
Thông thường, Real-Time PCR được tiến hành trong các phòng thí nghiệm, bệnh viện hoặc phòng nghiên cứu. Real-Time PCR được áp dụng nhằm nghiên cứu và chẩn đoán các bệnh do vi khuẩn, virus hoặc phát hiện các yếu tố di truyền.
2. Chẩn đoán các bệnh lây qua đường tình dục bằng Real-Time PCR
Đối với các bệnh lây truyền qua đường tình dục, Real-Time PCR giúp xác định căn nguyên cụ thể gây ra các bệnh lý này. Từ đó, các bác sĩ có thể đưa ra các phương pháp phù hợp với từng nguyên nhân gây bệnh và các phương pháp phòng tránh tái nhiễm hay giảm thiểu nguy cơ lây bệnh.
Cùng với đó, Real-Time PCR cũng giúp phát hiện các tác nhân gây bệnh ở phụ nữ mang thai. Từ đó, bác sĩ có thể quản lý bệnh tình và tránh tình trạng thai phụ lây bệnh cho con.
Ngoài ra, một số bệnh STIs không thể truy ra nguyên nhân bằng các xét nghiệm thông thường hoặc không có triệu chứng. Vì thế, bác sĩ cần phải sử dụng những phương pháp cho ra kết quả nhanh, chính xác.
Trong trường hợp này, Real-Time PCR là kỹ thuật có thể đo được số phân tử ADN đang có ở mẫu trong quá trình khuếch đại của phản ứng. Với độ nhạy và độ đặc hiệu lên tới hơn 98%, Real-Time PCR là phương pháp được tin tưởng khi cần phát hiện các ADN của tác nhân gây bệnh, cũng như nồng độ ADN được phát hiện trên đối với các tác nhân gây bệnh.
Vì thế, Real-Time PCR đã trở nên rất hữu dụng để xác định và mô tả chính xác những nguyên nhân gây bệnh. Cùng với đó, Real-Time PCR cũng có vai trò lớn trong quá trình điều trị các bệnh lây qua đường tình dục.
Ưu điểm của kỹ thuật Real-Time PCR là khả năng phát hiện ra các đoạn khuếch đại dựa trên việc sử dụng thuốc huỳnh quang được gắn vào các chuỗi ADN xuất hiện trong chu kỳ nhiệt. Tín hiệu được ghi nhận theo thời gian thực, qua đó giúp loại bỏ nguy cơ lây nhiễm từ các thao tác sau khi thực hiện Real-Time PCR.
Hiện tại, bộ kit REALQUALITY RQ-SevenSTI, mã RQ-127, của hãng AB ANALITICA (Ý) là sự lựa chọn phổ biến nhất trong việc xét nghiệm chẩn đoán bằng Real-Time PCR. Bộ kit này cho phép phát hiện 7 tác nhân gây bệnh lây truyền qua đường tình dục bao gồm:
- Chlamydia Trachomatis.
- Neisseria Gonorrhoeae.
- Mycoplasma Hominis.
- Mycoplasmagenitalium.
- Trichomonasvaginalis.
- Ureaplasma parvum.
- Ureaplasmaurealyticum.
Bộ kit này cho phép kiểm soát được quy trình tách chiết, cũng như đánh giá sự xuất hiện của các chất ức chế phản ứng trong mẫu xét nghiệm. Điều này được thực hiện bằng cách khuếch đại gen β-globin trong phản ứng multiplex với các tác nhân gây bệnh.
Thông qua quá trình này, kết quả cũng có thể loại trừ hiện tượng âm tính giả, cũng như cung cấp thuốc thử giúp chống lại tình trạng ngoại nhiễm từ lần bùng phát trước đó.
3. Quy trình thực hiện kỹ thuật Real-Time PCR
3.1 Các lưu ý
Có một số lưu ý khi bệnh nhân thực hiện xét nghiệm chẩn đoán bệnh lây qua đường tình dục bằng Real-Time PCR. Cụ thể:
- Người bệnh cần mô tả đầy đủ các triệu chứng của bản thân khi trao đổi với bác sĩ.
- Không được rửa sâu bên trong bộ phận sinh dục hoặc quan hệ trước khi khám bệnh ít nhất 24 giờ.
- Nếu bệnh nhân nữ đang trong kỳ kinh nguyệt hoặc bị chảy máu âm đạo sẽ không được làm xét nghiệm Real-Time PCR.
3.2 Đối tượng chỉ định
Các đối tượng được chỉ định thực hiện Real-Time PCR bao gồm các bệnh nhân có triệu chứng nghi ngờ là các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Các triệu chứng này bao gồm:
- Tiểu buốt, tiểu rắt.
- Tiết dịch âm đạo/niệu đạo bất thường.
- Ngứa, rát, viêm loét vùng sinh dục.
- Đau âm ỉ ở vùng chậu, đặc biệt là các thai phụ trong tam cá nguyệt thứ nhất.
- Mắc một nguyên nhân khác gây ra bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Đặc biệt, các bệnh nhân quan hệ tình dục không an toàn, có nhiều bạn tình hoặc bạn tình có triệu chứng nghi mắc STIs là những đối tượng có nguy cơ cao, cần thực hiện chẩn đoán Real-Time PCR.
3.3 Cách lấy và bảo quản mẫu bệnh phẩm
3.3.1. Cách lấy mẫu bệnh phẩm
Các mẫu bệnh phẩm thường được sử dụng trong chẩn đoán và xét nghiệm bằng Real-Time PCR bao gồm:
- Mẫu bệnh phẩm tế bào: Các mẫu phết từ cổ tử cung, âm đạo, dịch âm đạo/niệu đạo, mẫu phết niệu đạo, mẫu phết trực tràng, và tinh dịch được thu thập bằng tăm bông nhỏ hoặc chổi vô trùng, sau đó đặt vào lọ vô khuẩn chứa môi trường vận chuyển như PBS, dung dịch sinh lý/đẳng trương hoặc các môi trường khác.
- Mẫu nước tiểu: Mẫu nước tiểu khi tiến hành Real-Time PCR có thể phát hiện các tác nhân gây bệnh lây nhiễm qua đường tình dục được thực hiện với những mẫu nước tiểu vào sáng sớm. Mẫu nước tiểu cần phải được thu thập trong các lọ đựng vô trùng.
3.3.2. Cách bảo quản
Các mẫu xét nghiệm cần được vận chuyển sớm về phòng xét nghiệm. Điều này nhằm mục đích tránh tình trạng mẫu xét nghiệm bị thoái hoá ADN, qua đó gây sai lệch kết quả.
Ngoài ra, cần phải bảo quản mẫu xét nghiệm theo các yêu cầu sau:
- Bảo quản ở nhiệt độ từ 2 đến 8 °C và tách chiết nucleic acids trong vòng 48 giờ.
- Nếu không thể tách chiết mẫu trong vòng 48 giờ, phải lưu trữ mẫu xét nghiệm ở nhiệt độ từ -30 °C đến -20 °C.
Tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đang cung cấp Gói Khám, Sàng lọc các bệnh xã hội. Gói Khám này giúp khách hàng có thể phát hiện sớm các bệnh lý và từ đó có hướng điều trị hiệu quả, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Gói khám sàng lọc các loại bệnh xã hội tại Vinmec không phân biệt lứa tuổi hoặc giới tính.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
