Viêm gan C là một bệnh lý khá phổ biến gây ra nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và sinh hoạt của người bệnh. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như xơ gan, suy gan, thậm chí là ung thư… Vì vậy, mọi người nên trang bị cho mình những kiến thức cần thiết để phòng bệnh từ sớm.
Bài viết này được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thị Nhật - Chuyên khoa Truyền nhiễm - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.
1. Viêm gan lây qua đường nào?
Viêm gan, gan nhiễm mỡ, xơ gan và ung thư gan là bốn bệnh gan chính mà nhiều người thường biết đến. Bệnh có nguyên nhân từ các thói quen sống như lạm dụng rượu bia, hút thuốc lá hay ăn uống không khoa học…thì sẽ không lây nhiễm. Nhưng đối với viêm gan virus, nguy cơ lây lan lại khá cao.
Các bệnh lý liên quan đến gan có thể xuất phát từ 6 loại virus khác nhau bao gồm các virus viêm gan A, B, C, D, E và G. Trong đó, virus viêm gan B và virus viêm gan C là hai loại phổ biến nhất và nguy hiểm nhất. Mỗi loại có con đường lây nhiễm khác biệt và khi vào cơ thể sẽ xảy ra một trong hai trường hợp sau:
- Trường hợp 1: Virus đang không hoạt động nên tỷ lệ lây nhiễm sẽ thấp;
- Trường hợp 2: Virus tấn công mạnh vào gan nên khả năng lây lan sẽ cao.
Khi nắm rõ viêm gan lây qua những con đường nào, mọi người sẽ có biện pháp phòng ngừa bệnh hiệu quả hơn. Điển hình, viêm gan A và E thường lây qua đường ăn uống:
- Viêm gan A: Nguy cơ lây nhiễm xuất hiện khi thường xuyên tiêu thụ thực phẩm không hợp vệ sinh, bẩn, chưa qua nấu chín hoặc sử dụng chung dụng cụ ăn uống với người nhiễm bệnh. Hơn nữa, khả năng lây lan cũng xảy ra khi tiếp xúc với các vật dụng có chứa phân của người bệnh viêm gan A.
- Viêm gan E: Viêm gan E cũng sẽ lây lan từ người sang người qua đường tiêu hóa như đã đề cập. Thực phẩm bẩn và nước uống ô nhiễm chính là cơ hội cho virus xâm nhập vào cơ thể và gây ra bệnh.
Trong khi đó, đường máu, quan hệ tình dục không an toàn với người nhiễm bệnh và từ mẹ sang con là những con đường lây truyền chính của các loại viêm gan B, C và D.
Tuy nhiên, virus viêm gan D phụ thuộc vào sự tồn tại của viêm gan virus B để có thể tồn tại, do đó người đã nhiễm virus viêm gan B mới có nguy cơ mắc thêm virus viêm gan D. Nếu không bị nhiễm viêm gan B, người bệnh sẽ không có khả năng mắc virus viêm gan D. Cụ thể, các đường lây truyền như sau:
- Đường máu: Đường lây nhiễm chính của viêm gan B, C và D là qua máu, ví dụ như như truyền máu, phẫu thuật hoặc tiêm chích. Nếu dùng chung các dụng cụ cá nhân như dao cạo râu hay bàn chải đánh răng dính máu, virus cũng có khả năng lây nhiễm vào cơ thể qua các vết trầy xước.
- Mẹ truyền sang con: Virus viêm gan sẽ được truyền từ phụ nữ mang thai sang em bé trong bụng. Tỷ lệ lây nhiễm trong 3 tháng đầu là 2%, tiếp theo là 10% trong 3 tháng giữa thai kỳ và tăng lên 70% vào 3 tháng cuối của thai kỳ. Tuy nhiên, quá trình phát triển của thai nhi sẽ bị ảnh hưởng rất lớn bởi nguy cơ lây nhiễm virus viêm gan B và C khi mang thai.
- Đường tình dục: Nguy cơ lây nhiễm virus viêm gan sẽ tăng lên nếu quan hệ tình dục không an toàn, đặc biệt là virus viêm gan C từ tinh dịch của nam giới. Do đó, mọi người cần áp dụng các biện pháp bảo vệ trong quá trình quan hệ.
2. Viêm gan C có lây qua đường hô hấp không?
Viêm gan C không thể lây lan qua đường hô hấp, nghĩa là những hoạt động như giao tiếp thông thường hoặc tiếp xúc, bắt tay với người mắc bệnh sẽ không tạo ra nguy cơ truyền virus. Vì vậy, mọi người vẫn có thể yên tâm sống chung với người thân mắc viêm gan C trong gia đình vì căn bệnh này không lây qua đường thở.
Tuy nhiên, mọi người cần thận trọng vì tiếp xúc quá gần và trực tiếp với nước bọt của người bệnh sẽ làm tăng nguy cơ lây nhiễm mặc dù khá hiếm. Ví dụ, nếu hôn sâu vào khoang miệng của người bệnh đang bị viêm loét và chảy máu thì nguy cơ lây nhiễm sẽ khá cao. Vậy, viêm gan C lây qua đường nào?
Virus Hepatitis C (HCV) là tác nhân gây bệnh viêm gan C - một loại bệnh truyền nhiễm về gan nguy hiểm. Virus này thường lây qua đường máu, nghĩa là mọi người phải tiếp xúc với máu của người bệnh thì mới bị nhiễm bệnh. Trong đó, những cách thức lây lan chính của viêm gan C là: tiêm chích bằng kim đã nhiễm virus, tái sử dụng thiết bị y tế không được khử trùng và nhận máu không được kiểm tra đầy đủ.
Ngoài ra, còn có những con đường lây nhiễm ít phổ biến hơn như: tiếp xúc với ống tiêm nhiễm máu có virus, quan hệ tình dục với người bị bệnh, lây truyền từ mẹ sang con và dùng chung đồ dùng cá nhân có dính máu.
3. Phòng ngừa viêm gan C
Nhiều người đang tìm kiếm giải pháp để phòng ngừa viêm gan C hiệu quả. Để ngăn ngừa sự lây lan của virus này, các khuyến nghị được đưa ra như sau:
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Để tăng cường sức đề kháng và giúp cơ thể chống lại bệnh tật, mọi người nên ăn nhiều rau xanh và trái cây nhằm bổ sung vitamin và khoáng chất. Những thực phẩm như rau mồng tơi, súp lơ và cải xoăn cùng với nước ép trái cây sẽ giúp thanh nhiệt và giải độc gan, giúp gan luôn khỏe mạnh. Ngược lại, mọi người cần hạn chế ăn các món cay nóng, nhiều dầu mỡ và thực phẩm chứa cholesterol có hại cho gan.
- Giữ vệ sinh cá nhân và an toàn thực phẩm: Rửa tay bằng xà phòng diệt khuẩn là một biện pháp quan trọng để tránh bị lây nhiễm virus. Ngoài ra, sử dụng thực phẩm sạch và chế biến thực phẩm chín kỹ, ăn chín uống sôi cũng giúp tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh.
- Tránh xa chất kích thích: Nếu thường xuyên lạm dụng cà phê, thuốc lá hoặc rượu bia trong thời gian dài, cơ thể sẽ tích tụ chất độc hại, từ đó làm suy giảm hệ miễn dịch. Ngoài ra, mọi người cũng cần tránh lạm dụng, tự ý mua và sử dụng thuốc khi không có chỉ định của bác sĩ vì sẽ dẫn đến suy gan, rối loạn chức năng gan và tạo điều kiện cho virus gây bệnh phát triển.
- Ngủ đúng giờ, không thức khuya: Chức năng gan sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực khi mọi người thường xuyên thức khuya và ngủ không đủ giấc.
- Tập thể dục: Sức khỏe chung và chức năng gan đều được nâng cao nhờ vận động đều đặn.
- Không dùng chung các vật dụng cá nhân: Kim tiêm, dụng cụ xăm hình, bàn chải đánh răng, dao cạo râu và kềm bấm móng tay… là những món đồ có thể dính máu, do đó cũng có nguy cơ lây nhiễm virus.
- Quan hệ tình dục an toàn: Để ngăn ngừa lây nhiễm, mọi người hãy sử dụng các biện pháp bảo vệ như bao cao su và duy trì mối quan hệ một vợ một chồng.
- Tiêm vắc-xin: Một phương pháp hiệu quả và đơn giản để phòng ngừa các virus gây bệnh gan là tiêm chủng vắc-xin. Mặc dù vậy, hiện nay chưa có vắc-xin đặc hiệu cho viêm gan C nên việc ngăn chặn sự lây lan của virus là rất quan trọng.
Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh gan do virus viêm gan C sẽ trở nên rất nguy hiểm. Theo thời gian, bệnh có thể dẫn đến viêm gan mãn tính, làm tăng nguy cơ xơ gan, suy gan và thậm chí ung thư gan. Do đó, mọi người cần tránh thái độ chủ quan, hãy tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp phòng ngừa viêm gan C nhằm hạn chế nguy cơ lây nhiễm.
Để ngăn ngừa tổn thương gan hoặc các biến chứng nghiêm trọng, người bệnh cần được điều trị càng sớm càng tốt. Trong trường hợp không may mắc viêm gan C, việc khám và tư vấn kịp thời từ bác sĩ chuyên khoa là rất quan trọng vì viêm gan C sẽ được chữa khỏi hoàn toàn với tỷ lệ thành công cao.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec hiện có các gói sàng lọc gan mật, giúp phát hiện viêm gan C từ giai đoạn sớm, ngay cả khi chưa có dấu hiệu nào. Ngoài ra, gói sàng lọc gan mật toàn diện sẽ giúp khách hàng:
- Đánh giá khả năng hoạt động của gan thông qua các xét nghiệm men gan.
- Đánh giá chức năng của mật và dinh dưỡng lòng mạch.
- Tầm soát ung thư gan sớm.
- Thực hiện các xét nghiệm như Tổng phân tích tế bào máu, kiểm tra khả năng đông máu, sàng lọc viêm gan B và C.
- Đánh giá tình trạng gan mật qua hình ảnh siêu âm cũng như các bệnh có nguy cơ gây tổn hại cho gan hoặc làm nặng thêm tình trạng bệnh gan.
- Phân tích chi tiết các thông số liên quan đến chức năng gan mật thông qua các xét nghiệm và cận lâm sàng; xem xét các nguy cơ ảnh hưởng đến gan và thực hiện tầm soát ung thư gan mật sớm.
Ngoài ra, khách hàng khi sử dụng dịch vụ tại Vinmec sẽ nhận được sự tư vấn từ đội ngũ bác sĩ và y tá giàu kinh nghiệm về chế độ sinh hoạt, dinh dưỡng và lối sống, nhằm giữ cho lá gan luôn khỏe mạnh.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
