Việc nhận ra mình mắc bệnh ung thư phổi là một cú sốc lớn. Bạn sẽ trải qua nhiều cảm xúc khác nhau. Việc lo lắng, bồn chồn, và sợ hãi về thực tại mới này là điều bình thường khi nghĩ đến tương lai của bạn. Ngoài việc chăm sóc nhu cầu thể chất, bạn cũng cần chú ý đến sức khỏe tinh thần của mình. Ngoài ung thư, trầm cảm là mối lo ngại nghiêm trọng khi bạn mắc ung thư phổi. Trầm cảm có thể khiến bạn khó sinh hoạt và khó tuân theo điều trị, thậm chí có thể ảnh hưởng đến khả năng sống sót của bạn với bệnh ung thư phổi. Nhiều người mắc ung thư phổi cũng gặp phải trầm cảm, và khoảng một nửa trong số đó sẽ duy trì tình trạng này.
Cái nhìn sâu hơn về ung thư phổi và trầm cảm
Các nghiên cứu đã xem xét tình trạng trầm cảm khi mắc ung thư phổi và các yếu tố nguy cơ trầm cảm liên quan đến ung thư phổi.
Một nghiên cứu năm 2016 đã xem xét 987 người mắc ung thư phổi, một nửa trong số đó có tiên lượng xấu, và một nửa còn lại có tiên lượng tốt. Trước khi điều trị, khoảng một phần ba số người mắc ung thư phổi đã bị trầm cảm theo đánh giá của chính họ, và hơn một nửa trong số đó tiếp tục gặp phải trầm cảm.
Loại ung thư phổi và các lựa chọn điều trị có thể ảnh hưởng đến nguy cơ mắc trầm cảm. Những người mắc ung thư phổi tế bào nhỏ có tỷ lệ mắc trầm cảm gấp ba lần so với người mắc ung thư phổi không tế bào nhỏ. Trầm cảm cũng phổ biến hơn ở phụ nữ. Tuy nhiên, nam giới có tiên lượng không tốt trên các tiêu chí khác lại có tỷ lệ trầm cảm cao hơn phụ nữ.
Các yếu tố nguy cơ trầm cảm bao gồm:
- Hạn chế do bệnh gây ra đối với những người tham gia nghiên cứu
- Triệu chứng liên quan đến ung thư phổi
- Mệt mỏi
- Đánh giá của bác sĩ về tình trạng của họ
Nhìn chung, nghiên cứu cho thấy trầm cảm là vấn đề phổ biến ở người mắc ung thư phổi, đặc biệt khi họ có nhiều triệu chứng và gặp khó khăn trong việc sinh hoạt bình thường.
Một nghiên cứu khác đã xem xét những người nhập viện với ung thư phổi và rối loạn trầm cảm nặng. Nghiên cứu cho thấy 12% bệnh nhân ung thư phổi mắc rối loạn trầm cảm nặng. Nguy cơ cao hơn ở những người:
- Là phụ nữ
- Là người da trắng
- Tuổi từ 55 trở xuống
Do đó, nếu bạn là phụ nữ trẻ mắc ung thư phổi, hãy chăm sóc sức khỏe tinh thần của mình và chú ý đến dấu hiệu trầm cảm. Tuy nhiên, bác sĩ và người thân cũng nên theo dõi các dấu hiệu trầm cảm ở bất kỳ ai có chẩn đoán ung thư phổi.
Một nghiên cứu năm 2019 đã xem xét các triệu chứng trầm cảm ở người mắc ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn tiến triển. Người tham gia đang chờ bắt đầu điều trị. Phần lớn (64%) không có triệu chứng trầm cảm hoặc chỉ có triệu chứng nhẹ. Tuy nhiên, gần 1/3 có triệu chứng trầm cảm vừa và gần 1/10 có triệu chứng trầm cảm nặng.
Những người có triệu chứng trầm cảm thường có:
- Cảm giác vô vọng
- Lo âu hoặc dấu hiệu của rối loạn lo âu lan tỏa
- Mức độ căng thẳng liên quan đến ung thư ở mức độ chấn thương
Những người có triệu chứng trầm cảm cũng thường nghĩ rằng ung thư phổi không thể kiểm soát được bằng điều trị. Họ có nhiều đau đớn và triệu chứng liên quan đến ung thư hơn. Vì vậy, nếu bạn mắc ung thư phổi và có nhiều triệu chứng, bạn sẽ có nguy cơ trầm cảm cao hơn. Nếu bạn hoặc người thân mắc ung thư phổi có cảm giác vô vọng, lo âu, căng thẳng và trầm cảm, hãy cho bác sĩ biết để được hỗ trợ.
Trầm ảnh hưởng đến tỉ lệ sống sót của ung thư phổi như thế nào?
Trầm cảm khi mắc ung thư phổi làm suy giảm chất lượng cuộc sống, khiến bạn khó sinh hoạt và tuân theo điều trị ung thư. Nhưng trầm cảm cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng sống sót của bạn với bệnh ung thư phổi.
Một nghiên cứu đã xem xét điều này ở 157 người mắc ung thư phổi giai đoạn tiến triển. Người tham gia hoàn thành các bảng câu hỏi để đo lường triệu chứng rối loạn trầm cảm nặng và rối loạn lo âu lan tỏa trong hơn 2 năm. Các nhà nghiên cứu đã xem xét khả năng sống sót đồng thời xem xét sự khác biệt về:
- Tuổi tác
- Chủng tộc
- Tình trạng việc làm
- Thu nhập
- Hút thuốc lá
Kết quả cho thấy lo âu không ảnh hưởng đến khả năng sống sót. Nhưng trầm cảm thì có. Người không có trầm cảm hoặc chỉ có triệu chứng nhẹ có cơ hội sống sót hơn 50% trong 15 tháng. Người có triệu chứng trầm cảm từ trung bình đến nặng chỉ có khoảng 30% cơ hội sống sót trong 15 tháng.
Dấu hiệu trầm cảm khi mắc ung thư phổi
Cảm giác buồn đôi khi là bình thường, đặc biệt khi bạn mắc ung thư phổi. Nhưng bạn không nên cảm thấy buồn bã suốt. Nếu bạn đã cảm thấy buồn bã, chán nản hoặc dễ khóc mỗi ngày trong 2 tuần hoặc lâu hơn, đã đến lúc bạn cần sự hỗ trợ. Các triệu chứng khác cần lưu ý bao gồm:
- Khó ngủ
- Khó ăn hoặc mất cảm giác thèm ăn
- Đau nhức
- Táo bón
- Khó tập trung
- Cảm giác vô vọng, không chỉ về căn bệnh mà còn về khả năng dành thời gian cho người thân hoặc giữ sự thoải mái
- Cảm giác vô dụng hoặc cho rằng cuộc sống không có ý nghĩa
- Cảm giác tội lỗi
- Cảm giác rằng mình là gánh nặng cho gia đình và bạn bè hoặc mình đáng bị trừng phạt
- Suy nghĩ về việc tự tử
Nhận sự hỗ trợ khi mắc trầm cảm
Nếu bạn đang trong khủng hoảng, hãy tìm sự giúp đỡ từ bác sĩ hoặc người thân.
Nếu bạn không ở trong tình trạng khủng hoảng nhưng lo lắng về sức khỏe tinh thần của mình, có nhiều điều bạn có thể làm, bao gồm:
- Tâm sự với bạn bè và gia đình về cảm giác của bạn để họ có thể giúp đỡ
- Tham gia nhóm hỗ trợ để nói chuyện với những người hiểu và đã trải qua
- Tìm gặp một nhà trị liệu có kinh nghiệm
- Thực hiện các bước kiểm soát những gì có thể kiểm soát
- Dành thời gian để ngủ, ăn uống lành mạnh, tập thể dục và thư giãn
- Dành thời gian cho các hoạt động và những người mà bạn yêu thích và mang lại niềm vui
- Thử các hoạt động chánh niệm, như tô màu, thiền, đọc sách hoặc đan len
Một nghiên cứu cho thấy đi bộ 40 phút mỗi ngày, 3 ngày một tuần, cải thiện lo âu và trầm cảm ở người mắc ung thư phổi. Vì vậy, có những biện pháp hỗ trợ và những bước đơn giản bạn có thể thực hiện để giúp vượt qua cảm giác trầm cảm khi mắc ung thư phổi.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: webmd
