Thoái hóa xương khớp là một bệnh thường gặp ở người cao tuổi, gây đau và ảnh hưởng quá trình sinh hoạt của người bệnh, đồng thời tạo ra gánh nặng cho gia đình. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh sẽ dẫn đến nguy cơ tàn tật. Cùng tìm hiểu thông tin chi tiết về tình trạng này trong bài viết này nhé.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Chấn thương chỉnh hình & Y học thể thao Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Thoái hóa khớp là gì?
Tình trạng mất cân bằng giữa sự tổng hợp và hủy hoại của sụn cùng phần xương dưới sụn là lý do gây thoái hóa xương khớp. Sự mất cân bằng này diễn ra do tác động của một số yếu tố như di truyền, phát triển, chuyển hóa, chấn thương tại cơ xương khớp.
Các biểu hiện cuối cùng của quá trình thoái hóa khớp bao gồm thay đổi về hình thái, phân tử, sinh hóa và cơ sinh học của tế bào cũng như chất cơ bản của sụn. Tình trạng này dẫn đến nhuyễn hoá, mất sụn khớp, nứt nẻ, xơ hoá xương dưới sụn, hình thành gai xương và các hốc xương dưới sụn. Hơn nữa, các tổn thương này khi kéo dài sẽ gây biến đổi hình dạng toàn bộ xương khớp và làm mất chức năng của xương khớp.
Thoái hóa xương khớp là bệnh lý phổ biến ở nữ giới, nhất là phụ nữ ở độ tuổi mãn kinh và sau mãn kinh chiếm đến 80% tổng số ca thoái hóa khớp.
2. Những loại thuốc trị thoái hóa xương khớp
2.1 Thuốc tây y điều trị thoái hóa khớp
Tùy vào từng loại bệnh thoái hóa xương khớp cụ thể, bác sĩ sẽ chỉ định các loại thuốc giảm đau thoái hoá cột sống hay thoái hóa đốt sống lưng khác nhau. Tuy nhiên, một số loại thuốc thường được sử dụng trong hầu hết các trường hợp thoái hóa xương khớp bao gồm:
2.1.1 Thuốc điều trị triệu chứng tác dụng nhanh
Thuốc giảm đau theo bậc giảm đau của WHO:
- Bậc 1: Paracetamol 500 mg sử dụng 4-6 lần/ngày nhưng không vượt quá 4g/ngày.
- Bậc 2: Paracetamol kết hợp với thuốc loại codein hoặc tramadol như Ultracet sử dụng 2-4 viên/ngày hoặc Efferalgan-codein 2-4 viên/ngày.
- Bậc 3: Opiat hoặc dẫn xuất của Opiat.
2.1.2 Thuốc giảm đau và kháng viêm không Steroid (NSAIDs)
Người bệnh chỉ nên sử dụng một trong các loại thuốc được đề cập dưới đây, chống chỉ định dùng đồng thời nhiều thuốc trong nhóm này vì không những không mang lại hiệu quả điều trị mà còn làm tăng nguy cơ gặp tác dụng phụ.
- Diclofenac có các hàm lượng 25mg, 50mg và 75mg: Người bệnh nên sử dụng thuốc sau khi ăn no với liều dùng hàng ngày là từ 50 đến 150mg. Trong trường hợp đau nhiều, người bệnh có thể sử dụng Diclofenac dưới dạng tiêm bắp với liều 75mg mỗi ngày trong 2 - 3 ngày đầu, sau đó chuyển sang dạng uống.
- Meloxicam hàm lượng 7.5mg: Sau khi ăn no, người bệnh nên sử dụng với liều 2 viên đường uống mỗi ngày. Nếu đau nhiều, người bệnh có thể sử dụng Meloxicam dạng ống tiêm bắt 15mg mỗi ngày trong 2 - 3 ngày, sau đó chuyển sang đường uống.
- Dạng tiêm bắp: Tiêm 15mg mỗi ngày trong 2 - 3 ngày đầu tiên nếu bệnh nhân bị đau dữ dội. Sau đó, chuyển sang dùng dạng viên uống.
- Piroxicam hàm lượng 20mg: Liều uống là 1 viên mỗi ngày sau khi ăn no hoặc tiêm bắp 1 ống Piroxicam mỗi ngày trong 2 - 3 ngày đầu nếu người bệnh đau nhiều, sau đó chuyển sang uống thuốc.
- Celecoxib hàm lượng 200mg: Người bệnh nên uống với liều 1 đến 2 viên mỗi ngày sau khi ăn no. Tuy nhiên, thuốc chống chỉ định sử dụng ở người mắc bệnh tim mạch và thận trọng ở người cao tuổi.
- Etoricoxib hàm lượng 60mg, 90mg hoặc 120mg: Liều dùng thuốc khuyến nghị là 1 viên mỗi ngày nhưng cần thận trọng với người mắc bệnh tim mạch.
- Thuốc bôi ngoài da: Người bệnh thoái hóa xương khớp có thể bôi Diclofenac gel hoặc Profenid gel ngày 2 - 3 lần tại vị trí đau.
2.1.3 Corticosteroid
Một số loại thuốc corticosteroid dạng uống toàn thân không được khuyến cáo sử dụng. Thay vào đó, người bệnh nên tiêm corticoid tại chỗ (nội khớp):
- Hydrocortisone acetate: Cứ sau 5 đến 7 ngày tiêm một lần, không vượt quá 3 lần tiêm trong một đợt điều trị và không nên tiêm quá 3 đợt điều trị trong một năm.
- Các chế phẩm chậm: Betamethasone dipropionate, Methylprednisolone nên tiêm cách nhau từ 6 đến 8 tuần. Không nên dùng quá 3 đợt điều trị trong một năm để tránh nguy cơ tổn thương sụn khớp.
- Acid hyaluronic dưới dạng hyaluronate: Tiêm 1 ống mỗi tuần trong khoảng 3 đến 5 tuần liên tiếp.
2.1.4 Thuốc điều trị triệu chứng tác dụng chậm
Thuốc nên được sử dụng sớm và duy trì lâu dài khi bị đau khớp, kết hợp với các thuốc tác dụng nhanh được đề cập ở trên để đạt hiệu quả tốt nhất.
- Piascledine (300mg): Uống 1 viên mỗi ngày.
- Glucosamine sulfate: Uống 1,5g mỗi ngày.
- Acid hyaluronic kết hợp với Chondroitin sulfate: Uống 30ml mỗi ngày.
- Thuốc ức chế Interleukin 1 như Diacerein 50mg: Uống 2 viên mỗi ngày.
3. Sử dụng thảo dược giảm đau thoái hóa khớp
Ngoài các thuốc tây y được làm từ các thành phần tổng hợp, việc sử dụng các loại thảo dược tự nhiên cũng đã được chứng minh là hiệu quả trong giảm đau do thoái hóa xương khớp.
- An toàn: Nhờ có nguồn gốc từ thiên nhiên, thảo dược thường không pha trộn với các tạp chất hóa học tổng hợp nên thường an toàn cho người sử dụng. Khác với thuốc tây y sẽ gây ra các tác dụng phụ như viêm loét dạ dày, tăng men gan, tăng huyết áp, suy thận, nặng thêm cơn hen,... thảo dược thường ít gặp những vấn đề này hơn.
- Tiết kiệm và tiện lợi: Các nguyên liệu dễ kiếm, thậm chí sẵn có ngay trong nhà nên quá trình điều trị thường dễ dàng và tiết kiệm chi phí.
- Về mặt tác dụng sinh học: Mặc dù thuốc thảo dược có hiệu quả thấp hơn so với thuốc tây y nhưng việc sử dụng kiên trì theo liệu trình hợp lý giúp hỗ trợ giảm các triệu chứng đau hiệu quả.
Hiện nay, một số loại thuốc thảo dược có chứa các thành phần như sơn đậu căn, MSM, Kẽm Salicylat, thuốc chiết xuất từ vỏ cây liễu, gừng tươi, tiêu đen, cây lô hội, húng quế, dây đau xương, lá lốt, cà gai leo, cây tầm ma...đang được sử dụng để giảm đau hiệu quả.
4. Một số cách phòng tránh thoái hóa xương khớp
Thoái hóa xương khớp là một vấn đề phổ biến nhưng không phải là tình trạng tất yếu khi già đi. Dưới đây là một số cách giúp ngăn ngừa hoặc giảm ảnh hưởng của bệnh đến cuộc sống:
- Duy trì cân nặng hợp lý.
- Tập luyện thể dục thường xuyên.
- Tránh chấn thương.
- Ăn uống khoa học.
Nhìn chung, thoái hóa xương khớp là một căn bệnh phổ biến hiện nay, ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống của người bệnh, đồng thời tạo gánh nặng cho gia đình. Việc phát hiện, chẩn đoán kịp thời và áp dụng các phương pháp điều trị phù hợp như sử dụng thuốc giảm đau, phẫu thuật hay vật lý trị liệu, góp phần nâng cao hiệu quả điều trị, từ đó cải thiện cuộc sống cho người bệnh.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
