Sơ cứu khi bị gãy xương: Đừng cố di chuyển người bệnh

Sơ cứu gãy xương cần được thực hiện kịp thời và đúng cách. Nếu để lâu, sức khỏe của người bị thương sẽ bị ảnh hưởng và một số biến chứng có thể xảy ra. Tuy nhiên, đây chỉ là biện pháp tạm thời. Người bị thương cần được đưa đến bệnh viện để có phương pháp điều trị phù hợp, cùng tìm hiểu thông tin chi tiết trong bài viết này nhé.

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ - Khoa Ngoại Tổng hợp & Gây mê - Bệnh viện đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

1. Triệu chứng của gãy xương

Khi bị gãy xương, một số triệu chứng thường gặp là:

• Đau, sưng, bầm tím hoặc biến dạng ở vùng bị thương; cơn đau trở nên dữ dội hơn khi di chuyển.
• Tê bì ở vùng tổn thương.
• Vùng bị thương mất chức năng.
• Xương nhô ra khỏi da
• Chảy máu nhiều ở vùng tổn thương.

Gãy xương là một dạng tổn thương khá phổ biến. Nếu không được điều trị kịp thời và đúng phương pháp, tình trạng này sẽ gây tàn phế suốt đời cho người bị thương, thậm chí dẫn đến tử vong. 

2. Sơ cứu gãy xương

Người sơ cứu gãy xương nên tìm kiếm sự hỗ trợ y tế khi bị gãy xương trong các tình huống sau:

• Người bị thương không phản ứng, không còn hơi thở hay cử động thì cần thực hiện hô hấp nhân tạo ngay nếu nhận thấy ngưng thở hoặc mất nhịp tim.
• Chảy máu nhiều.
• Đau xuất hiện ngay cả khi có tác động nhẹ hoặc chuyển động.
• Các chi hoặc khớp bị biến dạng.
• Xương nhô ra khỏi bề mặt da.
• Điểm cực của cánh tay hoặc chân bị thương, chẳng hạn như ngón chân hoặc ngón tay, bị tê hoặc hơi xanh ở đầu.
• Nghi ngờ có gãy xương ở cổ, đầu hoặc lưng.

Để tránh làm tình hình xấu đi, người sơ cứu gãy xương không nên di chuyển người bị thương trừ khi thật sự cần. Trong thời gian đợi sự hỗ trợ từ nhân viên y tế, người sơ cứu nên thực hiện một số việc sau.

• Cầm máu: Để cầm máu, người sơ cứu hãy dùng băng vô trùng, một miếng vải sạch hoặc một mảnh quần áo sạch để tạo áp lực lên vết thương.
• Cố định khu vực bị thương: Thay vì cố gắng sắp xếp lại xương hoặc đẩy xương bị mắc kẹt, người sơ cứu nên tránh động tác này. Nếu đã biết cách nẹp và không thể tìm được sự giúp đỡ của chuyên gia, người sơ cứu hãy sử dụng nẹp cố định ở cả hai phía trên và dưới vị trí xương bị gãy. Để giảm cảm giác khó chịu, người sơ cứu cũng có thể đệm các nẹp.  
• Để hạn chế sưng và giảm đau, người sơ cứu gãy xương nên chườm túi nước đá. Tuy nhiên, người sơ cứu đừng chườm trực tiếp lên da mà hãy bọc băng trong một chiếc khăn, mảnh vải hoặc một số vật dụng khác.
• Điều trị sốc: Khi người bị thương cảm thấy muốn ngất hoặc thở gấp, người sơ cứu hãy đặt người bệnh nằm xuống với đầu thấp hơn thân và nâng chân lên nếu có thể. 

2.1 Sơ cứu gãy xương chân:

• Đặt người bị thương nằm trên mặt phẳng, chân duỗi thẳng và bàn chân vuông góc với cẳng chân.
• Sử dụng nẹp để đặt vào trong và ngoài khu vực bị tổn thương.
• Đặt bông vào hai đầu của nẹp cũng như phía trong và ngoài của đầu xương.
• Cố định hai nẹp lại với nhau và băng cố định bàn chân sao cho vuông góc với cẳng chân.
• Lưu ý không siết băng quá chặt để lưu thông máu.

2.2 Sơ cứu gãy xương tay

• Khi xương cánh tay bị gãy, người sơ cứu cần giữ cánh tay gãy gần sát với thân người bị thương, đồng thời đảm bảo cẳng tay vuông góc với hai chiếc nẹp và cố định các nẹp ở trên, dưới ổ gãy.
• Để xử lý khi gãy xương cẳng tay, người sơ cứu cần giữ cẳng tay sát thân và tạo góc vuông với cánh tay. Sau đó, nẹp từ lòng bàn tay kéo dài đến khuỷu tay, nẹp ngoài từ các ngón tay cho đến quá khuỷu tay; đồng thời cố định chắc chắn cả nẹp bàn tay và thân cẳng tay.
• Trong trường hợp khuỷu tay không thể gập, người sơ cứu đừng cố dùng lực để gập mà nên đặt người bị thương nằm xuống và để tay bị thương song song với cơ thể. Đồng thời, người sơ cứu cần đặt một miếng đệm dài giữa tay bị thương và thân thể, sau đó buộc tay bị thương vào các phần cơ thể như cổ tay, đùi, cánh tay, ngực cũng như cẳng tay và bụng.

2.3 Sơ cứu gãy xương cột sống:

• Khi gặp trường hợp gãy xương vùng cổ, người sơ cứu hãy đặt người bị thương nằm ngửa trên cáng cứng và cố định cơ thể, giữ thẳng đầu đồng thời đặt gối mềm vào hai bên cổ.
• Trong trường hợp bị gãy xương cột sống vùng lưng, người sơ cứu hãy để người bị thương nằm ngửa, giữ đầu ở vị trí thẳng và đặt bàn chân vuông góc với cẳng chân. Đồng thời, chúng ta nên cố định nạn nhân và sử dụng gối mềm để chèn vào hai bên hông.

Khi gặp phải tình huống gãy xương, việc sơ cứu gãy xương để cố định vùng bị tổn thương là cần thiết, sau đó người sơ cứu cần đưa nạn nhân đến cơ sở y tế để được điều trị kịp thời. 

Phương pháp phẫu thuật kết hợp xương trên màn hình tăng sáng hiện đang được Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec áp dụng trong điều trị gãy xương giúp bệnh người bệnh không cần bó bột. Phương pháp này đã được áp dụng trong vài năm qua và có những ưu điểm như sau:

• Giảm thiểu tổn thương các mô mềm, phẫu thuật nhanh, xác định chính xác ổ gãy, giảm nguy cơ nhiễm trùng, giảm thời gian nằm viện sau phẫu thuật, giảm đau trong và sau mổ, phục hồi chức năng nhanh chóng giúp người bị thương nhanh chóng quay lại sinh hoạt bình thường.
• Tính thẩm mỹ cao, không cần bó bột, hạn chế nguy cơ biến chứng.

Bác sĩ đã thực hiện thành công nhiều ca phẫu thuật kỹ thuật cao trong quá trình công tác và luôn dẫn đầu trong việc áp dụng các kỹ thuật mới trong lĩnh vực Chấn Thương Chỉnh Hình tại Hải Phòng như phẫu thuật nội soi tái tạo dây chằng chéo khớp gối bằng kỹ thuật All inside, phẫu thuật nội soi khớp vai để khâu rách chóp xoay, và các ca phẫu thuật thay khớp gối, khớp háng...

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

Hướng dẫn băng vết thương khi nghi ngờ bị gãy xương