Sau rách sụn chêm có đá bóng được không là câu hỏi mà nhiều vận động viên, đặc biệt là những người yêu thích bóng đá, thường băn khoăn. Rách sụn chêm là một chấn thương phổ biến trong thể thao, đặc biệt là bóng đá, có thể ảnh hưởng đến khả năng vận động và sức khỏe của khớp gối. Vậy liệu có thể tiếp tục thi đấu sau khi gặp phải tình trạng này?
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Chấn thương chỉnh hình & Y học thể thao Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Sụn chêm là gì và rách sụn chêm là như thế nào?
Trước khi trả lời cho câu hỏi “Sau rách sụn chêm có đá bóng được không”, chúng ta hãy cùng tìm hiểu về tình trạng chấn này.
Sụn chêm khớp gối là một "tấm đệm" quan trọng nằm giữa đầu dưới xương đùi và đầu trên xương chày, giúp hấp thụ lực và giảm ma sát trong quá trình di chuyển. Sụn chêm rất dễ bị tổn thương, nhất là khi thực hiện các động tác xoay vặn, đặc biệt là khi chân đang giữ vai trò trụ. Sụn chêm bao gồm hai tấm: sụn chêm trong (hình chữ C), nằm ở phía trong khớp gối và sụn chêm ngoài (hình chữ O), nằm ở phía ngoài khớp.
Chấn thương trực tiếp, như va đập vào đầu gối trong lúc chơi thể thao, cũng là nguyên nhân phổ biến gây rách sụn chêm. Các môn thể thao với bóng thường có nguy cơ cao gây chấn thương đầu gối vì những động tác đột ngột thay đổi hướng và xoay trục.
2. Các cách điều trị rách sụn chêm
Có ba phương pháp điều trị rách sụn chêm: điều trị bảo tồn, cắt bỏ sụn chêm bị tổn thương hoặc sửa chữa sụn chêm. Phẫu thuật cắt bỏ sụn chêm thường được áp dụng phổ biến cho vận động viên trên 20 tuổi, đặc biệt là khi rách sụn nhiều hoặc ở những vùng có ít máu nuôi dưỡng, khiến khả năng tự lành rất thấp.
Ngược lại, sửa chữa sụn chêm là lựa chọn lý tưởng cho vận động viên trẻ hoặc những vết rách nhỏ, có khả năng hồi phục tốt hơn. Phương pháp này không chỉ giúp duy trì chức năng đầu gối tối ưu mà còn giảm nguy cơ các vấn đề về khớp gối trong tương lai, như viêm khớp.
Tuy nhiên, dù chọn phương pháp nào, điều trị bảo tồn luôn là bước đầu tiên để kiểm soát các triệu chứng, đặc biệt đối với các trường hợp rách sụn chêm nhẹ, đồng thời hỗ trợ phục hồi chức năng sau can thiệp.
Dưới đây là các phương pháp điều trị rách sụn chêm:
- Dùng thuốc: Các thuốc chống viêm không Steroid (NSAID) như Advil, Aleve, Motrin giúp giảm đau và sưng tấy.
- Chườm đá: Sử dụng đá lạnh chườm lên khu vực bị thương trong khoảng 15 – 20 phút, mỗi lần cách nhau từ 3 – 4 giờ, thực hiện trong 2 – 3 ngày để giảm sưng và đau.
- Nẹp đầu gối: Sử dụng băng thun hoặc dụng cụ nẹp đầu gối để cố định khớp, làm giảm cơn đau. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ có tác dụng hỗ trợ tạm thời và không thể điều trị dứt điểm.
- Trị liệu thần kinh cột sống: Nếu có tổn thương ở khớp gối, các bác sĩ có thể áp dụng phương pháp trị liệu thần kinh cột sống Chiropractic. Phương pháp này giúp điều chỉnh sai lệch ở khớp gối và cột sống, giảm áp lực lên sụn chêm,...
- Vật lý trị liệu: Bác sĩ sẽ chỉ định các bài tập vật lý trị liệu, bao gồm bài tập nhẹ có thể thực hiện tại nhà và các bài tập chuyên sâu với thiết bị. Để tăng hiệu quả điều trị, bác sĩ có thể kết hợp các phương pháp như chiếu tia laser cường độ cao thế hệ IV và sóng xung kích Shockwave, giúp giảm sưng, viêm và tăng tốc quá trình phục hồi.
3. Rách sụn chêm có tự lành không và bao lâu thì khỏi?
Hầu hết bệnh nhân bị rách sụn chêm thường có lối sống năng động và có thể cảm thấy khó chịu khi phải bất động hoặc hạn chế vận động trong thời gian dài. Mặc dù họ mong muốn hồi phục nhanh chóng, nhưng việc chữa lành vết rách sụn chêm sau chấn thương đầu gối cần có thời gian. Một trong những câu hỏi lớn nhất mà người bệnh thường băn khoăn là liệu sụn chêm có hồi phục được không và liệu họ có thể trở lại đá bóng sau chấn thương hay không.
Việc một người có thể trở lại thể thao hay không phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của chấn thương và phương pháp điều trị được lựa chọn. Cụ thể:
- Phẫu thuật cắt bỏ một phần sụn chêm: Người bệnh có thể quay lại hoạt động thể thao sau khoảng 7-9 tuần. Hầu hết các vận động viên phục hồi hoàn toàn và có thể tham gia lại môn thể thao yêu thích.
- Phẫu thuật sửa chữa sụn chêm: Nếu bác sĩ quyết định sửa chữa tổn thương, thời gian phục hồi sẽ kéo dài khoảng 5,5 tháng. Sau thời gian này, 81-89% vận động viên có thể trở lại với thể thao.
- Phẫu thuật ghép sụn chêm: Đây là cách phẫu thuật phức tạp, đòi hỏi nhiều kỹ thuật và loại sụn chêm để ghép. Phương pháp này yêu cầu thời gian hồi phục dài nhất, từ 7,5 đến 16,5 tháng. Sau thời gian này, 67-86% vận động viên có thể quay lại với thể thao của mình.
Rách sụn chêm nghiêm trọng để lại những hậu quả khó lường. Có không ít trường hợp, dù đã được phẫu thuật và tập luyện phục hồi, người bệnh buộc phải hạn chế tham gia các hoạt động thể thao mà mình yêu thích.
Tùy thuộc vào loại môn thể thao và mức độ tổn thương, người bệnh có thể cần điều chỉnh tần suất và cường độ tập luyện. Ví dụ, đối với một vận động viên chạy bộ, họ có thể phải giảm số ngày luyện tập xuống còn 3-4 ngày mỗi tuần thay vì chạy hàng ngày. Việc tham gia các hoạt động quá thường xuyên hoặc tạo áp lực lớn lên khớp gối có thể gây tổn thương thêm và làm tăng cơn đau.
Bên cạnh đó, vật lý trị liệu đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi. Thời gian phục hồi và khả năng trở lại thể thao sẽ phụ thuộc vào mức độ tuân thủ liệu trình vật lý trị liệu và các chỉ dẫn chăm sóc tại nhà. Việc kiên trì và nghiêm túc trong điều trị sẽ góp phần không nhỏ vào việc phục hồi chức năng và ngăn ngừa các vấn đề trong tương lai.
4. Sau rách sụn chêm có đá bóng được không và cách nào để nhận biết?
Vấn đề lớn nhất mà người bệnh gặp phải khi quay lại thể thao sau rách sụn chêm là sự suy giảm khả năng vận động. Các vận động viên có thể cảm thấy bất lực, thậm chí trầm cảm khi không thể chạy nhanh, nhảy cao hoặc khi mất đi tính linh hoạt của khớp gối. Đôi khi, họ còn gặp phải cơn đau khi cử động. Đây là những dấu hiệu cho thấy vết rách sụn chêm vẫn cần thêm thời gian để hồi phục hoàn toàn.
Tuy nhiên, sau khi được bác sĩ chỉnh hình đánh giá kỹ lưỡng, nếu cảm thấy thoải mái khi vận động đầu gối mà không bị đau nhức hay khóa chặt, người bệnh có thể thử quay lại môn thể thao mà mình yêu thích ví dụ như đá bóng. Lúc đầu, bệnh nhân nên bắt đầu với mức độ nhẹ và tăng dần cường độ luyện tập, đồng thời theo dõi phản ứng của cơ thể để đảm bảo không có dấu hiệu tái phát chấn thương.
Tóm lại, không có câu trả lời rõ ràng cho việc liệu có thể tiếp tục thi đấu sau bất kỳ loại chấn thương khớp nào, bao gồm cả câu hỏi liệu sau rách sụn chêm có đá bóng được không. Chính việc tham vấn với bác sĩ trị liệu và bác sĩ chỉnh hình sẽ giúp xây dựng kế hoạch phục hồi, phương án điều trị tốt nhất cho từng trường hợp chấn thương. Điều quan trọng nhất là phải đánh giá chức năng và các triệu chứng của khớp gối qua các mức độ hoạt động từ nhẹ đến tăng dần, nhằm đảm bảo tính toàn vẹn và sức khỏe lâu dài cho khớp gối.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
