Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Lê Hồng Chiến - Bác sĩ Chẩn đoán hình ảnh - Can thiệp - Khoa Chẩn đoán hình ảnh và Y học hạt nhân - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.
Chụp động mạch phổi số hoá xoá nền có thuốc đối quang iod là kỹ thuật nhằm giúp bác sĩ xác định được những bất thường của động mạch phổi như: Bất thường bẩm sinh, mắc phải (phình), huyết khối động mạch phổi... Từ đó có thể xử lý kịp thời do nút tắc từ đó tái thông lại mạch phổi.
1. Chụp động mạch phổi số hóa xóa nền có thuốc đối quang i ốt là gì?
Chụp động mạch phổi số hóa xóa nền có thuốc đối quang iod nhằm làm hiện hình động mạch phổi trên màn hình bằng cách tiêm thuốc đối quang iod trực tiếp vào động mạch.
Theo phương pháp Seldinger, đường vào từ tĩnh mạch đùi, có thể từ tĩnh mạch dưới đòn, tĩnh mạch cảnh trong vào tĩnh mạch chủ trên vào nhĩ phải sang thất phải và vào động mạch phổi. Từ đó, có thể can thiệp các bệnh lý của bệnh nhân như: Nút tắc mạch, lấy huyết khối, tiêu sợi huyết...
2. Chỉ định chụp động mạch phổi số hóa xóa nền có thuốc đối quang i ốt khi nào?
Trường hợp được chỉ định chụp động mạch phổi số hóa xóa nền có thuốc đối quang iod khi bác sĩ thấy nghi ngờ, cần xác định những bất thường của động mạch phổi như: Bất thường bẩm sinh, mắc phải (phình), huyết khối động mạch phổi... Cần can thiệp nút tắt những bất thường từ đó tái thông động mạch phổi.
Chỉ định chụp động mạch phổi này tuy không có chống chỉ định tuyệt đối nhưng với 1 số trường hợp người bệnh trong tình trạng suy các tạng nặng (gan, thận..), huyết khối trong buồng nhĩ phải, dị ứng thuốc đối quang, phụ nữ có thai, bác sĩ vẫn phải xem xét, đánh giá kỹ tình trạng của mỗi người để quyết định có thực hiện hay không.
3. Quy trình chụp động mạch phổi số hoá xoá nền có thuốc đối quang i ốt
3.1 Người thực hiện
Thực hiện sẽ bao gồm 1 bác sĩ chuyên khoa, 1 điều dưỡng viên hỗ trợ, 1 kỹ thuật viên điện quang. Bác sĩ gây mê để theo dõi diễn biến bệnh nhân nếu bệnh nhân có chỉ định gây mê.
Thường đối tượng trẻ em dưới 5 tuổi hoặc những người không tỉnh táo, không chịu phối hợp với bác sĩ sẽ làm chỉ định gây mê.
3.2 Yêu cầu người bệnh
● Người bệnh đã được bác sĩ giải thích kỹ về thủ thuật để phối hợp
● Cần nhịn ăn, uống trước 6 giờ. Có thể uống không quá 50ml nước.
3.3 Quy trình thực hiện
● Tại phòng can thiệp: Người bệnh nằm ngửa, lắp máy theo dõi nhịp thở, mạch, huyết áp, điện tâm đồ, SpO2. Sát trùng da sau đó phủ khăn phủ vô khuẩn có lỗ.
● Phương pháp vô cảm
● Đặt người bệnh nằm ngửa trên bàn chụp, đặt đường truyền tĩnh mạch, tiền mê hoặc gây mê nếu cần (người bệnh không tỉnh táo, trẻ nhỏ...)
● Chọn kỹ thuật và đường vào của ống thông : Theo phương pháp Seldinger đường vào có thể từ tĩnh mạch đùi, tĩnh mạch cánh tay, tĩnh mạch cảnh. Thông thường là tĩnh mạch đùi, trừ khi đường này không làm được thì mới chọn các đường khác.
3.4 Tiến hành thủ thuật
● Điều dưỡng sát khuẩn vùng bẹn hai bên (đường vào tĩnh mạch đùi).
● Gây tê tại chỗ vị trí đặt ống mở đường vào lòng mạch.
● Chọc kim, đặt bộ vào lòng tĩnh mạch đùi.
● Đưa dây dẫn và ống thông chụp mạch qua bộ mở đường vào tĩnh mạch chủ dưới, lên nhĩ phải vào thất phải và lên động mạch chủ.
● Chụp hệ động mạch phổi bằng thuốc đối quang qua bơm tiêm máy thấy được toàn bộ hệ động mạch phổi phải và trái, xác định bất thường : Phình, dị dạng, huyết khối...
● Nút tắc, tái thông bất thường bằng vật liệu nút mạch, thông mạch, lấy huyết khối chuyên dụng.
● Rút ống thông và ống vào lòng mạch sau khi đã chụp và can thiệp mạch đạt yêu cầu, ép nhẹ bằng tay để cầm máu trong 15 phút, sau đó băng ép trong 6-8 giờ.
● Chọn kỹ thuật và đường vào của ống thông: Theo phương pháp Seldinger đường vào có thể từ tĩnh mạch đùi, tĩnh mạch cánh tay, tĩnh mạch cảnh. thông thường là tĩnh mạch đùi, trừ khi đường này không làm được thì mới chọn các đường khác.
● Điều dưỡng sát khuẩn vùng bẹn hai bên (đường vào tĩnh mạch đùi). trải săng, toan che phủ toàn bộ người bệnh, để hở vị trí chọc mạch, chỗ đưa ống thông vào chụp mạch.
● Gây tê tại chỗ vị trí đặt ống mở đường vào lòng mạch.
● Chọc kim, đặt bộ vào lòng tĩnh mạch đùi.
● Đưa dây dẫn và ống thông chụp mạch qua bộ mở đường vào tĩnh mạch chủ dưới, lên nhĩ phải vào thất phải và lên động mạch chủ.
● Chụp hệ động mạch phổi bằng thuốc đối quang qua bơm tiêm máy thấy được toàn bộ hệ động mạch phổi phải và trái, xác định bất thường : Phình, dị dạng, huyết khối...
● Nút tắc, tái thông bất thường bằng vật liệu nút mạch, thông mạch, lấy huyết khối chuyên dụng.
● Rút ống thông và ống vào lòng mạch sau khi đã chụp và can thiệp mạch đạt yêu cầu, ép nhẹ bằng tay để cầm máu trong 15 phút, sau đó băng ép trong 6 giờ.
● Sau khi kết thúc thủ thuật chụp động mạch phổi số hoá xoá nền có thuốc đối quang iod, người bệnh nằm trên giường nghỉ ngơi, điều dưỡng sẽ theo dõi mạch mu chân, theo dõi chảy máu, tụ máu vị trí chọc và theo dõi toàn thân (mạch, huyết áp, phản ứng của người bệnh).
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã áp dụng kỹ thuật chụp động mạch phổi số hoá xoá nền trong việc khám, chẩn đoán phát hiện bệnh cho bệnh nhân. Mọi quy trình thăm khám, kiểm tra sức khỏe được thực hiện bởi đội ngũ bác sĩ giàu chuyên môn, nhiều năm kinh nghiệm. Kết hợp với đó là hệ thống trang thiết bị máy móc hiện đại. Nhờ có điều kiện chất lượng y tế tốt nên bệnh nhân hoàn toàn có thể yên tâm về kết quả chẩn đoán cũng như hướng điều trị khi được bác sĩ chỉ định.
