Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Trần Công Trình - Bác sĩ Chẩn đoán hình ảnh - Khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park. Bác sĩ có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực chẩn đoán hình ảnh.
Vùng chậu hay còn gọi là tiểu khung có sự khác biệt về cấu trúc giải phẫu giữa nam và nữ. Vùng chậu chứa chủ yếu là các cơ quan của hệ sinh dục, tiêu hóa và tiết niệu. Chụp cộng hưởng từ vùng chậu không tiêm thuốc đối quang từ có giá trị cao trong chẩn đoán các bệnh lý tại tiểu khung. Vậy quy trình chụp cộng hưởng từ vùng chậu không tiêm thuốc đối quang từ như thế nào?
1. Đại cương
Vùng chậu ở nam giới và nữ giới có sự khác biệt vì các cấu trúc giải phẫu của cơ quan sinh dục khác nhau. Vùng chậu nữ giới chứa các cơ quan tử cung, hai phần phụ hai bên, cổ tử cung, âm đạo còn ở nam giới chứa tuyến tiền liệt. Các cơ quan về hệ tiết niệu như: bàng quang, niệu quản, niệu; hệ tiêu hóa như: trực tràng, hậu môn tương đối giống nhau.
Khi phát hiện các tổn thương nghi ngờ ở vùng chậu sau các phương pháp chẩn đoán hình ảnh ban đầu, chụp cộng hưởng từ có thể được chỉ định trong những trường hợp này với mục đích khảo sát tổn thương và cơ quan vùng chậu.
Chụp cộng hưởng từ vùng chậu mang lại hình ảnh rõ nét, có độ phân giải cao và tương phản tốt giúp nâng cao khả năng chẩn đoán cho bệnh nhân và tiên lượng trong điều trị.
2. Chỉ định chụp cộng hưởng từ vùng chậu không tiêm thuốc đối quang từ
- Chẩn đoán và xác định giai đoạn các khối u có tính chất ác tính trong âm đạo, cổ tử cung, tử cung, buồng trứng và ống dẫn trứng;
- Phân biệt khối u hay viêm phần phụ, áp xe phần phụ. Đau do nghi ngờ lạc nội mạc tử cung hoặc các u cơ trơn tử cung;
- Phát hiện và xác định các bất thường bẩm sinh ở vùng chậu nam giới và nữ giới. Trong trường hợp u xơ tử cung, bệnh nhân có thể được chỉ định chụp khi phẫu thuật viên cần khảo sát số lượng, vị trí của u trước phẫu thuật, cắt tử cung hoặc tắc mạch;
- Theo dõi, đánh giá tái phát của các khối u ruột, bàng quang và tuyến tiền liệt hoặc các khối u phụ khoa sau điều trị phẫu thuật;
- Chẩn đoán nguyên nhân gây đau bụng ở phụ nữ mang thai bao gồm cả viêm ruột thừa và khối bất thường ở tử cung, buồng trứng.
3. Chống chỉ định chụp cộng hưởng từ vùng chậu không tiêm thuốc đối quang từ
- Chống chỉ định tuyệt đối ở bệnh nhân tiền sử cấy ghép các thiết bị điện tử có kim loại như máy tạo nhịp, máy khử rung, điện cực ốc tai, phương tiện phẫu thuật có kim loại dưới 6 tháng, tình trạng bệnh nguy kịch.
- Chống chỉ định tương đối: bệnh nhân mắc hội chứng sợ khoảng hẹp, sợ cô độc, sợ bóng tối, các phương tiên phẫu thuật có kim loại trên 6 tháng.
4. Chuẩn bị chụp cộng hưởng từ vùng chậu không tiêm thuốc đối quang từ
- Nhân viên y tế bao gồm bác sĩ chẩn đoán hình ảnh và kỹ thuật viên;
- Phương tiện máy chụp cộng hưởng từ 1.5 Tesla trở lên;
- Thuốc an thần;
- Người bệnh cần phối hợp tốt với bác sĩ trong quá trình chụp và tháo bỏ những vật dụng chống chỉ định theo yêu cầu.
5. Các bước tiến hành chụp cộng hưởng từ vùng chậu không tiêm thuốc đối quang từ
5.1 Chuẩn bị trước khi chụp
Người bệnh ở tư thế nằm ngửa, kỹ thuật viên lựa chọn định vị cuộn thu tín hiệu và di chuyển bàn chụp vào vùng từ trường của máy và định vị vùng chụp.
5.2. Lựa chọn các chuỗi xung cần chụp cộng hưởng từ vùng chậu không tiêm thuốc đối quang từ
- Chụp định vị ban đầu;
- Chuỗi xung 1: T2W mặt phẳng đứng ngang kèm xóa mỡ, độ dày lát cắt 6cm, khoảng cách giữa các lát cắt 10% độ dày lát cắt (0.6 mm hoặc hệ số 1.0-1.1), thang mã L-R,, FOV < 200mm, tấm bão hòa theo mặt phẳng cắt ngang đặt phía trên lát cắt để chống nhiễu mạch máu; mặt phẳng đứng ngang chống nhiễu mỡ thành bụng.
- Chuỗi xung 2: T1W mặt phẳng cắt ngang, xóa mỡ, vị trí các lát cắt tương tự chuỗi 1.
- Chuỗi xung 3: T2W kèm xóa mỡ, mặt phẳng đứng ngang hoặc chếch vị trí tiểu khung, độ dày 4 – 6 mm, khoảng cách 10 % bề dày lớp cắt, tấm bão hòa theo mặt phẳng đứng ngang chống nhiễu mạch máu.
- Chuỗi xung 4: T2W theo mặt phẳng đứng dọc, độ dày 5mm, khoảng cách 10% bề dày lớp cắt (0 – 0,5mm).
- Lưu ý: có thể kết hợp thuốc giúp làm giảm nhu động ruột, hướng dẫn bệnh nhân thở để làm giảm nhiễu do hô hấp.
6. Đọc kết quả chụp cộng hưởng từ vùng chậu không tiêm thuốc đối quang từ
- Phim chụp hiện hình rõ cấu trúc giải phẫu vùng tiểu khung trên các mặt phẳng đứng ngang, đứng dọc và mặt phẳng ngang;
- Phát hiện rõ được vị trí, kích thước, mức độ xâm lấn của tổn thương nếu có;
- Bác sĩ đọc và mô tả tổn thương trên máy tính, in kết quả;
- Có thể tư vấn thêm về chuyên môn với bệnh nhân hoặc người nhà nếu cần.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
