Đau bụng do ngộ độc thức ăn báo hiệu cho việc cơ thể đang bị sự xâm nhập của những loại vi khuẩn và ký sinh trùng gây hại cho cơ thể. Khi gặp phải tình trạng này, người bệnh cần được chăm sóc và sơ cứu kịp thời để tránh cho tình trạng ngộ độc trở nên trầm trọng hơn có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Tiêu hoá - Gan Mật - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Đau bụng do ngộ độc thức ăn là gì?
Ngộ độc thực phẩm, còn được gọi là ngộ độc thức ăn hoặc trúng thực, xảy ra khi người bệnh tiêu thụ thức ăn hoặc nước uống bị nhiễm khuẩn, chứa độc tố hoặc thực phẩm đã biến chất, ôi thiu hoặc chứa lượng phụ gia và bảo quản vượt mức cho phép.
Đau bụng do ngộ độc thức ăn là triệu chứng thường gặp, do kích thích, viêm nhiễm hoặc tăng nhu động của niêm mạc đường tiêu hóa nhằm loại bỏ tác nhân gây hại. Cơn đau thường là dạng quặn và có thể giảm bớt sau khi người bệnh đi ngoài hoặc nôn mửa.
2. Dấu hiệu nhận biết bị đau bụng do ngộ độc thực phẩm
Ngộ độc thực phẩm là tình trạng y tế phổ biến với các triệu chứng đặc trưng bao gồm:
- Đau bụng dữ dội và tiêu chảy (có thể có phân lỏng hoặc phân có máu).
- Cảm giác sốt cao, run lạnh.
- Cảm thấy mệt mỏi, kiệt sức.
- Buồn nôn và nôn mửa.
- Mất cảm giác thèm ăn.
- Cảm giác chóng mặt, đau đầu và khó thở.
- Đau nhức cơ bắp.
Các triệu chứng này thường xuất hiện chỉ sau vài phút, vài giờ hoặc thậm chí 1-2 ngày sau khi ăn thức ăn bị nhiễm khuẩn. Nếu người bệnh bắt đầu xuất hiện thêm các dấu hiệu nghiêm trọng hơn như rối loạn ý thức, suy hô hấp, co giật, không thể nôn mửa và đi ngoài ra máu liên tục trong 24 giờ, nghi ngờ bệnh nhân bị ngộ độc Botulism, mọi người cần nhanh chóng đưa người bị ngộ độc đến cơ sở y tế để nhận được sự hỗ trợ kịp thời.
Tại cơ sở y tế, các bác sĩ sẽ đánh giá lâm sàng và có thể yêu cầu thực hiện các xét nghiệm bao gồm xét nghiệm máu và xét nghiệm phân (cấy phân) để tìm ra vi sinh vật gây bệnh. Điều này giúp xác định chính xác nguyên nhân gây ngộ độc và từ đó có phương án điều trị phù hợp.
3. Đau bụng ngộ độc thực phẩm nên làm gì?
Tình trạng đau bụng do ngộ độc thức ăn nhẹ có thể dẫn đến mệt mỏi, suy nhược, mức độ nặng có thể gây tử vong. Chính vì thế, việc biết rõ cách sơ cứu là rất quan trọng để giảm thiểu tác hại và bảo vệ sức khỏe. Dưới đây là các bước cần thực hiện khi sơ cứu ngộ độc thực phẩm:
3.1 Thực hiện thao tác gây nôn
Khi xuất hiện đau bụng do ngộ độc thức ăn đi kèm các dấu hiệu như tiêu chảy và nôn mửa. Điều cần thiết là phải loại bỏ các chất độc ra khỏi cơ thể người bệnh càng sớm càng tốt để ngăn chặn chất độc lan rộng, ngấm sâu vào cơ thể và gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe.
Trong trường hợp người bệnh tỉnh táo và có xu hướng muốn nôn, việc kích thích nôn mửa thường được áp dụng. Người sơ cứu cần giúp người bệnh nôn càng nhiều thức ăn càng tốt. Để thực hiện điều này, người bệnh có thể uống một cốc nước muối loãng. Sau đó, để kích thích phản xạ nôn, người sơ cứu có thể móc họng (ngoáy họng) bệnh nhân bằng cách dùng ngón trỏ nhẹ nhàng chạm vào vùng gốc lưỡi trong khoang miệng của bệnh nhân, điều này sẽ giúp người bệnh nôn ra thức ăn đã nhiễm bẩn.
3.2 Để bệnh nhân nghỉ ngơi và uống nhiều nước
Khi gặp tình trạng đau bụng do ngộ độc thức ăn dẫn đến tình trạng nôn mửa và đi ngoài nhiều lần, cơ thể bị mất nước trầm trọng. Để phòng tránh tình trạng này, người bệnh cần được nghỉ ngơi hoàn toàn và uống đủ lượng nước cần thiết. Đặc biệt, với trẻ em, cần cho trẻ uống từng ngụm nước nhỏ một cách từ từ để đảm bảo trẻ có thể hấp thụ đủ lượng nước cần thiết mà không bị sốc.
3.3 Cho người bệnh uống Oresol
Khi bệnh nhân bị tiêu chảy, điều cần thiết là bổ sung lại lượng chất lỏng và muối đã mất. Dung dịch Oresol là một giải pháp hiệu quả, vì không chỉ giúp bù nước mà còn pha loãng các chất độc có trong cơ thể.
Cần lưu ý, khi sử dụng Oresol, người nhà phải đọc kỹ hướng dẫn và pha chế dung dịch theo đúng tỷ lệ được ghi nhận, không sử dụng dung dịch đã pha hơn 24 giờ và tránh đun sôi dung dịch này để đảm bảo hiệu quả điều trị
3.4 Cho bệnh nhân nằm ngửa, đầu thấp
Trong trường hợp khó thở hoặc nghẹt thở, đau bụng do ngộ độc thực phẩm, người sơ cứu cần áp dụng biện pháp hỗ trợ hô hấp khẩn cấp. Người sơ cứu sử dụng tay sạch nhẹ nhàng kéo lưỡi của bệnh nhân ra phía trước để ngăn chặn việc lưỡi thụt vào gây tắc nghẽn đường thở, từ đó giúp bệnh nhân thở dễ dàng hơn.
3.5 Duy trì theo dõi nhịp tim
Trong các trường hợp ngộ độc thực phẩm nghiêm trọng, bệnh nhân có thể xuất hiện các triệu chứng như khó thở, rối loạn nhịp tim và giảm huyết áp. Việc theo dõi nhịp tim liên tục là cần thiết để phản ứng kịp thời với bất kỳ biến động nào, từ đó có thể đưa ra hướng điều trị phù hợp ngay lập tức.
3.6 Đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế
Sau khi thực hiện các bước sơ cứu ban đầu cho ngộ độc thực phẩm, như gây nôn và bổ sung chất điện giải và nước, người bệnh dù có vẻ tỉnh táo cũng cần được chuyển đến cơ sở y tế gần nhất. Điều này giúp cho các bác sĩ có thể kiểm tra kỹ lưỡng và tiếp tục các biện pháp cấp cứu cần thiết.
4. Lưu ý chăm sóc bệnh nhân sau ngộ độc
Sau khi dấu hiệu đau bụng do ngộ độc thức ăn giảm đi, người bệnh nên chú ý những điều sau
- Hãy từ từ bắt đầu ăn lại bằng cách chọn các loại thức ăn dễ tiêu, nhẹ nhàng và không nặng mùi như chuối, bánh mì và cơm. Không nên ăn quá no để tránh gây áp lực lên hệ tiêu hóa còn yếu.
- Ngừng ăn ngay nếu cảm thấy buồn nôn trở lại. Đồng thời, tránh tình trạng kiêng khem quá mức hoặc sợ ăn vì sẽ làm cơ thể càng suy nhược.
- Trong vài ngày đầu, người bệnh nên tránh các sản phẩm từ sữa, rau sống, đồ uống có cồn, caffeine, nicotine và các thức ăn nhiều dầu mỡ hoặc cay.
- Nếu cảm thấy không thoải mái, có thể dùng Acetaminophen để giảm đau, nhưng những người có bệnh lý về gan cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
- Không sử dụng thuốc chống tiêu chảy vì hành động này có thể làm chậm quá trình loại bỏ vi khuẩn ra khỏi hệ tiêu hóa.
Bài viết trên đã cung cấp thông tin chi tiết và đầy đủ về tình trạng đau bụng do ngộ độc thức ăn, bao gồm các nguyên nhân, triệu chứng, phương pháp điều trị và các biện pháp phòng ngừa. Hy vọng rằng, qua những thông tin được chia sẻ, người đọc có thể hiểu rõ hơn về cách xử lý và chăm sóc sức khỏe khi gặp phải tình trạng này, nhằm đảm bảo an toàn và hồi phục nhanh chóng.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
