Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Lê Dương Tiến - Bác sĩ Nội cơ xương khớp - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.
Canxi là một vi chất quan trọng cho sự phát triển của hệ xương trong suốt cuộc đời của mỗi người. Nhu cầu canxi của người trưởng thành không giống nhau mà thay đổi theo từng độ tuổi nhất định, hay còn được gọi là nhu cầu canxi theo độ tuổi.
Để đảm bảo nhu cầu canxi mỗi ngày, một chế độ dinh dưỡng đầy đủ cần được thực hiện tốt. Tuy nhiên nếu chế độ ăn bị thiếu hụt, canxi cần được bổ sung dưới các dạng khác như viên uống hoặc dung dịch bổ sung canxi. Người sử dụng cần hiểu được nhu cầu canxi mỗi ngày của người trưởng thành là bao nhiêu, lợi ích cũng như nguy cơ của việc bổ sung canxi và loại chế phẩm nào nên được lựa chọn.
1. Vai trò của canxi
Cơ thể người cần canxi để xây dựng và duy trì hệ xương khỏe mạnh. Tim, cơ và dây thần kinh cũng cần canxi để hoạt động chính xác. Nhiều nghiên cứu còn cho rằng canxi cùng với vitamin D có nhiều lợi ích khác trên cơ thể người ngoài hệ xương như khả năng có thể bảo vệ chống lại ung thư, đái tháo đường và tăng huyết áp. Tuy nhiên, bằng chứng về những lợi ích này vẫn chưa được rõ ràng.
Nếu cơ thể không được cung cấp đủ canxi, nhiều vấn đề sức khỏe sẽ xuất hiện, phổ biến nhất là loãng xương. Những đối tượng có nguy cơ cao thiếu canxi là trẻ em, thanh thiếu niên, người lớn trên 50 tuổi và người già.
2. Nhu cầu canxi của người trưởng thành
Nhu cầu canxi mỗi ngày thay đổi phụ thuộc vào tuổi và giới tính. Bảng dưới đây thể hiện nhu cầu canxi cho người trưởng thành ở hai giới khác nhau, trong đó giới hạn trên là lượng canxi nhiều nhất nên được bổ sung, vượt qua ngưỡng này làm tăng khả năng xuất hiện những bất thường liên quan đến việc thừa canxi trong cơ thể.
| Nam | Nhu cầu canxi mỗi ngày | Giới hạn trên hằng ngày |
| 19 – 50 tuổi | 1000 mg | 2500 mg |
| 51 – 70 tuổi | 1000 mg | 2000 mg |
| Từ 71 tuổi trở lên | 1200 mg | 2000 mg |
| Nữ | Nhu cầu canxi mỗi ngày | Giới hạn trên hằng ngày |
| 19-50 tuổi | 1000 mg | 2500 mg |
| Từ 51 tuổi trở lên | 1200 mg | 2000 mg |
3. Bổ sung canxi qua chế độ ăn
Cơ thể không tự sản xuất được canxi mà phải lấy từ nhiều nguồn khác nhau. Canxi có thể được tìm thấy trong nhiều loại thức ăn khác nhau, bao gồm:
- Thực phẩm làm từ sữa như phô mai, sữa, sữa chưa
- Các loại rau có lá xanh đậm
- Các loại cá có xương mềm ăn được như cá khoai, cá đóng hộp
- Thực phẩm và đồ uống tăng cường canxi như sữa đậu nành, ngũ cốc, nước trái cây
Để hấp thu canxi, cơ thể cũng cần vitamin D. Một số ít các loại thực phẩm tự nhiên chứa một lượng nhỏ vitamin D như cá hồi đóng hộp nguyên con và lòng đỏ trứng. Vitamin D cũng có thể được bổ sung từ các thực phẩm tăng cường và tắm nắng. Nhu cầu vitamin D hằng ngày là 600UI (khoảng 15 microgam) cho người lớn.
4. Ai cần dùng thực phẩm bổ sung canxi?
Thậm chí khi đang có một chế độ dinh dưỡng lành mạnh và đầy đủ, bạn cũng khó lòng nạp đủ lượng canxi cần thiết. Các đối tượng sau là những người cần dùng tới thực phẩm bổ sung canxi:
- Đang ăn chay.
- Không dung nạp được lactose và các loại thực phẩm từ sữa.
- Tiêu thụ lượng lớn protein hoặc muối vì chúng làm cơ thể bài tiết nhiều canxi ra ngoài.
- Đang mắc bệnh loãng xương.
- Sử dụng nhóm thuốc corticoid kéo dài.
- Mắc các bệnh lý đường tiêu hóa làm giảm khả năng hấp thu canxi như viêm ruột, viêm đại tràng.
Ở những tình huống kể trên, thuốc bổ sung canxi có thể cần tới để đảm bảo nhu cầu canxi cho cơ thể.
5. Thuốc bổ sung canxi có hại không?
Thuốc bổ sung canxi không dành cho tất cả mọi người. Trong trường hợp bạn đang có các tình trạng bệnh lý làm tăng canxi máu, thuốc bổ sung canxi không nên được sử dụng.
Có mối liên quan giữa việc bổ sung canxi và nguy cơ mắc bệnh tim mạch, mặc dù chưa được xác định chính thức. Cần nhiều nghiên cứu hơn để các bác sĩ hiểu rõ được ảnh hưởng của việc bổ sung canxi đối với nguy cơ gặp phải các tình trạng tim mạch như cơn đau thắt ngực.
Một vài nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc bổ sung canxi với liều lượng cao từ các thực phẩm có nguồn gốc từ sữa hoặc thuốc bổ sung canxi làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt.
Cho đến khi có nhiều thông tin và nghiên cứu hơn về những nguy cơ này, chúng ta cần tránh bổ sung canxi quá mức cần thiết.
6. Các loại thuốc bổ sung canxi
Có nhiều loại hợp chất bổ sung canxi khác nhau được sử dụng trên thị trường. Mỗi loại có một hàm lượng canxi khác nhau, phù hợp với nhu cầu canxi mỗi ngày của từng người. Các loại thuốc bổ sung canxi phổ biến hiện nay là”
- Canxi carbonate (40% canxi nguyên tố)
- Canxi citrate (21% canxi nguyên tố)
- Canxi gluconate (9% canxi nguyên tố)
- Canxi lactate (13% canxi nguyên tố)
Hai dạng chính của thuốc bổ sung canxi là carbonate và citrate. Canxi carbonate là loại rẻ nhất vì thế thường được ưu tiên lựa chọn. Những loại khác của thuốc bổ sung canxi bao gồm gluconat và lactate.
Ngoài ra, một vài loại thuốc bổ sung canxi được kết hợp với vitamin và chất khoáng khác. Phổ biến nhất là canxi kết hợp với vitamin D hoặc magie. Kiểm tra bảng thành phần để biết loại canxi được bổ sung và các chất khác kèm theo nếu có.
7. Cách lựa chọn thuốc bổ sung canxi
Để đảm bảo nhu cầu canxi của người lớn, đôi khi cần sử dụng các loại thuốc bổ sung canxi. Đứng trước nhiều loại sản phẩm trên thị trường, cần xem xét các yếu tố sau:
- Lượng canxi: Canxi nguyên tố là chìa khóa xác định vì đây là lượng canxi thật được bổ sung. Cơ thể hấp thu cũng ở dạng này. Việc quan sát thành phần trên thông tin sản phẩm giúp người dùng biết được hàm lượng canxi được bổ sung. Ví dụ canxi carbonate có 40% canxi nguyên tố, vì vậy 1250 mg canxi cacbonat chứa 500 mg canxi nguyên tố.
- Tính dung nạp: Thuốc bổ sung canxi có thể gây ra một vài tác dụng phụ không mong muốn như đầy hơi, táo bón. Canxi carbonate là loại gây táo bón nhiều nhất. Người dùng có thể phải thử một vài loại thuốc bổ sung canxi đến từ các nhãn hàng khác nhau để tìm ra được loại phù hợp với bản thân mình nhất.
- Tương tác thuốc: Thuốc bổ sung canxi có thể tương tác với nhiều loại thuốc kê đơn khác nhau như thuốc điều trị tăng huyết áp, hóc môn giáp tổng hợp, bisphosphonate, kháng sinh và thuốc chẹn kênh canxi. Cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi quyết định sử dụng thuốc bổ sung canxi với các loại thuốc khác.
- Chất lượng và giá thành: Nhà sản xuất luôn chịu trách nhiệm đảm bảo tính an toàn của thuốc một cách trung thực. Các loại thuốc bổ sung canxi khác nhau có giá thành khác nhau. So sánh giá trước khi quyết định mua là một việc nên làm.
- Dạng thuốc: Thuốc bổ sung canxi được sản xuất dưới nhiều dạng khác nhau, bao gồm viên uống, viên nhộng, viên nhai, dạng bột và dung dịch. Nếu có vấn đề về việc nuốt, bạn có thể lựa chọn dạng viên nhai hoặc dung dịch.
- Tính hấp thụ: Cơ thể của bạn cần được đảm bảo hấp thụ tốt canxi. Tất cả các loại thuốc bổ sung canxi đều được hấp thu tốt hơn nếu dùng ở liều nhỏ hơn hoặc bằng 500 mg vào các bữa ăn. Canxi citrate được hấp thu tốt và không phụ thuộc thức ăn, và được khuyến cáo sử dụng cho những người có nồng độ axit dạ dày không cao, bệnh viêm ruột hoặc rối loạn hấp thu.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: mayoclinic.org
